Zdążyć przed Panem Bogiem - opracowanie

Opracowanie Zdążyć przed Panem Bogiem

Zdążyć przed Panem Bogiem – książka Hanny Krall oparta na wywiadzie z Markiem Edelmanem, ostatnim żyjącym przywódcą powstania w getcie warszawskim. Powstała w 1976 roku i pierwotnie była publikowana w czasopiśmie "Odra". Pierwsze wydanie książkowe ukazało się w 1977 roku i od tego czasu doczekała się wielu wznowień.

Książka ma formę wywiadu rzeki, w którym Edelman wspomina dramatyczne wydarzenia powstania z perspektywy młodego uczestnika. Przedstawia także swoje doświadczenia jako kardiolog, co nadaje książce szerszy kontekst. Publikacja ta często mija się z utartym, martyrologicznym obrazem powstania, przez co Edelman był wielokrotnie krytykowany.

W rozmowie z Hanną Krall, Edelman opowiada o początkach powstania, szczegółach walk oraz swojej roli w Żydowskiej Organizacji Bojowej. Wspomina również innych przywódców powstania, takich jak Mordechaj Anielewicz, i dramatyczne wydarzenia związane z gettem warszawskim. Przez swoją pracę jako gońca w szpitalu, Edelman ratował ludzi z transportów do Treblinki, co w książce ukazuje przerażający obraz życia w getcie.

Wywiad zawiera również refleksje Edelmana na temat postrzegania powstania przez innych ludzi oraz jego kontrowersyjne poglądy na temat bohaterstwa i mityzacji wydarzeń z getta. Edelman często spotykał się z niezrozumieniem zarówno ze strony środowisk politycznych, jak i żydowskich, a jego relacje były często krytykowane za brak heroicznego tonu.

Istotnym elementem książki jest także kariera Edelmana jako lekarza oraz jego współpraca z wybitnym chirurgiem Janem Mollem. Praca w medycynie stała się dla Edelmana kontynuacją walki o ludzkie życie, analogicznie do jego działań w getcie. W książce Krall przedstawia go jako człowieka, który nawet w ekstremalnych warunkach nie przestaje walczyć o godność i życie innych ludzi.