„W pustyni i w puszczy” to powieść przygodowa Henryka Sienkiewicza, publikowana w latach 1910–1911, uznawana za klasykę literatury młodzieżowej. Opowiada o losach 14-letniego Polaka Stasia Tarkowskiego i 8-letniej Angielki Nel Rawlison, którzy zostają porwani przez arabskich handlarzy niewolników. Podczas długiej i niebezpiecznej podróży przez Afrykę bohaterowie doświadczają wielu trudności, ale wykazują się odwagą i zaradnością. Staś, pełniący rolę opiekuna i obrońcy Nel, musi stawić czoła zarówno okrutnym porywaczom, jak i dzikiej naturze. W ich wędrówce towarzyszą im wierni towarzysze, m.in. pies Saba i oswojony słoń King.
Powieść, bogata w realistyczne opisy afrykańskiej przyrody i obyczajów, odzwierciedla zarówno przygodowy charakter, jak i elementy dydaktyczne. Podkreśla znaczenie odwagi, przyjaźni oraz odpowiedzialności za drugiego człowieka. Ukazuje również różnice kulturowe i postawy Europejczyków wobec rdzennych mieszkańców Afryki, co w późniejszych latach budziło kontrowersje. Pomimo tego, książka pozostaje jedną z najbardziej znanych i cenionych powieści w polskiej literaturze, inspirując kolejne pokolenia czytelników i doczekując się kilku ekranizacji.