Faustyzm - definicja, przykłady, bohater faustowski
Motyw faustowski w literaturze można określić jako wieczne dążenie człowieka do przekroczenia ram jego własnej egzystencji, a więc zgromadzenie całej wiedzy, zrealizowanie wszystkich marzeń oraz poznanie tajemnicy nieśmiertelności....
Tyrteizm - definicja, przykłady poezji tyrtejskiej
Nazwa „tyrteizm” dotyczy poezji, której główną tematyką było nawoływanie do obrony kraju. Tyrteizm charakteryzuje się liryką apelu mającą na celu zachęcenie społeczeństwa do walki o wartości narodowe oraz kraj zagrożony niebezpieczeństwem....
Profetyzm - definicja, przykłady
Profetyzm pochodzi od greckiego słowa „prophetes” i oznacza osobę, która przewiduje wydarzenia lub wypowiada proroctwa pochodzące, w założeniu ogłaszającego, od Boga....
Bajronizm - definicja, cechy, przykłady
Bajronizm zdefiniować można jako wpływ twórczości Byrona na literaturę romantyczną. Zawiera w sobie określoną postawę bohatera lirycznego wobec świata, charakterystyczny stosunek do historii oraz bunt i niezgodę na panujące w społeczeństwie zasady....
Werteryzm - definicja, cechy, bohater werteryczny
Werteryzm to model postawy bohatera, który utrwalił się w literaturze za sprawą tytułowego bohatera powieści Johanna Wolfganga von Goethego. „Cierpienia młodego Wertera” to historia mężczyzny, którego losy stały się inspiracją dla wielu czytelników i autorów epoki romantyzmu....
Wallenrodyzm - cechy, bohater wallenrodowski, inspiracje
Wallenrodyzm to termin odnoszący się do oryginalnej kreacji bohatera stworzonej przez Adama Mickiewicza. Opisuje postawę człowieka, który w szczególny sposób odnosi się do swojej ojczyzny. Decyduje się na podejmowanie skrajnych decyzji dla utrzymania jej dobra i dla obrony jej wartości....
Mesjanizm - definicja, cechy, przykłady
Wśród głównych tematów i motywów literackich bardzo ważną rolę odgrywa mesjanizm. Warto pamiętać o tym, iż motywy mesjanistyczne pojawiały się w literaturze już od czasów Biblii. W literaturze polskiej największy zasięg uzyskał natomiast w epoce romantyzmu....
Prometeizm - definicja, cechy, przykłady
Motyw prometejski pojawia się w literaturze różnych epok. Jest to postawa etyczna, która zakłada poświęcenie jednostki dla dobra ogółu. Przykłady prometeizmu odnaleźć można przede wszystkim w literaturze romantycznej...
Mistycyzm - definicja, przykłady, cechy
Mistycyzm jest nurtem, który odnaleźć można w literaturze wielu epok literackich. Od najdawniejszych czasów związany jest z ludzką duchowością i aktywnością artystyczną. Do mistycyzmu chętnie odwoływali się twórcy inspirujący się stanami objawienia, marzeniami sennymi, wizjami czy halucynacjami....
Ludowość – definicja, cechy, przykłady
Nawiązania do ludowości charakteryzują przede wszystkim literaturę romantyzmu. Sięganie po ludowe tradycje, wierzenia oraz motywy to cecha, którą spotkać można jednak również w utworach powstałych w epokach późniejszych....
Okres burzy i naporu (Sturm und Drang) - główne cechy, przedstawiciele
Okres „Burzy i naporu” to przypadający na lata 1767-1785 prąd kulturalny. Jest on specyficzny wyłącznie dla terenu Niemiec i wywodzi się ściśle z ich tła politycznego w tamtych casach. Nazwa pochodzi od poprzedzającej ten czas powieści Friedricha Maksymilian Klingera „Sturm und Drang”....
Rola pejzażu w dziełach literackich - romantyzm
Pejzaż odgrywa kluczową rolę w wielu utworach literackich. Pomagał on przedstawić emocje bohatera, podkreślić piękno przyrody, a także wykorzystywano go do ukazania nastroju w dziele. Szczególnie wyraźnie widoczne było to w okresie romantyzmu, gdy artyści wyjątkowo chętnie korzystali z metafory przyrody. ...
Ludowość jako element romantycznego światopoglądu
Romantyzm jako epoka w dziejach sztuki, był w dużym skrócie zaprzeczeniem idei oświeceniowych. Kiedy poprzedni nurt stawiał na pierwszym miejscu rozum, nowy oddawał przewodnictwo duchowi i uczuciu. Tym samym romantycy oddawali się intuicji, przeczuciu. Ważnym elementem tego irracjonalnego światopoglądu była ludowość - fascynacja legendami, bajkami i ogólnie pojętym folklorem....
Motyw powstania listopadowego w literaturze - konteksty z różnych epok
Powstanie listopadowe (1830-1831) to jeden z wielkich zrywów narodowych w historii naszego kraju. Data jego wybuchu przypada na okres romantyzmu, toteż w tej epoce literatura wielokrotnie poświęcała mu swoją uwagę....
