Noblesse oblige - szlachectwo zobowiązuje, jak głosi znane powiedzenie, wygłoszone po raz pierwszy przez francuskiego pisarza, księcia Pierre'a Marca Gastona de Lévis w dziele “Maksymy i refleksje”. W swoim pierwotnym znaczeniu przypominało ono o tym, że ludzie wysoko urodzeni mają w związku ze swoim pochodzeniem konkretne obowiązki i zobowiązania, które powinni wypełniać. Z czasem stwierdzenie to zaczęło być używane w różnych sytuacjach, które odnosiły się do tego, że człowiek, w związku z niezależnymi od niego okolicznościami losu, zobligowany jest do konkretnych czynów czy zachowań. Słowa te padają także w powieści Aleksandra Kamińskiego zatytułowanej “Kamienie na szaniec”.
Powieść Kamińskiego opowiada o losach trzech młodych chłopców, Rudego, Alka i Zośki, którzy wchodzą w dorosłość w momencie, w którym w Europie wybucha II wojna światowa, co zmienia całą ich rzeczywistość oraz przekreśla wszystkie plany i marzenia. Muszą oni stawić czoła niespotykanemu dotąd zagrożeniu, co ostatecznie kończy się dla nich śmiercią. Słowa noblesse oblige wypowiada w stronę kolegów Rudy, jeszcze przed wybuchem wojny.
Użycie tego powiedzenia przez Rudego odnosi się do faktu, że bohaterowie przed wybuchem wojny otrzymali od losu naprawdę wiele - kochające rodziny, kapitał kulturowy, dobre wykształcenie. Mają oni więc świadomość, że przydarzyła im się w życiu szansa, której nie mogą zmarnować. Muszą dalej pracować, edukować się i zadbać o swoją przyszłość, którą ułatwił im dobry start w życie, wsparcie rodziców oraz miejsce, w którym przyszli na świat. O szlachectwie, które zobowiązuje, Rudy wspomina więc w chwili, w której chłopcy rozmawiają o swoich przyszłych planach. Są świadomi tego, jak wielką szansę otrzymali od losu i wiedzą, że nie mogą jej zaprzepaścić.
Powiedzenie, że szlachectwo zobowiązuje w kontekście powieści Aleksandra Kamińskiego można rozumieć jeszcze w inny sposób. Rudy, Alek i Zośka otrzymali bowiem od swojej ojczyzny naprawdę wiele, ich życie było dobre, mieli dostęp do właściwej edukacji, do kultury i do wielu innych zasobów, jakie podarowała im Polska. Dlatego więc, w chwili w której ich ojczyzna jest zagrożona, chłopcy są na swój sposób zobowiązani do pomocy jej, właśnie ze względu na to, ile od niej otrzymali, jakie mieli dzięki Polsce szanse rozwoju, a co za tym idzie także na dobre życie. To, co podarowała im ojczyzna, jest więc równocześnie zobowiązaniem wobec niej, że w razie potrzeby młodzi bohaterowie nie będą się wahać i staną w jej obronie.
Aktualizacja: 2022-09-30 10:45:12.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.