Dramat Stanisława Wyspiańskiego „Wesele” był inspirowany uroczystością, na której pojawił się sam autor. W konsekwencji większość postaci literackich miała swoje rzeczywiste pierwowzory. Z Panem Młodym kryje się Lucjan Rydel, młodopolski poeta, dramatopisarz i prozaik, a także przyjaciel samego Wyspiańskiego.
Na początku XIX wieku społeczeństwo polskie było nadal silnie zhierarchizowane, stąd zaślubiny między przedstawicielami inteligencji i chłopstwa uchodziło za skandal. Nie inaczej było w przypadku małżeństwa Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny, co znalazło odbycie również w dramacie.
W dialogach między bohaterami można wyczuć napięcie pomiędzy przybyszami z miasta i mieszkańcami wsi Bronowice. Niemniej dla Pana Młodego wszystkie te sprawy wydawały się nieistotne. Wyspiański przedstawił bohatera jako stereotypowego chłopomana, czyli osobę przesadnie zafascynowaną wsią i jej mieszkańcami, która w rzeczywistości nie zna realiów życia chłopów.
Pan Młody to przedstawiciel krakowskiej bohemy, który, jako wykształcony człowiek (Lucjan Rydel zdobył stopień doktora na Wydziale Prawa, zajmował się krytyką literatury i historią sztuki, a także uczęszczał na zajęcia w najważniejszych uniwersytetach w Paryżu), wkracza w świat wiejskich obyczajów i tradycji. Naturalnie, jego status społeczny i ekonomiczny różnił się od chłopów, ale to nie przeszkadzało Panu Młodemu.
Mówił on wprost, że mieszkanie w mieście nie daje mu szczęścia, ponieważ jest monotonne i męczące. Był przekonany, że tylko prosta egzystencja blisko natury da mu prawdziwą radość. Jednak w rozmowach Pana Młodego z chłopami szybko wyszło na jaw, że jego pojęcie o życiu na wsi jest błędne, a co więcej nie rozumie on mentalności, obyczajów i wartości jej mieszkańców. Ich kłopoty były dla niego niedostrzegalne, codzienność poza miastem wyobrażał sobie jak literacką sielankę.
Najlepszym dowodem jego powierzchownej fascynacji był ludowy strój, który przybrał na wesele. Uważał, że w ten sposób asymiluje się z chłopstwem, nie dostrzegając sztuczności tego stroju. Jednak miejscowi widzieli to jako błazenadę, a nawet kpinę z ich kultury i tradycji. O ich racji świadczy późniejsze zachowanie Pana Młodego, w którym ujawnia nieznajomość wiejskich obyczajów. Gdy Panna Młoda narzeka na swoje obuwie, ten karze jej pójść boso, co wywołuje oburzenie kobiety. Zdjęcie butów na weselu to oznaka braku szacunku i naruszenie tradycji.
Trudno nie zauważyć, że między mężem a jego wybranką istniały ogromne różnice w światopoglądzie czy obyciu. Pan Młody był zachwycony swoją młodą żoną, ale dostrzegał w niej głównie urodę i chłopskie pochodzenie. Małżonkowie nie mieli wspólnych tematów, a dzielił ich nawet sposób wypowiedzi. Mężczyzna, jak na artystę przystało, wypowiadał się wzorcowym, kwiecistym językiem. Z kolei jego wybranka posługiwała się gwarą. Co więcej, nie znała się na sztuce i kulturze, które zajmowały Pana Młodego i jego najbliższe środowisko.
Jednak to nie było istotne. Dla bohatera ważniejsza była romantyczna miłość i wyidealizowane wizje przyszłości, które snuł przed swoją nową żoną. Miłość była dla niego połączona z metafizyką, poezją, duszą człowieka. Do podobnych wyznań próbował nakłonić Pannę Młodą, jednak bezskutecznie — nie była ona zdolna do górnolotnych wyznań i zmysłowej gry słów, które mogłyby usatysfakcjonować bohatera. Jej sposób myślenia był raczej pragmatyczny. Gdy Pan Młody opowiadał o ich przyszłym domu, dziewczyna zastanawiała się tylko, czy brzózki nie będą zasłaniać okien.
O błędności decyzji Pana Młodego próbowała przekonać go zjawa – Hetman Branicki, jeden z przywódców konfederacji targowickiej, uznawany za zdrajcę narodu. Mówił on, że żeniąc się z chłopką wcale nie brata się z ludem, ale daje się pochłonąć modzie, a co więcej sprzeciwia się swojej klasie społecznej.
Aktualizacja: 2024-10-14 18:05:12.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.