Neoromantyzm to kierunek artystyczny drugiej połowy XIX oraz początków XX wieku. Już jego nazwa wskazuje, że ma wiele wspólnego z romantyzmem. W kontekście literatury polskiej neoromantyzm był też używany jako inna nazwa Młodej Polski. Nurt cechował się przede wszystkim pochwałą indywidualizmu i kultem sztuki. Neoromantycy fascynowali się mistycyzmem, interesowali się sferą duchową bardziej niż materialną. W swoich dziełach często sięgali po symbole, aby pełniej przedstawić ich przesłanie. Neoromantyzm wiązał się również z odrodzeniem ruchów narodowo-wyzwoleńczych, polscy artyści chcieli skłonić swoich rodaków do buntu, bolała ich zbytnia uległość wobec zaborców. Nie bez powodu więc, dramat Stanisława Wyspiańskiego „Wesele” często jest nazywany dziełem neoromantycznym, ponieważ posiada wiele cech charakterystycznych dla tego nurtu.
Wyspiański wykorzystał wiele tendencji typowych dla neoromantyzmu. Autor czerpał z ideologii romantycznej, skupiając się przede wszystkim na konieczności walki za ojczyznę. Wykorzystał również liczne symbole (np. kaduceusz, złoty róg, złota podkowa, bronowicka chata) oraz postaci nadprzyrodzone.
W utworze wydarzenia realistyczne przeplatają się z nadprzyrodzonymi, podobnie jak w przypadku postaci. Przykładem jest tutaj Chochoł, który w rzeczywistości był zwyczajnym snopem słomy, ale w utworze nabrał cech ludzkich i odegrał ważną rolę w akcji dramatu. Co więcej, w dramacie można znaleźć odniesienia do konkretnych dzieł epoki romantyzmu. W utworze pojawia się Wernyhora, obecny również w poemacie Juliusza Słowackiego „Sen srebrny Salomei”. Pojawiają się również Widmo czy Upiór, przypominające zjawy przedstawione w drugiej części „Dziadów” Adama Mickiewicza.
Opisanie wesela poety i chłopki jest tylko pretekstem do ukazania sytuacji narodu polskiego przełomu XIX i XX wieku. Na pierwszym planie zdecydowanie znajdują się wątki patriotyczne. Autor przedstawia czytelnikom konieczność podjęcia walki zbrojnej, która niestety wciąż jest odkładana na później. Postawa Polaków nie napawa jednak optymizmem. Inteligencja wywyższała się i uważała za następców szlachty, ale nie miała wystarczająco dużo odwagi i siły psychicznej, aby stanąć na czele narodu. Brakowało przywódców, którzy potrafiliby poprowadzić rodaków do walki z zaborcą. Chłopi wyróżniali się siłą fizyczną, ale również nie wykorzystywali swojego potencjału. Woleli skupiać się na kwestiach materialnych, a nie ojczyźnie. Taka postawa Polaków sprawiła, że na niepodległość wciąż trzeba było zaczekać.
Typowa dla neoromantyzmu jest też inspiracja ludowością. Akcja dramatu rozgrywa się w wiejskiej chacie w małopolskich Bronowicach. Wyspiański przyjrzał się w swoim utworze chłopomanii, której uległa inteligencja przełomu XIX i XX wieku. Artyści fascynowali się ludową mentalnością, strojami, prostym, wiejskim stylem życia. W dramacie przedstawione zostało piękno kolorowych strojów mieszkańców wsi oraz ich weselne obyczaje. Wyspiański przedstawił również sposób myślenia chłopów, którego inteligencja całkowicie nie rozumiała. Autor nawiązał więc do chłopomanii z przekąsem, ukazując, że fascynacja artystów była powierzchowna. Pan Młody uległ chłopomanii, a nawet poślubił dziewczynę ze wsi, ale w rzeczywistości nie rozumiał swojej żony, a nawet nie miał z nią o czym rozmawiać.
Wyspiański poruszył w utworze kwestie najważniejsze dla czasów, w których żył. Widoczna jest inspiracja epoką romantyzmu, ale autor nie podchodził do nich bezkrytycznie. Dokonał raczej rozliczenia z mitami narodowymi, a symbolizm sprawia, że przesłanie dramatu jest jeszcze bardziej wymowne i zrozumiałe dla czytelnika.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.