Tomasz Judym jest głównym bohaterem powieści Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni”. Stanowi przykład typowego młodopolskiego inteligenta. Stara się wcielać w życie pozytywistyczne hasła pracy u podstaw i pracy organicznej, dlatego mogłoby się wydawać, że jest przedstawicielem tej epoki. Judym posiada jednak skomplikowaną osobowość. Łączy w sobie cechy pozytywisty i romantyka. Bohater romantyczny to wybitna jednostka, która poświęca całe swoje życie wzniosłym ideom. Znacznie wyprzedza przeciętne społeczeństwo, dlatego jest skazany na porażkę.
W codziennym życiu, bohater wydaje się chłodnym racjonalistą, który poświęcił całe swoje życie poprawie losu najuboższych. Judym jest jednak rozdarty wewnętrznie. Z jednej strony, chce całkowicie zaangażować się w misję, do której został powołany. Uważa, że ma dług wobec społeczeństwa, ponieważ udało mu się zdobyć wykształcenie, mimo robotniczego pochodzenia. Judym jest jednak wrażliwy i potrafi kochać, dlatego trudno mu zrezygnować z marzeń o założeniu własnej rodziny. Staje przed dylematem, nie wie, czy wiążąc się z ukochaną Joasią Podborską, będzie w stanie wystarczająco zaangażować się w swoją pracę. Podejmuje więc trudną decyzję, postanawia rozstać się z narzeczoną.
Judym nie uznaje kompromisów. Sądzi, że musi całkowicie oddać się pracy na rzecz poprawy warunków życia najuboższych. Nie może posiadać nikogo ani niczego. Rezygnuje więc z prywatnego szczęścia i poświęca się dla dobra polskiego społeczeństwa. Tomasz nie jest jednak szczęśliwy. Stan jego duszy symbolizuje rozdarta sosna, pod którą kładzie się po rozstaniu z Joasią. Bohater ma wątpliwości, co do słuszności swojej decyzji.
Bohater romantyczny jest skazany na samotność. Podobnie dzieje się z Judymem. Tomasz staje się wyalienowany i osamotniony w swoich działaniach. Należy do tytułowych „ludzi bezdomnych”, nie posiada własnego miejsca na świecie. Już w dzieciństwie, zmagał się z samotnością, gdy mieszkał u zamożnej ciotki, obracającej się w podejrzanym towarzystwie. Był bity i poniżany, nie zaznał rodzinnego ciepła.
W dorosłym życiu, Judym wciąż pozostaje samotny. Próbuje nawiązać kontakt z warszawskim środowiskiem medycznym, ale zostaje odrzucony przez lekarzy, dla których znaczenie mają wyłącznie wygoda i pieniądze. Podobnie dzieje się w Cisach. Tylko Judym próbuje poprawić los ludności, zamieszkującej folwarczne czworaki. Doktor Węglichowski i administrator Krzywosąd nie robią nic, aby zakończyć epidemię febry. Krzywosąd wpada też na pomysł spuszczania szlamu do rzeki, z której chłopi czerpią wodę.
Judym ponownie jest odrzucony i niezrozumiany. Jedyną szansą na zakończenie doskwierającej mu samotności jest związek z Joasią. Dziewczyna jest pracowita i wrażliwa na cudzą krzywdę, chce pomagać dzieciom, chorującym na febrę. Wydaje się idealną kandydatką na żonę dla społecznika Judyma. Bohater sam jednak wybiera samotność, aby całkowicie poświęcić się pracy.
Okazuje się, że Judym jest indywidualistą. Dobrowolnie decyduje się na dalsze działanie w pojedynkę, rozstając się z Joasią. Gdy początkowe próby zaangażowania lekarzy w pomoc ubogim kończą się porażką, Tomasz postanawia pracować sam. Jedyne, czego oczekuje ze strony otoczenia, to wyrażenie zgody na swoje działania. Judym jest wyalienowany. Nie należy w pełni do żadnego środowiska ani sfery. Pochodzi z rodziny ubogiego szewca, ale nie identyfikuje się z robotnikami, ponieważ zdobył wykształcenie i został lekarzem. Jego brat, Wiktor, żywi do niego urazę, ponieważ sam nie miał szans na ukończenie studiów. W środowisku chłopów i robotników, Judym jest osobą z zewnątrz, odwiedza fabryki i kopalnie, aby dowiedzieć się, jak wygląda codzienne życie ich pracowników. W towarzystwie bogaczy i ludzi wykształconych, Tomasz również nie czuje się swobodnie. Jest zdenerwowany podczas pierwszego spotkania z panią Niewadzką oraz odczytu u doktora Czernisza. Czuje się gorszy, ze względu na swoje pochodzenie.
Bohaterów romantycznych cechuje wrażliwość. Judym nie jest w stanie obojętnie patrzeć na cudzą krzywdę. Nie rozumie lekarzy, którzy pracują wyłącznie dla ludzi bogatych, ale nie interesują się ubogimi, żyjącymi w przerażających warunkach. Tomasz jest też wrażliwy na piękno i sztukę. Gdy przebywa na praktykach w Paryżu, w wolnej chwili wybiera się do Luwru. Potrafi trafnie interpretować dzieła sztuki. Rozumie, że Wenus z Milo jest symbolem piękna i miłości, a obraz Pierre’a Puvisa de Chavannes’a „Rybak” przedstawia ból, biedę i poniżenie. Judym bywa też impulsywny, wpycha Krzywosąda do brudnej wody, ponieważ nie może znieść jego obojętności na los mieszkańców wsi.
Judym wciąż ponosi porażki, mimo swojego zaangażowania. Zostaje odrzucony przez warszawskie środowisko medyczne, dlatego jego prywatnej praktyki nie odwiedza ani jeden pacjent. Tomasz nie poddaje się i wyjeżdża do uzdrowiska w Cisach. Zderza się jednak z obojętnością doktora Węglichowskiego i administratora Krzywosąda, którzy odmawiają osuszenia stawów i dokonania niezbędnych zmian w ośrodku. Judym popada w konflikt z przełożonymi i traci posadę. Kolejnym przystankiem na jego drodze jest Zagłębie Dąbrowskie. Tomasz otrzymuje pracę lekarza fabrycznego, ale decyduje się na wielkie poświęcenie. Rozstaje się z jedyną kobietą, która naprawdę go kochała i była gotowa na poświęcenia w imię swojej miłości. Judym był trafnie nazywany przez Żeromskiego „romantykiem realizmu” i „dzisiejszym Hamletem”, ponieważ posiada szereg cech, typowych dla bohatera romantycznego.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.