Złoty róg w Weselu - funkcja i symbolika

Autor opracowania: Piotr Kostrzewski.

Wesele Stanisława Wyspiańskiego kwalifikowane jest zarówno jako dramat historyczny, jak również symboliczny. Dzieło dotyka bowiem problematyki narodowej i społecznej przy pomocy rozlicznych symboli. Płaszczyznę akcji Wesela podzielić możemy na realną i fantastyczną, których powolne scalenie następuje w Akcie II dramatu. To właśnie tam ukraiński wieszcz Wernyhora przekazuje Gospodarzowi złoty róg - symbol myśli przewodniej narodu i jego powodzenia w walce o wolność Polski. Choć pełni ważną funkcję dla zrozumienia oraz finału utworu.

Spis treści

Złoty róg - funkcja i symbolika

Przedmiot wręczany Gospodarzowi przez Wernyhorę, a potem będący w posiadaniu Jaśka stanowi jeden z najważniejszych symboli Wesela. Wedle słów starego wieszcza ukraińskiego:

Na jego rycerski głos
spotężni się Duch,
podejmie Los.

Jego głos ma porwać naród do walki o niepodległość, rozbudzić w nim ducha do działania. Gospodarz dostaje wyraźne instrukcje, by zadąć w niego po trzecim pianiu koguta, gdy Polacy pośród nasłuchiwania oczekiwać będą wielkich wydarzeń. Jako symbol złoty róg jest ucieleśnieniem ducha przewodniego narodu, jego woli walki o własną przyszłość. W starożytności to właśnie ten instrument służył w wielu armiach świata do oznajmiania momentu rozpoczęcia bitwy, a więc wielkiego dzieła. Dlatego Wyspiański używa go jako symbolu, który swoim głosem ma wzbudzić naród do działania. 

Złoty róg - występowanie w Weselu

Złoty róg pojawia się w scenie 24 Aktu II dramatu, wraz z przybyciem do bronowickiej chaty Wernyhory. Ukraiński lirnik przekazuje go do rąk Gospodarza, wraz z przepowiednią nadchodzących wydarzeń. Wieszcz przepowiada fantastyczne wydarzenia, które mają nareszcie wyzwolić naród. Polacy mają przygotować broń, zgromadzić się przed kościołem i w ciszy oczekiwać dalszych wydarzeń. Gdy zaś kur zapieje po raz trzeci, odgłos złotego rogu przebudzi w nich Ducha, a los narodu się dopełni. Po tych słowach Wernyhora odchodzi, pozostawiając Gospodarza z cennym artefaktem.

Ten w scenie 26 wysyła drużbę Jaśka z wiciami do chłopów, dając przy tym złoty róg. Ostrzega go również, by nie zgubił go gdzieś na rozstajach dróg. Jasiek jednak traci symbol, schylając się po swoją czapkę z pawimi piórami. Pozostaje mu jedynie sznur, na którym artefakt był zawieszony. Wydarzenie to samo w sobie stanowi symboliczny wyraz prywaty, która gubi wszelką nadzieję na poprawę stanu narodu.

Złoty róg umyka młodemu drużbie gdzieś pośród rozstajów dróg, gdzie wedle ludowych wierzeń czai się diabeł. Sznur rozumiany może być jako symbol zniewolenia i rozpaczy. To, co następuje w wyniku zaniechania wzbudzenia ducha przez zadęcie w rycerski artefakt to słynny chocholi taniec. Czyn i uwznioślenie Polaków zamienia się tutaj w marazm, który jedynie imituje jakikolwiek życiodajny ruch narodu. Duch działania i walki zostaje zatracony.


Przeczytaj także: Wesele jako dramat narodowy

Aktualizacja: 2022-12-05 15:31:57.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.