Powieść poetycka to rozbudowany utwór wierszowany, charakterystyczny dla epoki romantyzmu. Swój początek bierze z literatury angielskiej, a za twórcę uważa się szkockiego poetę Waltera Scotta. Ogromny wpływ na rozwój tego rodzaju utworów i ostateczny kształt gatunku miał jednak inny mieszkaniec Wysp Brytyjskich — George Gordon Byron. Sztandarowym przykładem powieści poetyckiej jest jego słynny „Giaur”.
Powieść poetycka to wywodzący się z literatury angielskiej gatunek, będący romantyczną odmianą poematu epickiego. Jest on formą wierszowaną, o charakterze liryczno — epickim. Cechami gatunkowymi powieści poetyckiej są:
Ten gatunek literatury był niezwykle popularny w okresie romantyzmu i praktycznie zanikł zaraz po jego zakończeniu. Za twórcę powieści poetyckiej uważa się Waltera Scotta („Pieśń ostatniego minstrela”). To jedna Lord Byron stworzył spójny wzór gatunkowy powieści poetyckiej. Na polskim gruncie również możemy spotkać tego typu utwory. Jest nim między innymi „Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza, czy „Lambro” Juliusza Słowackiego.
Fabuła „Giaura” ma charakter niespoisty. Występuje tam fragmentaryczność i pomieszanie chronologii zdarzeń. Co więcej, wydarzenia te opowiadane są przez trzech innych narratorów (muzułmanin, przewoźnik na łodzi i sam Giaur). Ponadto nie są oni narratorami wszechwiedzącymi, opowiadają tylko o tym co widzieli i towarzyszących temu odczuciach.
Potęguje to klimat tajemnicy i grozy, podobnie jak opis Giaura pędzącego wybrzeżem podczas wzbierającej burzy. Jest to też subiektywizacja narracji. Większa część utworu dzieje się w Anatolii, wykorzystując opisy tamtejszych strojów, nazwy świąt oraz funkcji politycznych. „Giaur” przesycony jest więc orientalnymi elementami. Co więcej, opisuje wydarzenia mające miejsce na długo przed XIX wiekiem, mamy tu więc również do czynienia z archaizacją. Łatwo też zauważyć synkretyzm gatunkowy. Elementy epickie łączą się z lirycznymi na łamach powieści.
Budowa postaci głównego bohatera również odpowiada założeniom powieści poetyckiej. Giaur to tajemnicza, pełna sprzeczności jednostka wybitna. Skonfliktowany ze światem, Bogiem i prawem nie może liczyć ani nie szuka wybaczenia za swoją zbrodnię. W istocie jest przecież pierwowzorem bohatera byronicznego, którego występowanie na łamach powieści poetyckiej jest jednym z wyznaczników tego rodzaju utworów. Ponadto, jeżeli porównamy życiorys Byrona i samego bohatera, zauważymy wiele podobieństw między tymi dwoma. Giaur może być więc uważany, przynajmniej częściowo, za maskę tego angielskiego poety.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.