Odprawa posłów greckich - opracowanie

Opracowanie Odprawy posłów greckich

Odprawa posłów greckich – renesansowa tragedia autorstwa Jana Kochanowskiego, wystawiona po raz pierwszy 12 stycznia 1578 roku w Jazdowie pod Warszawą. Przedstawienie to miało na celu uświetnienie uroczystości weselnych podkanclerzego koronnego Jana Zamoyskiego i Krystyny Radziwiłłówny, odbyło się w obecności polskiej pary królewskiej Stefana Batorego i Anny Jagiellonki. Dramat został wydany drukiem w Warszawie w tym samym roku. „Odprawa posłów greckich” jest pierwszym polskim nowożytnym dramatem, który próbuje realizować założenia antycznych tragedii, zarówno greckich, jak i rzymskich, zgodnie z renesansową wiedzą o tym gatunku oraz dążeniem do stworzenia narodowego odpowiednika.

Konstrukcja utworu jest niezwykle regularna, mimo jego relatywnie niewielkiej objętości. Kochanowski korzysta zarówno z charakterystycznej dla antycznych tragedii budowy (podział na prolog, parodos, pięć epejsodionów i trzy pieśni chóru), jak i przestrzega zasady trzech jedności – miejsca, czasu i akcji. Dramat ma charakter moralnego pouczenia skierowanego do widza, podkreślając znaczenie etycznych postaw w sprawach państwowych. Tłem tych moralnych rozważań jest wątek mityczny, przedstawiający greckie poselstwo wysłane do Troi w przeddzień wojny trojańskiej.

Głównym motywem „Odprawy...” jest grecki mit o wojnie trojańskiej, znany z „Iliady” Homera. Kochanowski wykorzystał epizod rzadko wcześniej literacko eksploatowany – greckie poselstwo przybywające do Troi z żądaniem zwrotu porwanej przez Parysa Heleny, żony Menelaosa. Dramat rozpoczyna się monologiem Antenora, polityka trojańskiego i wzoru cnót obywatelskich, który wprowadza widza w wydarzenia poprzedzające akcję dramatu. Następnie fabuła rozwija się przez pięć epizodów, poprzedzonych śpiewem chóru, kończąc się przepowiednią Kasandry o zniszczeniu Troi i meldunkiem o lądowaniu Greków.

„Odprawa posłów greckich” była także świadectwem głębokiej erudycji i kultury autora, który znał dobrze historię trojańską i dramaty antyczne. Kochanowski, zainspirowany m.in. Seneką i Eurypidesem, zdołał połączyć elementy tradycji antycznej z realiami polskiego renesansu. Jego wcześniejsze zainteresowanie dramatem antycznym widoczne jest już w jego łacińskich „Elegiach”, gdzie pojawiają się motywy z tragedii starożytnych.

Dramat Kochanowskiego odegrał istotną rolę w kulturze polskiego odrodzenia, zapoczątkowując tradycję nowożytnego teatru w Polsce. Utwór ten, mimo krytyki ze strony badaczy z krajów zachodnich za jego statyczność, był ceniony za moralne przesłanie i głęboką refleksję nad postawami obywatelskimi. Historycy literatury podkreślają, że „Odprawa posłów greckich” miała istotny wpływ na rozwój polskiego dramatu i teatru, stanowiąc ważny krok w kształtowaniu narodowej świadomości literackiej.