Wesele - opracowanie

Opracowanie Wesela

"Wesele" to dramat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, który miał swoją premierę 16 marca 1901 roku w Teatrze Miejskim w Krakowie, w reżyserii Adolfa Walewskiego. Uważany za jedno z najważniejszych dzieł epoki Młodej Polski, utwór ten przyniósł autorowi ogromną sławę. Dramat nawiązuje do autentycznego wydarzenia – wesela poety Lucjana Rydla i chłopki Jadwigi Mikołajczykówny, które miało miejsce 20 listopada 1900 roku w Krakowie i Bronowicach.

Inspiracją dla "Wesela" były dramaty Mickiewicza, Fredry i Słowackiego oraz malarstwo Malczewskiego i Maksymiliana Gierymskiego. Utwór składa się z trzech aktów: akt I jest realistyczny, akt II symboliczno-wizyjny, a obie te konwencje przeplatają się w akcie III. Dramat ma budowę szopkową, nawiązuje do dramatów romantycznych i przedstawia duchową sytuację narodu, odnosząc się między innymi do rzezi galicyjskiej z 1846 roku. Tematem rozważań autora jest brak zdolności Polaków do wywalczenia niepodległości.

Wyspiański wykorzystał w "Weselu" elementy małopolskich gwar ludowych, co pełni funkcję lokalizującą, charakteryzującą i indywidualizującą. Język bohaterów stylizowany jest poprzez mazurzenie, fonetykę międzywyrazową, wymowę samogłoski ścieśnionej i nosowych jako dwugłosków, a także ogólnogwarową tendencję do ruchomości końcówek. Stylizacja ta podkreśla różnice pomiędzy grupami społecznymi i oddaje autentyczność dialogów.

Bohaterami "Wesela" są między innymi: Gospodarz (pierwowzór: Włodzimierz Tetmajer), Gospodyni (Anna Tetmajerowa), Pan Młody (Lucjan Rydel), Panna Młoda (Jadwiga Mikołajczykówna), Poeta (Kazimierz Przerwa-Tetmajer) i Dziennikarz (Rudolf Starzewski). Inne postacie to m.in. Radczyni, Czepiec, Rachela, Żyd i Nos, reprezentujące różne warstwy społeczne oraz ich realne pierwowzory. Symboliczne postacie, takie jak Chochoł, Widmo, Stańczyk, Rycerz Czarny, Hetman, Upiór i Wernyhora, personifikują lęki i marzenia bohaterów.

Wesele, poprzez swoje bogate znaczenia i symbolikę, stanowi refleksję nad kondycją społeczną i polityczną Polski, zadając pytania o możliwość i sens walki o niepodległość.