Czy pieniądz rządzi światem - odwołaj się do Ojca Goriot oraz innego tekstu kultury

Autorką opracowania jest: Ilona Kowalska.

Pieniądz jako coś, czym płacimy za usługi lub towary został wymyślony już tysiące lat temu. Od tamtego momentu ludzie zaczęli gromadzić majątki, starając się być coraz bardziej bogatymi. Czasami jednak mnożenie pieniędzy przesłania człowiekowi inne wartości, takie jak rodzina, zdrowie czy pasja. Pieniądz sam w sobie nie jest zły – to człowiek decyduje, czy majątek będzie narzędziem zła lub dobra. Bez względu na wszystko, trzeba przyznać, że pieniądz rządzi światem, ponieważ bez niego nie jesteśmy w stanie nic kupić lub załatwić. Cała gospodarka i polityka oparte są na pieniądzu, który zawsze był i będzie najważniejszą kartą przetargową w relacjach międzyludzkich.

W „Ojcu Goriot” Honoré de Balzaka pieniądze są najważniejsze dla wszystkich bohaterów powieści. Całe społeczeństwo wyznaje kult majątku i bogactwa, starając się zebrać go coraz więcej, by móc kupować drogie ubrania i urządzać wystawne bale. Arystokracja marzyła, by pokazać się na salonach wśród innych elit i pochwalić się kolejnymi kosztownościami.

Najlepszym przykładem są postaci Anastazji i Delfiny, córek tytułowego bohatera powieści. Kobiety były rozpieszczane przez ojca, który pragnął zrekompensować córkom śmierć matki. Kupował im wszystko, co tylko pragnęły i uczył, że stan majątkowy jest najważniejszą cechą każdego człowieka. Sprawiło to, iż siostry wyrosły na wyrachowane i egoistyczne kobiety, które za nic miały osoby mniej majętne od siebie. Bogato wyszły za mąż, a kryterium wyboru była grubość portfela przyszłego kandydata.

Po ślubie obie awansowały w hierarchii społecznej i stały się bywalczyniami paryskich salonów. Ich życie zaczęło skupiać się na zabawach, balach, wystawnych kolacjach, a także sukniach czy biżuterii. Odcięły się od ojca, który je wychował i starał się zrobić wszystko, by były szczęśliwe. Nie utrzymywały z nim żadnych kontaktów, ponieważ wstydziły się, że pochodzą z ubogiej klasy społecznej, a ojciec nie jest wystarczająco bogaty, by móc równać się z arystokratami. Jednocześnie nie przeszkodziło to Anastazji i Delfinie, by przychodzić do schorowanego i umierającego ojca, by brać od niego pieniądze na swoje zachcianki.

Siostry były marionetkami pieniądza, któremu podporządkowały całe swoje życie. Liczyło się dla nich tylko to, by pomnażać majątek, bawić się i pokazywać elitom. Podobnie zachowywała się Izabela Łęcka z „Lalki” Bolesława Prusa.

Izabela Łęcka jest obiektem uczuć głównego bohatera, Stanisława Wokulskiego – bogatego handlarza, który prowadził swój sklep. Mężczyzna jest bez pamięci zakochany w dużo młodszej kobiecie, która nie odwzajemnia jego uczuć i myśli o kupcu jedynie w negatywny sposób. Wokulski, by przypodobać się Łęckiej, kupuje jej drogie upominki, spłaca długi jej ojca, odkupuje klacz dla ukochanej oraz organizuje dla niej koncert. Łęcka jednak nie jest przekonana do Wokulskiego, co nie przeszkadza jej bawić się za jego pieniądze i korzystać z nich. Zgadza się na małżeństwo dopiero wtedy, kiedy orientuje się, że stanie się dzięki temu bogata. Liczy na to, że Wokulski niebawem umrze, a ona przejmie jego majątek, którym będzie mogła samodzielnie zarządzać.

Anastazja, Delfina i Izabela Łęcka to przykłady bohaterek, którymi zawładnęła żądza pieniądza. Kobiety są w stanie zrobić dla majątku wszystko, nawet poświęcić własne szczęście. Zasobny portfel jest dla nich ważniejszy niż miłość czy wdzięczność. Bogactwo przysłania bohaterkom to, co najważniejsze – człowieczeństwo.

Pieniądz rządzi światem, a świat obraca się dookoła pieniądza. Taki stan rzeczy ma miejsce już od tysięcy lat i nic nie wskazuje na to, że kiedykolwiek się to zmieni. Bez względu na epokę osoba majętna miała w życiu łatwiej, ponieważ mogła sobie pozwolić na więcej towarów lub usług. Nie można jednak pozwolić na to, by pieniądze stały się celem samym w sobie i były narzędziem zła w rękach człowieka.


Przeczytaj także: Król Lear a ojciec Goriot, porównaj postawę i losy obu ojców

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.