„Bracia Karamazow” to powieść autorstwa rosyjskiego pisarza, Fiodora Dostojewskiego, przez wielu uważana za najważniejszą pozycję w jego twórczości. W dziele tym porusza on temat ojcobójstwa, a także opowiada o losach trzech braci, czyli Dymitra, Aleksieja i Iwana, których ojciec, Fiodor, zostaje zamordowany przez służącego Smerdiakowa. W dziele pojawia się wiele ciekawych motywów literackich.
Spis treści
Podstawowym motywem, jaki pojawia się w dziele Dostojewskiego, jest motyw rodziny. Składa się ona z ojca, czyli Fiodora Karamazowa, i jego trzech synów: Dymitra, Iwana i Aleksieja. Krążą też plotki, że służący Paweł Smerdiakow jest nieślubnym synem Fiodora. Starszy mężczyzna nie kwapił się do wychowywania synów, zatem dorastali oni bez ojca. Dymitr wykazuje podobieństwo do niego, ale żaden z mężczyzn nie pozostaje w dobrych relacjach z ojcem i nie jest jego wierną kopią. Synowie różnią się także między sobą. W tej rodzinie dochodzi do licznych konfliktów, a także do ojcobójstwa. Jest to zatem rodzina rozdarta zbrodnią, pełna nieporozumień i pretensji, dla której nie ma już ratunku.
W powieści niezwykle istotny jest motyw zbrodni. To morderstwo Fiodora, które szybko przeradza się w oskarżenie o ojcobójstwo, a jako winny wskazywany jest Dymitr, czyli syn Fiodora. Mordercą okazuje się jednak Paweł Smerdiakow, służący, który ma być nieślubnym synem Fiodora. Bohaterowie popełniają wiele grzechów i nie zachowują się dobrze ani przykładnie, ale zbrodnia dokonana na Fiodorze stanowi czyn, przy którym wszystkie inne winy tracą na znaczeniu. Ponadto zbrodnia ta doprowadza do kolejnej tragedii, czyli oskarżenia o nią niewinnego Dymitra.
W powieści Dostojewskiego istotny jest też motyw wiary. To właściwie główne, filozoficzne zagadnienie całej powieści, które podejmują różni bohaterowie. Niektórzy z nich całkowicie odrzucają wiarę, jak Iwan, a inni, jak Aleksiej, decydują się spędzić życie w klasztorze. To właśnie Zosima i Aleksiej ukazują wiarę w pozytywnym świetle, jednak Iwan nie potrafi jej przyjąć, widząc, ile zła panuje na świecie. Autor zdaje się jednak pokazywać, jak wiele pozytywów niesie ze sobą wiara.
Dostojewski wykorzystuje także motyw śmierci. Jest nią gwałtowny i przedwczesny zgon Fiodora Karamazowa, który doprowadza do dalszych tragedii, takich jak oskarżenie Dymitra o ojcobójstwo.
W dziele pojawia się motyw miłości, jaką Dymitr żywi do Gruszeńki. Rywalizuje o nią z ojcem, a dla niej porzucił również narzeczoną, Katarzynę Iwanowną. Miłość popycha zatem bohaterów do różnych działań, które nie zawsze wydają się korzystne i racjonalne.
W dziele wykorzystany został motyw kradzieży. Dymitr okrada swoją narzeczoną, Katarzynę Iwanowną, pożyczając od niej pieniądze, których nie ma zamiaru zwrócić. Chce bowiem ułożyć sobie za nie życie z inną kobietą, zatem jego czyn okazuje się podwójną zdradą.
W tekście pojawia się motyw konfliktu, który dzieli rodzinę Karamazowów oraz osoby z nią związane. Konflikt ten ostatecznie prowadzi do tragedii, takiej jak morderstwo, i niszczy rodzinę.
Aktualizacja: 2025-12-25 13:45:03.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.