Eliza Orzeszkowa to jedna z najważniejszych pisarek epoki pozytywizmu. Do historii literatury polskiej przeszło wiele jej powieści czy nowel, ale żadna z nich nie cieszy się taką popularnością jak „Nad Niemnem”. Na kartach książki została opisana codzienność niewielkiej społeczności zamieszkującej tereny Grodzieńszczyzny i mierzącej się z pamięcią o porażce zrywu niepodległościowego w 1863 roku. Jednym z jej członków jest Jan Bohatyrowicz, syn poległego powstańca styczniowego.
Jan Bohatyrowicz to reprezentant młodszego pokolenia zaściankowej szlachty i przykład idealnego gospodarza. Został wychowany przez wuja Anzelma, który przejął opiekę nad siedmioletnim chłopcem po śmierci Jerzego Bohatyrowicza, poległego w powstaniu styczniowym. Jedyne wspomnienie, które pozostało mu w pamięci po ojcu to pożegnanie, zanim ten wyruszył do walki. Anzelm wychował bratanka w atmosferze szacunku do pracy i w zgodzie z patriotycznymi wartościami, które sam gorliwie wyznawał. To on wypielęgnował u Jana szacunek do przeszłości, która stała się ważnym elementem tożsamościowym bohatera, o czym świadczy jego stosunek do grobu Jana i Cecylii Bohatyrowiczów i mogiły powstańczej.
W czasie trwania akcji powieści Jan ma około trzydziestu lat. Autorka opisuje go jako zdrowego, wysokiego i przystojnego młodzieńca, z jasnymi, spłowiałymi od słońca włosami i błękitnymi oczami. Twarz przyozdabia mu bujny wąs, a jego skóra jest pokryta opalenizną od ciągłego przebywania na słońcu podczas ciężkiej pracy na roli. Jan wygląda jak prawdziwe uosobienie siły, zdrowia, energii i wigoru. Ma piękną sylwetkę, którą zawdzięcza nieustannej pracy fizycznej.
Podobnie jak jego stryj, Jan Bohatyrowicz to człowiek pracowity, uczciwy oraz lojalny wobec swojej rodziny i wspólnoty. Ogromnym szacunkiem darzy ziemię, dzięki której może się utrzymać. Praca w gospodarstwie to dla niego prawdziwa radość i spełnienie. Tutaj znajduje on źródło życiowej satysfakcję, o czym można się przekonać, gdy śpiewa podczas swojej pracy. Wśród listy jego pozytywnych cech można wyróżnić też zaradność, która sprawia, że nie daje się pokonać rozmaitym problemom.
W okolicy ma renomę osoby dobrej, sprawiedliwej, godnej zaufania i empatycznej, która stara się pomagać innym ludziom. Najlepiej świadczy o tym relacja z przyrodnią siostrą Antolką, nad którą przejął opiekę. Pomimo nieszczęść, których doznał w dzieciństwie to bohater pozytywny, który stara się czerpać przyjemności z każdego przeżytego dnia. Te zalety sprawiają, że mężczyzna cieszy się sympatią w swym najbliższym otoczeniu i z łatwością zdobywa wszędzie przyjaciół.
Jedną z nich jest Justyna Orzelska. Przyjaźń, która połączyła bohaterów pomimo skłóconych rodzin, z czasem przerodziła się w głębokie, romantyczne uczucie. W swojej ukochanej Jan ceni charakter i pracowitość. Usposobienie mężczyzny i oddanie relacji miłosnej sprawiają, że młodzi pokonują dzielące ich różnice klasowe i szybko się zaręczają.
W powieści Orzeszkowej postać Jana Bohatyrowicza symbolizuje nadzieję pojednania nadniemeńskiej społeczności. To bohater jednoznacznie pozytywny, łączący szacunek do tradycji i postawę otwartości na zmianę, co czyni go idealnym rzecznikiem pozytywistycznych ideałów.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.