Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego to książka wydana w 1943 roku, opowiadająca historię trzech niezwykłych młodych ludzi - Alka, Rudego i Zośki. Związani z harcerstwem chłopcy uczestniczyli w czasie wojny w działalności akcji Szarych Szeregów. Ich życiorys, utrzymany w konwencji powieści reportażowej, stanowi autentyczne świadectwo pięknego życia, służbie ojczyzny oraz bohaterskiej śmierci, które na zawsze zostaną zapamiętane przez pokolenia Polaków.
Kamienie na szaniec obejmują akcją wydarzenia tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej, aż do 20 sierpnia 1943 roku - śmierci ostatniego z bohaterów książki. Są nimi trzej młodzi ludzie, absolwenci Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie: Tadeusz "Zośka" Zawadzki, Jan "Rudy" Bytnar i Maciej "Alek" Dawidowski. Ich niezwykłe życiorysy, działalność w Szarych Szeregach i ostatecznie bohaterska śmierć stanowią inspirującą opowieść, która pociągnęła za sobą pokolenia młodych Polaków. Kamienie na szaniec to lekcja życia, przyjaźni i patriotyzmu, opata na prawdziwych wydarzeniach.
Na wstępie warto bowiem podkreślić - ta historia wydarzyła się naprawdę. Aleksander Kamiński oparł swoją książkę o zapiski Zośki, sporządzone przez niego w wyniku traumy po stracie przyjaciół. Dotarł również do innych źródeł, dzięki czemu czytelnik otrzymał niezwykle żywotny obraz tamtych dni. Zawdzięczamy to również formie książki. Jest nią powieść reportażowa, zachowująca jak najmocniej formę relacji, niekiedy tylko wspomaganą przez fabularyzację w stylu harcerskiej gawędy. Dzięki temu możemy jednak poczuć pewną bliskość z bohaterami, wręcz się zaprzyjaźnić. To niezwykle ważne dla odbioru książki, pomyślanej jako inspirująca opowieść dla młodzieży. Kamiński z wykształcenia był bowiem pedagogiem i wykorzystał swoje wykształcenie podczas tworzenia Kamieni na szaniec.
Doskonale oddał też realia okupowanej Warszawy. Geografia miasta pokrywa się całkowicie z rzeczywistością, co pozwala wręcz prześledzić każdą scenę książki. Możemy dokładnie wyobrazić sobie rozmieszczenie uczestników Akcji pod Arsenałem, czy odnaleźć ulice, gdzie chłopcy zrywali niemieckie flagi. Wiele zapisanych tam szczegółów ujawnia trudności, z którymi borykali się warszawiacy, szykany okupantów i niegodziwość kolaborantów. Tworzy to realistyczny, wielowymiarowy obraz drugiej wojny światowej, opowiedziany oczyma uczestnika z linii swoiście niewidzialnego frontu - działacza organizacji konspiracyjnej.
O wartości książki Aleksandra Kamińskiego świadczy przede wszystkim jej treść. Historia Zośki, Alka i Rudego jest inspirującą, a wręcz niewiarygodną opowieścią. Kamiński zadbał jednak o zebranie wszelkich możliwych źródeł, dzięki którym wiemy, że zdarzyła się naprawdę. Umiejętnie wykorzystując elementy reportażu i gawędy harcerskiej stworzył przy tym niezwykle wciągający obraz tamtych dni, opowiedziany z perspektywy młodego człowieka. To bardzo ważne podejście, ponieważ zazwyczaj skupiamy się na żołnierzach, politykach i dowódcach okresu drugiej wojny światowej. Jej koszmar dotknął też jednak ogromną rzeszę młodzieży, która musiała sobie z nim poradzić. Zośka, Alek i Rudy udowodnili, że można było postępować dobrze w niedobrych czasach. Dla przekonania się o tym warto przeczytać Kamienie na szaniec.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.