Ludzie bezdomni – powieść młodopolska autorstwa Stefana Żeromskiego, napisana w 1899 roku w Zakopanem i po raz pierwszy wydana w 1900 roku. Opisuje życie i działalność społeczną młodego lekarza Tomasza Judyma oraz jego miłość do Joanny Podborskiej. Powieść osadzona w realiach końca XIX wieku, ukazuje idee pracy dla ludu oraz osobistego poświęcenia. Żeromski przedstawił Tomasza Judyma jako postać moralnie wrażliwą, zbuntowaną przeciwko niesprawiedliwościom społecznym i pragnącą poprawy warunków życia najuboższych. Judym, będąc młodym, ambitnym chirurgiem, wierzy, że jego misją jest pomaganie potrzebującym, nawet kosztem własnego szczęścia.
Powieść odzwierciedla głębokie zaangażowanie społeczne Żeromskiego, który w Zakopanem poznał Tomasza Janiszewskiego, będącego prototypem Judyma. Żeromski starannie przygotował się do napisania powieści, czerpiąc z własnych doświadczeń oraz dogłębnej analizy rzeczywistości społecznej. Dzięki powieści Ludziom bezdomnym autor zyskał miano duchowego przewodnika swojego pokolenia. Dzieło to jest uważane za manifest ideowy, w którym pisarz potępia oportunizm i egoizm, a także zwraca uwagę na moralne i społeczne problemy tamtych czasów. Powieść Żeromskiego miała znaczący wpływ na kształtowanie myśli młodego pokolenia na początku XX wieku.
Główne postaci powieści to Tomasz Judym i Joanna Podborska. Judym jest młodym lekarzem, który poświęca się pracy na rzecz najbiedniejszych, rezygnując z osobistego szczęścia, aby nie zatracić wrażliwości na ludzkie cierpienie. Żeromski nadał Judymowi cechy bohatera romantycznego, takie jak indywidualizm i uczucie wyobcowania, łącząc je z pozytywistycznym ideałem pracy organicznej. Joanna Podborska, będąca guwernantką, jest inteligentną i samodzielną kobietą, która mimo swoich pragnień i uczuć akceptuje wybór Judyma. Powieść ukazuje ich relację oraz dylematy moralne, stawiając w centrum konflikt między osobistym szczęściem a obowiązkiem społecznym.