- Gustaw jest więziony w klasztorze Bazylianów. Śpi na podłodze, a nad jego duszą pochyla się Anioł Stróż. Przepowiada mu on wyjątkowy los oraz odzyskanie wolności.
- Nad wieszczem trwa batalia aniołów i szatanów.
- Po raz kolejny budzi się i przechodzi wewnętrzną przemianę, symboliczne ukazaną poprzez zmianę imienia z „Gustaw” na „Konrad” i zapisanie tego faktu na ścianie.
- W wigilijny wieczór w jednej cel zbierają się więźniowie. Osadzeni opowiadają sobie o warunkach panujących na Syberii i o strasznej drodze, którą trzeba przebyć, zanim człowiek się tam znajdzie.
- Konrad śpiewa pieśń zemsty, którą chce przeprowadzić nawet bez wsparcia Boga, następnie wygłasza swoją Małą Improwizację i omdlewa.
- Spotkanie więźniów przerywa stukanie do bram, osadzeni wracają do siebie, Konrad zostaje sam w swej celi.
- Konrad wygłasza swoja Wielką Improwizację, w trakcie której bierze na siebie odpowiedzialność za losy narodu, przyjmuje na siebie jego cierpienia i wzywa Boga do odpowiedzi, dlaczego pozwolił, by jego ojczyznę spotkały takie nieszczęścia. Bóg milczy, na co Konrad prawie posuwa się do bluźnierstwa wobec niego.
- Konrad traci przytomność, a ksiądz Piotr zaczyna odprawiać nad nim egzorcyzmy. W tym czasie przychodzą do celi wieści o uwięzionym Rollisonie.
- Konrad zostaje uratowany dzięki swojej miłości, gotowości do poświęcenia się i przyjęcia na siebie cierpienia. Udaje mu się ocalić duszę.
- Egzorcyzmy księdza Piotra ostatecznie wyrywają Konrada z mocy szatana.
- W międzyczasie modląca się Ewa ma widzenie, podobnie jak później ksiądz Piotr. Swój sen śni także Senator Nowosilcow, jego dusza dręczona jest przez diabły.
- Ukazane zostaje zgromadzenie w salonie warszawskim i dwie grupy osób, reprezentujące odmienne stronnictwa (zdrajcy, konformiści i młodzież, patrioci). Adolf dzieli się historią Cichowskiego.
- Senatora odwiedza pani Rollison, błagająca o uwolnienie swojego jedynego syna. Wyczuwa ona, że stało mu się coś złego, jednak jej prośby skutkują tylko rozkazem uwięzienia kobiety.
- Ksiądz Piotr uzyskuje pozwolenie na spotkanie z Rollisonem.
- Ksiądz Piotr opuszcza pałac, by udać się do Rollisona i na schodach spotyka Konrada. Zakonnik przepowiada mu wolność, służbę dla narodu oraz spotkanie z pewnym nieznajomym.
- W trakcie obrzędu dziadów Guślarz i Kobieta rozmawiają o dziwnym, niemym duchu, który pojawił się w trakcie jej wesela. W trakcie rozmowy pojawia się orszak, na czele którego widać ubranego na czarno mężczyznę - byłego ukochanego Kobiety i najprawdopodobniej Konrada. Widoczne jest rana na jego piersiach po samobójczej śmierci oraz druga rana na czole, która jest śladem po zmaganiach między Konradem a Bogiem i dowodem jego bluźnierstwa.
Przeczytaj także: Sen Senatora – streszczenie i interpretacja
Aktualizacja: 2024-11-27 00:24:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.
