Autorką listy motywów literackich jest: Marta Grandke.

„Dobra pani” to nowela autorstwa przedstawicielki pozytywizmu, Elizy Orzeszkowej. Opowiada ona o losach tytułowej dobrej pani, bogatej i bezdzietnej Eweliny Krzyckiej, która znudzona życiem w małym miasteczku zajmuje się dobroczynnością. Adoptuje więc ubogą sierotę, pięcioletnią Helkę i początkowo jest całkowicie oddana dziecku. Z czasem jednak okazuje się, że Krzycka nie jest dobrą panią, ale raczej bezduszną i kapryśną. W noweli pojawia się wiele związanych z tą opowieścią motywów literackich.

  • Motyw dobroczynności
  • Motyw dziecka
  • Motyw bogactwa
  • Motyw ubóstwa
  • Motyw dobroczynności

    W noweli Elizy Orzeszkowej najważniejszy jest przede wszystkim motyw dobroczynności, filantropii i pomagania innym. Pokazuje on jednak, jak wygląda fałszywa charytatywność i w jaki sposób nie powinno się pomagać uboższym. Ewelina Krzycka zajmuje się bowiem filantropią z nudów, jest uwięziona w miasteczku do czasu wyjaśnienia spraw majątkowych. Wówczas zaczyna się udzielać w miejscowym kole i spotyka Helkę, pięcioletnią sierotę. Krzycka adoptuje dziewczynkę i zajmuje się nią do czasu, aż Helka przestaje być małym i słodkim dzieckiem, a Krzycka zaczyna interesować się kimś innym. Wówczas dziewczynka zostaje oddana do domu ubogich krewnych. Krzycka nie pomaga nikomu naprawdę i jest gotowa porzucić adoptowane dziecko w imię własnych zachcianek, głęboko przy tym unieszczęśliwiając je i krzywdząc.

    Motyw dziecka

    Ponieważ jedną z głównych bohaterek noweli jest mała Helka, to w dziele pojawia się też motyw dziecka. Helka doświadcza wielu tragedii w bardzo młodym wieku. Gdy ma zaledwie pięć lat, to staje się sierotą i wychowuje się u bardzo ubogich krewnych. Początkowo adoptowanie przez Krzycką jawi się dziewczynce jako niepowtarzalna szansa od losu, jednak z czasem, gdy dziewczynka zaczęła dorastać, to równocześnie znudziła się swojej opiekunce. Helka została więc porzucona i wróciła do domu ubogich krewnych. Dziecko było przywiązane do swojej poprzedniej opiekunki i tęskniło za nią. Helka jest zatem małym dzieckiem, które dopiero uczy się świata i tego, jak on działa. Jest ona też przedwcześnie doświadczona przez wiele okrucieństw, w wyniku czego jej dzieciństwo nie jest szczęśliwe i beztroskie.

    Motyw bogactwa

    Ponieważ Ewelina Krzycka posiada znaczny majątek, to wyraźny jest też motyw bogactwa. Kobieta żyje samotnie i mogłaby wykorzystać swoje fundusze do czynienia dobra. Początkowo zdaje się, że tak właśnie robi, ale szybko okazuje się, że bohaterka realizuje po prostu własne kaprysy. Bogactwo Krzyckiej służy jej zatem jedynie do zaspokajania swoich własnych potrzeb, a ewentualna dobroczynność jest w jej przypadku raczej egoistyczną zachcianką.

    Motyw ubóstwa

    Za sprawą Helki i jej rodziny ukazany jest też motyw ubóstwa. Całe rodziny żyją w warunkach, w których tak naprawdę nie da się przeżyć. Ich dalsze losy są uzależnione od kaprysu takich osób jak Krzycka, a jej łaska jest zmienna, jak boleśnie przekonuje się Helka na własnej skórze. W ten sposób autorka ukazuje niesprawiedliwość świata przedstawionego oraz ogromne nierówności społeczne, jakie w współczesnych jej czasach były normą.


    Przeczytaj także: Dobra pani - problematyka

    Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.