Jednym z najbardziej znanych dzieł polskiego romantyzmu jest dramat „Nie-boska komedia” autorstwa Zygmunta Krasińskiego. Jego tytuł jest nawiązaniem do jednego z najważniejszych utworów w historii literatury europejskiej, czyli „Boskiej komedii” Dantego. Dzieło przedstawia losy hrabiego Henryka, bohatera romantycznego, który porzuca swoją rodzinę, ponieważ czuje, że jest przeznaczony do większych celów niż tylko opieka nad dzieckiem. Krasiński portretuje także rewolucję społeczną, której celem jest zmiana porządków w świecie i położenie kresu wyzyskowi, jakiego doświadczają najuboższe warstwy społeczne. W dziele zawartych jest także wiele istotnych motywów literackich.
Motyw ojca jest istotną częścią kreacji głównego bohatera, którym jest hrabia Henryk. Zakłada on rodzinę bardzo młodo - żeni się ze swoją ukochaną Marią i rodzi się im syn - Orcio. Henryk jednak szybko odkrywa, że życie rodzinne nie cieszy go, a nawet wręcz przeciwnie - myśl o nim go odpycha. Hrabia porzuca więc żonę i syna w dniu jego chrztu, by podążyć za pięknym widmem Dziewicy i tworzyć wielką poezję. Hrabia Henryk jest więc ojcem nieobecnym i nieodpowiedzialnym, nie potrafiącym zająć się własnym dzieckiem i uciekającym przed konsekwencjami własnych czynów. Ostatecznie Henryk wraca i opiekuje się Orciem, jednak krzywd, które wyrządził swoim odejściem nie da się już naprawić.
W dramacie pojawia się motyw sztuki, a przede wszystkim poezji. Dzieli się ona na dwa rodzaje, prawdziwą i fałszywą. Tę drugą reprezentuje hrabia Henryk, bohater romantyczny, który ma wielkie ambicje dotyczące tworzenia, jednak nie potrafi ich spełnić. Poetą prawdziwym i błogosławionym jest za to Orcio, jego syn, obdarzony prawdziwym talentem. Poezja jest w dramacie ukazywana jednak także jako powód choroby psychicznej i szaleństwa. To z jej powodu zapada na zdrowiu Orciu, nie potrafi on także w życiu zająć się czymś innym niż tworzeniem. Z tego powodu jego dzieciństwo jest nietypowe, przygaszone i pozbawione zwyczajnej dziecięcej beztroski i radości. Hrabia Henryk z powodu poezji porzuca nawet swoją rodzinę i skazuje ją na cierpienie, a jego żonę ostatecznie doprowadza to do szaleństwa i śmierci.
„Nie-boska komedia” to także motyw rewolucji i zmian w porządku świata przedstawionego. Wybucha ona ponieważ ubogie grupy społeczne nie chcą być dalej wyzyskiwane przez arystokrację, pragną także dla siebie przywilejów, które w obecnym ładzie świata są przynależne do bogaczy. Rewolucja u Krasińskiego jest przedstawiona jako krwawy, morderczy zryw, w trakcie którego jej uczestnicy gonią za zaspokojeniem najprostszych popędów i instynktów. Krasiński krytykuje więc rewolucje i opowiada się za arystokracją i za tradycyjnym porządkiem świata. W jego dramacie rewolucjoniści przegrywają, zwycięża natomiast Chrystus.
Kolejnym motywem obecnym w „Nie-boskiej komedii” jest szaleństwo, w które popada Maria, jej syn Orcio także zaczyna chorować na tle nerwowym. Ich cierpienie jest spowodowane darem poezji, który miał zaskarbić Orciowi przychylność jego ojca. Z powodu szaleństwa Maria ostatecznie umiera, sam zaś Orcio coraz bardziej izoluje się od świata. Autor przedstawia także w swoim dziele obraz szpitala dla ludzi obłąkanych.
Kolejnym ważnym motywem jest dziecko, reprezentowany jest on przez Orcia - syna głównego bohatera. Orcio nie jest jednak zwyczajnym dzieckiem, ponieważ jest on obdarzony talentem poezji, który sprowadza na niego choroby i sprawia, że twórczość jest jedyną rzeczą, jaka zaprząta jego umysł. Orcio jest więc dzieckiem smutnym, przygaszonym, pozbawionym typowej radości i beztroski. Na jego zachowanie ma także istotny wpływ odejście jego ojca oraz szaleństwo i śmierć matki.
Dramat jest także pełen motywu śmierci, na jego kartach ginie bowiem wiele postaci. Umiera więc matka Orcia, Maria, na skutek dręczącej jej choroby psychicznej. Ludzie umierają także, walcząc w rewolucji, w imię ideałów i nowego świata. W utworze poruszony jest także temat śmierci samobójczej, jaką popełnia hrabia Henryk - ofiara własnych ambicji i marzeń, których nie udało mu się spełnić. Śmierć jest więc nieodłączną częścią losu opisywanych bohaterów.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.