Kamienie na szaniec – książka Aleksandra Kamińskiego opowiadająca o działalności grupy członków Szarych Szeregów w Warszawie podczas II wojny światowej. Jest to jedna z najważniejszych pozycji literatury polskiej okresu wojennego. Książka oparta jest na prawdziwych wydarzeniach z końca lat 30. XX wieku i okresu okupacji niemieckiej. Tytuł nawiązuje do fragmentu wiersza Juliusza Słowackiego "Testament mój".
Kamienie na szaniec powstały na podstawie krótkiej relacji Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”, spisanej w majątku Szczęsne podczas Świąt Wielkanocnych w 1943 roku. Relację sporządzono z inicjatywy Józefa Zawadzkiego, ojca Tadeusza, który martwił się o stan psychiczny syna po stracie przyjaciół, Jana Bytnara oraz Aleksego Dawidowskiego, poległych w akcji pod Arsenałem.
Relacja Tadeusza Zawadzkiego została przepisana na maszynie przez Jana Rossmana, który również podzielił ją na rozdziały. Następnie, na prośbę Tadeusza, Aleksander Kamiński przygotował książkę, korzystając z notatek Zawadzkiego oraz rozmów z osobami znającymi bohaterów książki. Prace nad książką trwały bardzo krótko – Kamiński wspominał, że zajęło mu to kilka dni, może tydzień. Książka pod pseudonimem „Juliusz Górecki” oraz tytułem "Kamienie na szaniec. Opowiadanie o Wojtku i Czarnym" ukazała się po raz pierwszy w lipcu 1943 roku, wydana przez Tajne Wojskowe Zakłady Wydawnicze w nakładzie 2 tysięcy egzemplarzy. Książka szybko zdobyła popularność w okupowanej Warszawie i była czytana z entuzjazmem przez młodzież, stając się jednym z najważniejszych dzieł literatury konspiracyjnej.
Celem książki było upamiętnienie grupy warszawskich harcerzy – członków Szarych Szeregów, PLAN-u i Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” – oraz przekazanie ideałów braterstwa i służby. Pierwsze powojenne wydanie Kamieni na szaniec ukazało się w 1946 roku. Do 2014 roku książka doczekała się 26 wydań krajowych. Aleksander Kamiński często mówił, że czuł się jedynie pośrednikiem w przekazaniu tej historii, a nie jej autorem. Połowę swoich honorariów autorskich za książkę przeznaczał na utrzymanie kwatery Harcerskiego Batalionu Armii Krajowej „Zośka” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, gdzie pochowani zostali jej bohaterowie.