Jaką funkcję w Odprawie posłów greckich pełnią pieśni chóru? Opis pieśni

Autor opracowania: Piotr Kostrzewski.

„Odprawa posłów greckich” Jana Kochanowskiego to pierwszym polskim dramatem nowożytnym odwołującym się do dramatu antycznego. Znajdziemy tam więc klasyczny podział na dialogi (epejsodia) i pieśni chóru — stasimony. Kochanowski nadał jednak tym drugim nieco inne cechy i funkcje, które odróżniają go od pierwowzoru.

Spis treści

Cechy chóru w Odprawie posłów greckich

W przeciwieństwie do chóru antycznego, w „Odprawie posłów greckich” stanowią go panny trojańskie, nie zaś starcy. Śpiewają one cztery stasimony, z których tylko trzeci komentuje sytuację na scenie. Pieśń ta nie jest przy tym wierszowana, w przeciwieństwie do pozostałych trzech. Epejsodia również są wierszami białymi, co odróżnia je od stasimonów.

Funkcja pieśni chóru w dramacie

Chór w dramacie Kochanowskiego praktycznie nie wchodzi w interakcję z żadnym bohaterem utworu. Jego pieśni wynikają przy tym z akcji dziejącej się na scenie, nie komentują jej jednak. Chór nawiązuje do nich raczej w celu skomentowania ważnych dla autora tematów z życia społecznego i politycznego. Rozważa przy tym ważne dla tych zagadnień kwestie moralne. Tak więc panny trojańskie napominają młodzieńców do zdobywania mądrości, zachowania wstrzemięźliwości i dbania o dobro kraju. Pouczają też władców o potrzebie moralnego kierowania losami kraju, z ciągłym baczeniem na prawa Boże. Ubolewa też nad losem porwanej od męża Heleny.

Tym samym chór pełni tutaj rolę moralizatorską. Zwraca on uwagę widza na te zagadnienia, które poprzez swoje dzieło chciał poruszyć Kochanowski. To właśnie w stasimonach chóru najbardziej widać, że antyczna tematyka dzieła jest tylko maską dla spraw bieżących i ważnych dla Rzeczpospolitej czasów poety z Czarnolasu.

Znaczenie pieśni chóru

By rozum był przy młodości

Dziewczęta wychwalają w swej pieśni rozum jako największe bogactwo i życzą go młodzieży trojańskiej. Zwracają przy tym uwagę, że mądrość idzie w parze z wiekiem, przez co ludzie młodzi nieczęsto mogą się nią szczycić.

Wy, którzy rzeczą pospolitą władacie

Chór intonuje pieśń jako przestrogę dla władców państwa. Przypomina im, że władza nadana człowiekowi pochodzi od Boga, a tym samym musi być dzierżona zgodnie z Jego nakazami. Władca powinien więc zawsze pamiętać, że ma nad sobą pana sprawiedliwego, który będzie go sądził na równi z poddanymi. Karę wymierzy jednak sroższą, ponieważ władca zda sprawę również ze swoich rządów.

Stasimon III

Krótka wzmianka o odjeździe posłów. Opisuje wydarzenia spoza sceny.

O białoskrzydła, morska pławaczko

Pieśń ta opisuje sposób porwania Heleny przez Parysa i wywiezienia jej łodzią do Troi. Wyraża zarazem niegodziwość takiego postępowania, będącego w istocie zdradą małżeńską. Chór przepowiada przy tym nadchodzące dla całej Troi konsekwencje, kiedy to zbój (przetrzymujący Helenę Trojanie) będzie walczył ze zbójem (napadający Grecy).


Przeczytaj także: Treny jako wyraz kryzysu światopoglądowego renesansowego humanisty

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.