Czy trudne doświadczenia życiowe wzmacniają czy niszczą człowieka? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do podanego fragmentu opowiadania Wieża oraz innych, wybranych przez siebie tekstów kultury.

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

Życie ludzkie składa się z bardzo wielu zróżnicowanych doświadczeń i emocji, a wszystkie one wpływają na jego ostateczny kształt. Człowiek napotyka na swojej drodze zarówno sytuacje pełne szczęścia i spokoju, jak i te trudne. Ciężkie doświadczenia czy problemy potrafią znacznie zmienić wygląd życia danego człowieka. Sytuacje graniczne mogą go albo wzmocnić, albo sprawić, że upadnie on i nie będzie się już w stanie po nich podnieść. Jednak przykłady z historii czy z literatury często pokazują, że ludzie są w stanie przetrwać nawet najgorsze chwile i wciąż starać się cieszyć swoim życiem oraz walczyć o spełnienie marzeń. Nie oznacza to jednak, że tego typu doświadczenia nie zostawiają na nich żadnego śladu. Jednak wielu bohaterów literackich pokazuje, że mimo symbolicznych blizn wciąż starają się żyć. Widać to w opowiadaniu „Wieża” autorstwa Gustawa Herlinga-Grudzińskiego oraz w powieści „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego. 

W opowiadaniu „Wieża” główny bohater mierzy się z tragedią, jaką był trąd. Dotknął on bowiem jego rodziny i spowodował, że jej członkowie zmarli. Odeszła z tego powodu także siostra głównego bohatera. Była to dla niego kropla, która przepełniła czarę goryczy. Został on bowiem całkiem sam na świecie, stracił swoich wszystkich bliskich, choroba odebrała mu także ostatnią ważną dla niego osobę, jaką była jego siostra.

To bolesne doświadczenie odbiera bohaterowi chęci do życia, nie widzi on sensu w dalszej egzystencji i zaczyna planować swoje samobójstwo. Został on bowiem doprowadzony do ostateczności, a życie stało się dla niego zbyt ciężkim i przytłaczającym doświadczeniem. Bohater decyduje się więc zakończyć swoje męki. Wcześniej jednak odwiedza miejsce, w którym mieszkała jego zmarła siostra i przegląda zgromadzone tam rzeczy. W pewnym momencie odnajduje ukryty w Biblii list od siostry, w którym prosi go ona o to, by dalej żył jak dobry chrześcijanin.

Jest to moment przełomowy dla głównego bohatera, zmienia on bowiem jego sposób postrzegania sytuacji, w której się znalazł po śmierci rodziny. Słowa zmarłej siostry wywierają na nim olbrzymie wrażenie i sprawiają, że odzyskuje on cel w życiu. Nie czuje się już zawieszony z pustce oraz samotny, ponieważ prośba siostry zaczyna go trzymać przy życiu, które chwilę wcześniej chciał zakończyć. Śmierć siostry prowadzi go więc do krawędzi, ale ostatecznie bohater znajduje w sobie siłę, by dalej żyć i jako cel bierze sobie pośmiertną prośbę zmarłej. Jest to więc przykład postaci, która początkowo została zniszczona przez traumatyczne doświadczenia, jednak ostatecznie wyszła z nich silniejsza niż wcześniej.

Przykładem innych postaci, które w trudnej sytuacji nie uległy jej, tylko się dzięki niej wzmocniły, są bohaterowie powieści Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”. Rudy, Alek i Zośka to młodzi chłopcy, którzy dopiero wkraczali w dorosłość, gdy wybuchła II wojna światowa. Konflikt zbrojny jest jedną z najtrudniejszych i najbardziej bolesnych sytuacji, jakie mogą spotkać w życiu człowieka. Jednak w przypadku tych bohaterów okazało się, że zamiast załamać się i poddać biernie sytuacji, zaczęli oni aktywnie działać i próbować radzić sobie z trudną sytuacją, w której się znaleźli.

Alek, Rudy i Zośka nie załamali się, tylko wzięli los we własne ręce. Trudna sytuacja wojenna okazała się być próbą ich charakterów, z której wyszli silniejsi. Chłopcy zaczęli brać udział w akcjach, których celem było zbuntowanie się przeciwko okupantom i utrudnianie im życia. Z czasem akcje te stawały się coraz poważniejsze i bardziej ryzykowne, a Rudy, Alek i Zośka codziennie narażali w nich swoje życie. Świadomość czyhającej na każdym kroku śmierci nie załamała ich jednak i nie zniechęciła do działania. Stali się oni zdolni do rzeczy wielkich, takich jak odbicie Rudego z rąk gestapo, które go przetrzymywało i torturowało.

Złapanie kolegi i ryzyko wydania wszystkich uczestników konspiracji nie załamało jednak Alka i Zośki, a nawet wręcz przeciwnie - pchnęło ich do działania i do walki z okupantem. Mimo że ostatecznie cała trójka bohaterów przypłaciła swoje umiłowanie wolności życiem, to można powiedzieć, że to trudne doświadczenie życiowe wzmocniło ich charaktery, zamiast je złamać. Bohaterowie bowiem wówczas dowiedzieli się, że są zdolni do niezwykłych czynów pełnych męstwa i że są w życiu wartości, za które warto zginąć. Nie załamali się pod naporem agresji i przemocy, jaka spotkała ich wraz z przybyciem okupantów. Zamiast tego zebrali się w sobie i rozpoczęli aktywną walkę o wolność swojej ojczyzny. Zginęli ostatecznie, ale ich wartości oraz przykład, jaki dali swoim życiem, pozostał wśród innych osób, które miały okazję obserwować ich działania.

Trudne doświadczenia życiowe mogą więc złamać człowieka, ale liczne przykłady z literatury czy historii pokazują, że często sprawiają one także, że ludzie stają się silniejsi. W trakcie ciężkich chwil dowiadują się o sobie wielu rzeczy, na przykład tego, że są w życiu wartości, za które są w stanie bez chwili wahania oddać życie.


Przeczytaj także: Czy samotność jest zrządzeniem losu czy też świadomym wyborem człowieka? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do podanego fragmentu Wieży Gustawa Herlinga-Grudzińskiego oraz innego tekstu literackiego.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.