Spotkanie Pana Młodego z Hetmanem - streszczenie i interpretacja

Autor streszczenia: Piotr Kostrzewski.

Akt II Wesela ma charakter symboliczno-fantastyczny. Objawia się to poprzez występowanie w fabule postaci o niejednoznacznej proweniencji, widziadeł nienależących w pełni do realnej rzeczywistości. Mają one zarazem charakter symboliczny - nie należy ich rozpatrywać jedynie w dosłownym znaczeniu, ale również odczytywać na płaszczyźnie głębszego sensu. W scenie XI aktu II pojawi się jedna z takich postaci, a mianowicie straszny Hetman.
Za tą postacią kryje się szlacheckie warcholstwo i poczucie wyższości. Symbol zdrady narodowej oraz prywaty objawia się Panu Młodemu, wypominając bratanie z chłopstwem. Tym samym ukazuje pozorność samego aktu, który ukrywa jedynie prawdziwe odczucia względem mieszkańców wsi.

Spis treści

Spotkanie Pana Młodego z Hetmanem - streszczenie sceny

Scenę XI aktu II otwiera widok diabłów przebranych za moskiewskich oficerów, wyłudzających pieniądze od Hetmana. Chór, bo pod taką nazwą kryją się moskiewskie zastępy piekielne, dręczą Sarmatę, próbującego się wykupić od ich tortur. Drwiąc z niego, przypominają, jak wcześniej brał te same pieniądze od carycy, zdradzając tym samym ojczyznę. Złoto pali go w ręce, diabły zaś drą jego ciało na strzępy. Pan Młody staje się świadkiem tego makabrycznego widowiska. W akcie przerażenia wykrzykuje imię Chrystusa.

Następuje scena XII. Kiedy czarty na chwilę zostawiają Hetmana, ten wdaje się w rozmowę z inteligentem. Ten bowiem wypowiedział imię Zbawiciela, co odgania od potępionego złe moce. Od setek lat goni on już po dzikich ostępach, rozdzierany przez nie na strzępy. To właśnie jego kara, którą dopełnia wieczne taszczenie palącego go złota.

Pan Młody poznaje zdrajcę, wypominając mu dolę, na którą swoimi czynami skazał kolejne pokolenia polaków. Porównuje los potępionego zdrajcy i zniewolonego narodu. Chwali się mu przy tym swoim weselem. Hetman oburzony wyrzuca mu wzięcie sobie chłopskiej żony. Wyzywa przy tym cały naród od hołoty, którą można kupić sobie za pieniądze. On sam chwali się żoną będącą bękartem carycy - wroga ojczyzny. W kolejnych słowach wyrzuca Panu Młodemu próżne żale nad Polską. Samolubna wolność osobista w jego mniemaniu jest ważniejsza od niepodległości całego narodu. Protesty i wyzwisk inteligenta zbywa. Bez szabli może mu wszak jedynie nagadać.

W scenie XIII ponownie powraca Chór diabłów moskiewskich. Porywają one Hetmana jak w scenie XI. Rwany na kawałki i pozbawiany serca, pojony jest płynnym złotem. To ich zdaniem adekwatna kara dla sprzedawczyka, który nawet w takiej chwili wznosi okrzyki na cześć cara.

Spotkanie Pana Młodego z Hetmanem - interpretacja

Za postacią Hetmana kryje się autentyczny Sarmata - Franciszek Ksawery Branicki. Ten hetman wielki koronny uczestniczył w konfederacji targowickiej, był zdrajcą ojczyzny i sojusznikiem carycy Katarzyny II. Pojął nawet za żonę jej domniemaną córkę naturalną. W kreacji tej postaci Wyspiański zawarł aluzję do utworu Zaczarowane koło Lucjana Rydla, w którym jeden z bohaterów zapisuje duszę diabłu w zamian za buławę hetmańską.

Sam Hetman jest symbolem warcholstwa, zdrady i prywaty. Reprezentuje wszystko to, co w szlachcie najgorsze. Ukazując się Panu Młodemu stanowi niejako wewnętrzny głos, wyrzut sumienia młodego inteligenta. Czuje się on bowiem podświadomie lepszy od chłopów, a więc również od swojej małżonki. Obnaża więc nieautentyczność chłopomanii, będącej jedynie powierzchownym zachowaniem i modą. Stanowi również krytykę warcholstwa i źle pojętej wolności, która zniszczyła dawną Rzeczpospolitą.


Przeczytaj także: Spotkanie Poety z Rycerzem - streszczenie i interpretacja

Aktualizacja: 2022-12-08 21:07:32.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.