Giaur – opracowanie

Opracowanie Giaura

Giaur” to powieść poetycka autorstwa George’a Byrona, opublikowana w 1813 roku, będąca pierwszym z jego utworów osadzonych w orientalnej scenerii. Opowiada historię tragicznej miłości Wenecjanina Giaura do Leili, młodej Gruzinki należącej do haremu Hassana. Kiedy Hassan odkrywa zdradę, zgodnie z muzułmańskim zwyczajem każe utopić Leilę. Giaur, nie mogąc jej uratować, mści się, zabijając Hassana i jego świtę. Po dokonaniu zemsty bohater popada w rozpacz i spędza resztę życia w klasztorze, gdzie przed śmiercią wyznaje mnichowi historię swojej miłości i zemsty. Utwór zawiera także motywy społeczne, w tym nawiązania do walk Greków z turecką okupacją.

Powieść wyróżnia się mrocznym klimatem, refleksją nad losem człowieka oraz obecnością jednego z pierwszych literackich odniesień do motywu wampiryzmu – Giaur, za swój czyn, według tureckiej przepowiedni, ma zostać potępiony i po śmierci zamienić się w wampira. Utwór wywarł wpływ na twórczość Edgara Allana Poego oraz został przetłumaczony na język polski przez Adama Mickiewicza. Byron napisał Giaura po swoim Grand Tour, gdzie zapoznał się z tureckimi zwyczajami, co nadało dziełu realistyczny kontekst. Jego fragmentaryczna forma oraz różne punkty widzenia narratorów podkreślają kontrast między chrześcijańskim i muzułmańskim postrzeganiem miłości, śmierci i przeznaczenia.