„Odprawa posłów greckich” autorstwa Jana Kochanowskiego, to pierwszy polski dramat nowożytny. Zainspirowany on został starożytnym dziełem - „Iliadą” Homera. Kochanowski opisał więc w swoim tekście moment tuż przed wybuchem wojny trojańskiej, gdy do Troi przybyło poselstwo greckie. W dziele tym została zastosowana poetyka maski, poeta pod kostiumem historycznym i opowieścią o Troi ukrył nawiązania do czasów mu współczesnych.
Właśnie zastosowanie poetyki maski oraz historycznych dekoracji sprawiło, że opowieść Kochanowskiego cechuje uniwersalizm. Nie pasuje ona tylko do czasów, w jakich została stworzona. Nie mówi ona tylko o tych konkretnych rządach, opisanych w tekście. Dzieło Kochanowskiego może nawiązywać do każdej słabej i nieudolnej władzy, która swoimi działaniami prowadzi cały naród do klęski. Słabi władcy zdarzają się bowiem w każdym miejscu i w każdym czasie, nie tylko na dworze króla Priama czy Zygmunta Augusta. Przekupni, słabi, skupieni tylko na własnym interesie politycy także przytrafiają się licznym społeczeństwom częściej, niż ktokolwiek by tego chciał. Uniwersalizm obecny w dramacie Kochanowskiego sprawia, że sztuka ta jest aktualna nawet kilkaset lat po jej premierze w 1578 roku w trakcie wesela Jana Zamoyskiego oraz Krystyny Radziwiłłówny.
W „Odprawie posłów greckich” Kochanowski stworzył także wiele archetypów postaci, które także cechuje uniwersalizm. Król Priam reprezentuje tutaj archetyp władcy słabego, nie potrafiącego podjąć trudnych decyzji, skupionego na sobie i chętnie przerzucającego swoją odpowiedzialność na barki innych osób. Reprezentuje on słabą, egoistyczną postawę, godną najwyższej pogardy. Od razu widoczne jest to, że Priam nie powinien zajmować tak wysokiego stanowiska.
Innym archetypem jest egoistyczny, porywczy młodzieniec, który nie jest w stanie przewidzieć skutków swoich konsekwencji. Taki jest Parys, który bezmyślnie naraża swoich rodaków na śmierć, ponieważ chce za wszelką cenę posiąść najpiękniejszą kobietę na ziemi, jaką jest Helena - żona Menelaosa, króla Sparty. Egoistyczna, zaślepiona swoimi potrzebami młodość to motyw częsty w dziejach literatury. Parys kieruje się tylko swoimi namiętnościami, nie zwraca uwagi na to, że jako syn króla, swoimi działaniami wpływa na losy całego narodu. Nie czuje on odpowiedzialności leżącej na jego barkach, liczy się dla niego tylko jego prywatny interes.
Pojawia się także archetyp mądrego, ale bezsilnego doradcy. W „Odprawie posłów greckich” jest nim Antenor, w świecie Kochanowskiego rozpoznać w nim można Jana Zamoyskiego, sekretarza Zygmunta Augusta. Reprezentuje on postawę patriotyczną, chęć zmiany ojczyzny na lepsze, jednak jego głos ginie wśród innych polityków, którzy dbają tylko o własny interes.
Kochanowski korzysta także z archetypu postaci demagoga, manipulującego tłumem i osiągającego w ten sposób własne cele. Taki jest Iketaon, który działa tylko tam, gdzie może coś na swoim udziale zyskać. Na zlecenie Parysa przekonał on trojański sejm, by nie oddawać Heleny Grekom. Pogrążył on więc cały naród, ale prywatnie z pewnością na tym zyskał. Helena jest z kolei archetypem kobiety pięknej, ale nieszczęśliwej, której życie daleko odbiega od tego, czego od niego oczekiwała. Helena jest więc klasyczną ofiara nieszczęśliwego splotu okoliczności i wielu błędnych decyzji.
„Odprawa posłów greckich” zawiera więc w sobie wyjątkowy uniwersalizm, co sprawia, że odnaleźć w tej sztuce można wartości aktualne w różnych czasach i miejscach. Tworząc bohaterów dramatu, Kochanowski posłużył się archetypami postaci znanymi z różnych dzieł literatury oraz z historii, dzięki czemu ich sylwetki nie tracą na aktualności nawet w kilkaset lat po ich stworzeniu.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.