Bohaterem romantycznym nazywamy specyficzny rodzaj postaci literackiej,wytworzonej w epoce romantyzmu. Charakteryzowała się ona doprowadzonym do skrajności indywidualizmem połączonym z emocjonalnością. Jednostka taka nosiła również cechy wybitności, będąc przy tym pełną pasji i zazwyczaj dosyć młodą. Połączenie tych cech powodowało wyalienowanie ze świata, brak jego akceptacji oraz zrozumienia. Wszystko to, w połączeniu z nieszczęśliwą miłością, prowadziło zazwyczaj do konfliktu, zakończonego tragiczną śmiercią. W historii Polskiej literatury zaistniało wiele tego typu postaci. Jedną z nich jest Tytułowy bohater Kordiana Juliusza Słowackiego. Poniższa rozprawka ma na celu przeanalizowanie cech wyżej wymienionej postaci pod kątem jej przynależności do grona bohaterów romantycznych.
Już pierwsze sceny dzieła wieszcza narodowego dają wskazówki co do romantycznego rodowodu Kordiana. Zastajemy bowiem młodego chłopaka w uniesieniu nieszczęśliwej miłości do starszej od siebie dziewczyny - Laury. Kobieta nie traktuje poważnie uczuć towarzysza. Ten zaś cierpi na typową dla młodzieży swojego okresu tzw. chorobę wieku. Objawia się ona emocjonalnością, wyobcowaniem oraz poczuciem niezrozumienia. Akcentuje to mocno pierwsza scena dramatu. Widać przy tym, że jest to niejako stan proto-romantyzmu, spełnia bowiem wszystkie cechy bohatera, ale nie ma jeszcze wysublimowanej formy osobowej.
Kolejnym elementem, wiążącym wyraźnie Kordiana z archetypem werterycznym bohatera romantycznego, jest samobójstwo poprzez zastrzelenie. Dodajmy jednak nieudane. Kordian nie jest bowiem kalką z postaci Goethego, o czym przekona czytelnika w dalszej części utworu jeszcze wielokrotnie.
Bohater Słowackiego daje się poznać jako postać dynamiczna, przy tym aktywna. Odbywana przez niego podróż po Europie stanowi przenośnię mistycznej wędrówki ku oświeceniu, konfrontację ducha z prawami świata rzeczywistego. Kordian odkrywa więc kolejno prawdę o rządzących ludźmi siłach: pieniądzu, miłości cielesnej i wyrachowaniu. Dostrzega jedynie piękno w poezji, czego daje wyraz, siedząc na słynnym klifie Dover. Zarazem jednak odkrywa nierealność sztuki, eteryczność nieprzystającą do twardych realiów. Ta wizja człowieka poszukującego prawdy poprzez konfrontację wnosi pewne znamiona archetypu bajronicznego.
Widać bowiem aktywność Kordiana w jego poszukiwaniach, zarazem również bunt przeciwko całemu światu. Chęć oświecenia pogłębia również indywidualizm postaci. Szuka on bowiem własnej drogi, jedynej i czystej prawdy. Widzimy zarazem, że każdy krok mężczyzny ku osiągnięciu tego celu przynosi mu cierpienie. Nic nie potrafi go ukoić, co powoduje swoiste zgorzknienie Kordiana. Kończąca tę część dramatu scena na górze Mont Blanc to moment mistycznego oświecenia, zarazem również wyniesienia wrażliwego poety ponad wszystkich. Dzięki przymiotom swego ducha oraz poszukiwaniom mistycznym staje on wobec prawdy zakrytej dla świata. Zdaje się unosić, zbliżać Boga i oddalać od nizin rzeczywistości. Samotny staje się jednak najbardziej wybitny ze wszystkich żyjących ludzi.
Spisek koronacyjny, stanowiący ostatnią część dramatu Słowackiego, ujawnia narodowowyzwoleńczą naturę bohatera. Sugerując się jednak wcześniejszymi wydarzeniami, możemy przypuszczać, że Kordian rozszerza swoje umiłowanie sprawy Polskiej na całą ludzkość, jako element wyzwolenia wszystkich od każdej tyranii. Staje przy tym w opozycji do racjonalnych, ale biernych spiskowców, wyrażając emocjonalną gotowość do poświęcenia. Łączą się tutaj więc wszystkie elementy bohatera romantycznego. Wierzący w ideały młody mężczyzna, wyróżniający się na tle innych wiernych sprawie ludzi. Niezwykle emocjonalny, przez co wyalienowany nawet spośród podobnie myślących. Odrzucający zastany porządek świata, gotowy jednak do walki o jego zmianę.
Kordian posiada tutaj wszystkie te cechy, dokładając do tego jeszcze typowo polską nutę patriotyzmu. Niejednoznaczny koniec utworu również należy do pewnego schematu, tragiczna śmierć to bowiem typowy koniec bohatera romantycznego. Swego rodzaju smaczkiem pozostaje tutaj zawieszenie przeznaczenia Kordiana między życiem a śmiercią, które potęguje dramatyczny moment sceny i odbioru samej postaci.
Kordiana bardzo trudno jest wpisać w jakikolwiek archetyp bohatera romantycznego. Zdawałby się mieć cechy wszystkich trzech, nie pomijając tego wallenrodycznego. Stanowiłoby to pewnie wielką potwarz dla autora, zważywszy na jego niechęć do Mickiewicza. Niemniej samemu Kordianowi należy też oddać to, że stanowi kreację niezwykle oryginalną. Aktywny poszukiwacz prawdy i wojownik, zarazem emocjonalny romantyk. Jak wszystkie podobne sobie postacie tego okresu literackiego zdaje się czasami nieco neurotyczny czy nawet szalony. Dominuje w nim jednak bujne życie świata wewnętrznego nad logicznymi prawami zewnętrznego. Czysta idea ucieleśniania przez tą postać pokonuje więc wszelkie prawa zepsutego świata. Tak właśnie można spuentować Kordiana, ostatecznie dowodząc romantycznego rodowodu tego bohatera.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.