Literatura od początku swojego istnienia służyła nie tylko opowiadaniu historii i zabawianiu czytelników, czy też przekazywaniu im konkretnej wiedzy. Jest ona także źródłem przedstawiającym i przekazującym konkretne systemy wartości moralnych. Propaguje ona konkretne postawy poprzez ukazywanie bohaterów kierujących się nimi. Postaci często kierują się własnym kodeksem etycznym, który może służyć jako przykład dla czytelników. Literatura pokazuje, że warto kierować się w życiu takimi ideałami jak dobro, piękno, szlachetność, współczucie czy też poświęcenie się dla innych. Ludzie mogą więc inspirować się bohaterami literackimi i odnajdować w utworach wartości im bliskie. Jednak każdy z nich znajdzie w tych dziełach coś innego, co go porywa, inspiruje, jest dla niego ważne. Moim zdaniem warto z literatury uczyć się takich postaw i wartości, jak wspólne działanie na rzecz całego społeczeństwa oraz pomaganie ludziom, którzy tego najbardziej potrzebują. Przykłady tych wartości odnaleźć można w takich dziełach jak „Dziady” Adama Mickiewicza oraz „Ludzie bezdomni” Stefana Żeromskiego.
Dramat „Dziady” autorstwa Adama Mickiewicza przedstawia społeczeństwo w trudnej sytuacji, jaką były zabory Polski. Cały naród został wówczas zniewolony i pozbawiony nie tylko państwa i wolności, ale także własnej tożsamości. Przeciwstawianie się zaborcom miało wówczas bardzo poważne konsekwencje i mogło skończyć się tragicznie, na przykład uwięzieniem, torturami, czy nawet przymusową, dożywotnią wywózką na Syberię, gdzie zmuszano do wykonywania ciężkich, fizycznych prac.
Jednak nawet w tych ciężkich czasach znaleźli się ludzie, którzy ryzykowali własnym życiem w imię odzyskania wolności całego narodu. Główny bohater dramatu - Konrad - idzie nawet o krok dalej i postanawia zostać duchowym przewodnikiem narodu, przyjąć na siebie całe jego cierpienie i w ten sposób doprowadzić do jego zbawienia oraz uwolnienia. By tego dokonać, Konrad poświęca całe swoje życie, prywatne marzenia oraz potrzeby i bez reszty oddaje się ojczyźnie i swojemu upokorzonemu narodowi.
Jest to niezwykle szlachetny czyn, iście prometejski gest, na który niewiele osób jest w stanie się zdobyć. Konrad swoim zachowaniem pokazuje, że czasami warto poświęcić się dla dobra ogółu i że działanie na rzecz całej społeczności jest postawą, którą warto promować zarówno w literaturze, jak i w realnym świecie.
Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” z kolei ukazuje wartość pomagania innym oraz działania na rzecz budowania społeczności oraz tworzenia systemu, który wspiera wszystkich jej członków. Żeromski stworzył bowiem postać lekarza - doktora Tomasza Judyma, człowieka wywodzącego się z najuboższych warstw społecznych.
Judymowi udaje się wykształcić i zmienić swój los, nie zapomina jednak o tym, skąd pochodzi. To społecznik, który uważa, że jego rolą jest teraz pomoc innym ubogim ludziom, podobnym do niego samego z dawnych czasów. Wiedza medyczna pozwala Judymowi zrozumieć, w jakich fatalnych warunkach żyje i wychowuje swoje dzieci wiele osób. Jako lekarz jest wrażliwy na cudze cierpienie, dochodzi więc do wniosku, że świat powinno się zmienić w taki sposób, by wszyscy mieli dostęp do środków higieny i usług medycznych. W opinii Judyma poprawiłoby to poziom życia wielu osób.
Judym pokazuje swoją postawą, że świat, w którym tylko bogaci mogą żyć w godnych warunkach i korzystać z dobrodziejstw medycyny, jest światem okrutnym i niesprawiedliwym, który należy zmienić. Postać Judyma zwraca uwagę na to, jak istotne w społeczeństwie jest wspólne działanie na rzecz dobra wszystkich ludzi, nie zaś tylko dla tych wyjątkowych, którzy są w posiadaniu kapitału.
W literaturze odnaleźć więc można wiele inspiracji i wartości, ideałów i kodeksów moralnych, którymi można się wzorować i które mogą daną osobę umocnić w jej przekonaniach. Według mnie szczególnie ważna jest prezentacja tych postaw, które ukazują wspólne działanie w imieniu dobra wszystkich członków społeczeństwa, wzmacniają bowiem one przekonanie, że wspólnotowość oraz empatia są istotną częścią życia w danej społeczności.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.