Praca to jedna z podstawowych czynności wykonywanych przez człowieka. Przez wieki zmieniały się jej formy czy czas jaki jej poświęcano, ale zawsze była ona działaniem, które zapewniało człowiekowi przetrwanie oraz otwierało przed nim możliwość wzbogacenia się czy zdobycia konkretnych dóbr materialnych. Dla wielu osób praca jest też ich powołaniem, a często staje się też sensem życia. W związku z tym wielokrotnie zastanawiano się, czy praca jest tym, co daje człowiekowi szczęście każdego dnia.
Spis treści
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej to pozytywistyczna powieść, która ukazuje dwa światy - dworu oraz chłopskich chałup. W okresie postyczniowym praca była objęta swego rodzaju kultem i stanowiła jedno z programowych założeń pozytywistów, którzy widzieli w niej sposób na rozwój społeczeństwa, stąd też tak szerokie ujęcie tematu w ich dziełach. Orzeszkowa opisuje ciężką pracę chłopów na roli, która była im potrzebna do przetrwania, ziemia bowiem rodziła niezbędne dla nich plony. To kontrastuje z mieszkańcami dworu, wśród których są osoby, które nie pracują w ogóle.
Orzeszkowa swój stosunek do pracy przedstawia w rozmowie Justyny Orzelskiej, mieszkanki dworu właśnie, z Janem Bohatyrowiczem, którego Justyna zastaje przy pracy w polu. Jan opowiada jej, że dla niego praca fizyczna jest łatwa. Oświadcza też, że najgorsze, co mogłoby go spotkać, to sytuacja, w której tej pracy by nie miał czy nie mógłby jej wykonywać. Orzeszkowa prezentuje tutaj zatem pogląd, że praca jest nie tylko szczęściem dla człowieka, ale też sensem jego życia. Jej brak jest swoistym okaleczeniem ludzkiego bytu, czymś nienaturalnym. Mało wiedzieć o pracy, o ziemi, która żywi człowieka, to powód do wstydu, o czym przekonuje się Justyna, żyjąca w dworze, ale nie będąca tam szczęśliwa. Ostatecznie w powieści Justyna porzuca pokoje w dworku, by wraz z Bohatyrowiczami żyć i ciężko pracować, co ma ją uszczęśliwić.
Inne dzieło Orzeszkowej dotyczące pracy to powieść z nurtu tendencyjnych, pt. „Marta”. Główna i tytułowa bohaterka traci męża i zostaje sama z dzieckiem. Mąż był jedynym żywicielem rodziny, zatem Marta Świcka musi znaleźć sposób, by utrzymać siebie i córkę. Szybko jednak okazuje się, że życie przygotowało ją jedynie do bycia żoną i matką. Kobieta nie posiada żadnych praktycznych umiejętności, które pozwoliłyby jej otrzymać korzystną posadę. Gdy chce uczyć języka francuskiego, szybko okazuje się, że jej podopieczna zna go lepiej od niej. Marta przyjmuje zatem coraz gorzej płatne posady, starając się za wszelką cenę zarobić cokolwiek. Nie zgadza się na zostanie prostytutką i wciąż walczy o przetrwanie, jednak nieustannie jest odprawiana z kolejnych stanowisk i popada w coraz większą biedę. Orzeszkowa pokazuje zatem, że pozbawienie człowieka możliwości pracy, jak miało to miejsce w przypadku wielu kobiet z jej epoki, oraz możliwości samodzielnego utrzymania się, jest jego głębokim unieszczęśliwieniem i prowadzi jedynie do tragedii. Marta ostatecznie ginie pod kołami powozu, po nieudanej próbie kradzieży leku dla córki.
Odpowiedź na pytanie, czy praca gwarantuje człowiekowi szczęście, nie jest jednoznaczna, gdyż wiele zależy od indywidualnych oczekiwań, wartości i relacji jednostki do pracy. Dla niektórych praca może być głównym źródłem satysfakcji, spełnienia zawodowego i osobistego, zapewniając poczucie sensu oraz samorealizacji. Zwłaszcza, gdy jest zgodna z zainteresowaniami i pozwala na rozwój, może przyczyniać się do szczęścia. Z kolei dla innych praca jest przede wszystkim obowiązkiem i sposobem na zabezpieczenie finansowe, niekoniecznie dającym poczucie pełnego zadowolenia. Równocześnie praca może powodować stres, zmęczenie, a czasem nawet wypalenie zawodowe, szczególnie gdy jest źle dopasowana do możliwości i potrzeb jednostki. Ważne, aby praca była częścią zrównoważonego życia, z przestrzenią na odpoczynek i relacje z bliskimi. Dopiero taka równowaga między życiem zawodowym a prywatnym pozwala czerpać z pracy zadowolenie i przyczynia się do szczęścia człowieka.
Aktualizacja: 2024-11-12 18:36:12.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.