Faust – dramat Johanna Wolfganga von Goethego, napisany w dwóch częściach w latach 1773–1832, uznawany za jedno z najwybitniejszych dzieł literatury niemieckiej. Pierwsza część została opublikowana w 1808 roku, a druga część pośmiertnie w 1832 roku. Utwór zawiera blisko 12 tysięcy wersów, co sprawia, że jest uważany za dzieło niesceniczne.
Tematem głównym jest zakład między Bogiem a Mefistofelesem, który dotyczy duszy tytułowego bohatera, doktora Fausta. Faust odda swoją duszę diabłu, gdy zasmakuje pełni szczęścia i wypowie słowa: trwaj chwilo, jesteś piękna. Dzieło jest syntezą poglądów Goethego, eksplorującą ludzkie pragnienie wiedzy, moralne dylematy oraz poszukiwanie sensu życia.
Pierwowzorem literackiej postaci Fausta był Johann Georg Faust (ok. 1480–1540) – niemiecki alchemik, astrolog i wędrowny naukowiec, autor traktatu alchemicznego Zmuszenie piekła. Jego legenda zyskała czarny charakter w 1587 roku, po publikacji książki Geschichte von Dr. Johann Fausten, dem weitteschreyten Zauberer und Schwarzkünstler (Historia doktora Johanna Fausta, słynnego czarnoksiężnika i mistrza czarnej magii). W książce tej Faust jest przedstawiony jako bezbożnik, który dla zdobycia wiedzy podpisał pakt z diabłem Mefistofelesem, ale w konsekwencji diabeł zabiera jego duszę do piekła. Od tamtego czasu Faust stał się symbolem człowieka, który zawiera pakt z szatanem, aby poznać tajemnicę istnienia.
W Fauście Goethego występuje wiele wątków filozoficznych, które czynią z tego dzieła głęboką refleksję nad kondycją ludzką. Pierwsza część koncentruje się na indywidualnym życiu i dążeniach Fausta, podczas gdy druga część rozszerza się na analizę społeczeństwa, polityki, historii i metafizyki. Dramat ukazuje nie tylko osobistą podróż Fausta, ale także szerokie spojrzenie na rozwój ludzkości i dążenie do zrozumienia świata. Goethe łączy w swoim dziele elementy klasyczne i romantyczne, co odzwierciedla jego własne rozterki między tymi dwoma nurtami myślowymi. Dzięki swojej głębi i kompleksowości, Faust pozostaje jednym z najważniejszych tekstów literatury światowej, stanowiąc wyzwanie dla interpretacji i inspirując kolejne pokolenia czytelników.