„Dobra pani” to nowela autorstwa Elizy Orzeszkowej, pisarki okresu pozytywizmu. Opowiada ona historię ubogiej sieroty, Helki i możnej pani, Eweliny Krzyckiej. Kobieta zaadoptowała w ramach dobroczynności małą dziewczynkę, ale z czasem znudziła się opieką nad nią i oddała ją z powrotem do chaty ubogich krewnych, po czym zajęła się swoim kolejnym kaprysem. Nowela porusza bardzo zróżnicowaną problematykę, charakterystyczną dla epoki, w której żyła i tworzyła Orzeszkowa.
To, co bardzo zajmowało pozytywistów, to przede wszystkim problematyka dobroczynności. Uważano bowiem, że społeczeństwo powinno działać na rzecz wszystkich, zatem polepszenie losu najuboższych warstw społecznych stało się ważnym problemem. Jednocześnie pokazywano, jak może wyglądać źle pojęta dobroczynność, zwłaszcza w wykonaniu arystokracji. Taką historię ukazała też Orzeszkowa. Arystokraci i bogate osoby nie kierowały się często chęcią faktycznego niesienia pomocy, ale raczej potrzebą zaspokojenia swoich kaprysów. Mimo iż mieli środki na zmienienie życia wielu osób, to nie korzystali z tego. Krzycka z noweli z kolei pozbyła się adoptowanej dziewczynki w tej samej chwili, w której zaczęła jej ona zawadzać i przestała być słodkim dzieckiem. To pokazuje, jak poważnie należy podchodzić do tematu niesienia pomocy innym.
W noweli pojawia się też problematyka dzieciństwa i dorastania. Helka ma zaledwie pięć lat, gdy musi mierzyć się z utratą rodziców i życiem w nędzy. Namiastkę prawdziwego dzieciństwa ma w chwili, w której zajmuje się nią Krzycka. Wtedy widzi, że życie może wyglądać inaczej i ma też swoją bliską osobę, której ufa i której okazuje miłość. Jednak Krzycka porzuca Helkę i dziewczynka znów doświadcza porzucenia, smutku i nędzy, jakich nie powinno poznać żadne dziecko na świecie. Jej dzieciństwo jest zatem bardzo trudne i nieszczęśliwe.
Orzeszkowa porusza też zagadnienia, z jakich składa się popularna w okresie pozytywizmu problematyka nierówności społecznych. Janowie są ubodzy i wychowują czwórkę własnych dzieci, Krzycka jest bogata i mogłaby utrzymać bez problemu całą rodzinę i zachowuje swój majątek dla siebie. Orzeszkowa ukazuje zatem głęboką, społeczną niesprawiedliwość oraz nieszczęście, jakie spotkało wiele osób po prostu z powodu ich urodzenia. Krzycka nie zapracowała na swój majątek i była niegodziwa, a żyło jej się lepiej niż ubogim dzieciom. Niewiele kosztowała ją poprawa losu Helki i nie był to dla niej żaden wysiłek, tymczasem dla dziecka był to moment, który zmienił całe jego życie.
Kolejne zagadnienie z noweli Orzeszkowej to problematyka postulatów okresu pozytywizmu. W historii Krzyckiej i Helki widać najważniejsze założenia epoki, takie jak praca u podstaw czy organiczna, redukowanie nierówności społecznych czy pomaganie sobie nawzajem. Orzeszkowa pokazuje jednak, jak łatwo te piękne idee można było wypaczyć ich niewłaściwym pojmowaniem. Krzycka nie potrafiła prawdziwie pomagać innym, co doprowadziło ostatecznie do tego, że skrzywdziła niewinne dziecko i nie wzięła odpowiedzialności za swoje czyny.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.