Dzieje Tristana i Izoldy - motywy literackie

Autor Inny
Autorem listy motywów literackich jest: Piotr Kostrzewski.

Średniowieczne „Dzieje Tristana i Izoldy” to jedno z najważniejszych dzieł literatury europejskiej. Opowieść o nieszczęśliwej miłości zawiera wiele motywów literackich, będących uniwersalnymi elementami dziedzictwa kulturowego ludzkości.

  • Motyw miłości fatalnej
  • Motyw cierpienia
  • Motyw zdrady
  • Motyw idealnego władcy
  • Motyw idealnego rycerza
  • Motyw podróży
  • Motyw walki
  • Motyw fantastyczny
  • Motyw miłości fatalnej

    Miłość Tristana i Izoldy prowadzi ich do zguby. Zakochani żyją wbrew prawom ludzkim, które oddają królową Markowi. Muszą ciągle kryć się przed nienawistnymi baronami, a ostatecznie umierają wskutek niespełnionej miłości.

    Motyw cierpienia

    Miłości fatalnej zawsze towarzyszy cierpienie. Zakochani nie mogą bez siebie żyć, z każdej rozłąki wynika prawie fizyczny ból. Zarazem ich romans sam rodzi cierpienie. Tristan i Izolda muszą uciekać do lasu moreńskiego, gdzie żyją w trudnych warunkach. Ostatecznie w wyniku dobrowolnego rozstania Tristan umiera w Bretanii, Izolda zaś z żalu po jego stracie.

    Motyw zdrady

    Zdrada towarzyszy bohaterom od samego początku ich romansu. Tristan i Izolda dopuszczają się jej, nie mogąc bez siebie żyć. Miłość zmusza ich do ciągłego okłamywania króla Marka, a nawet postępowania niegodziwie wobec ich przyjaciół. Izolda każe zabić Brangien, która była jej wierną służącą i powierniczką. Zakochani nie robią sobie przy tym wyrzutów, ponieważ ich zdaniem miłość usprawiedliwia wszystkie postępki.

    Motyw idealnego władcy

    Król Marek uosabia parenetyczny wzór średniowiecznego władcy idealnego. Jest poważny, nie daje zwieść się emocjom, wykazuje rozsądkiem. Myśli przede wszystkim o swoich poddanych, pozostając przy tym sprawiedliwym monarchą. Jako władca postępuje zgodnie z powagą swojego urzędu.

    Motyw idealnego rycerza

    Tristan przed wypiciem magicznego napoju reprezentuje parenetyczny wzorzec rycerza idealnego. Waleczny młodzieniec o nienagannych manierach, postępuje według zasad kodeksu rycerskiego. Honorowy, potrafi przy tym wykazać się sprytem. Pozostaje zawsze wierny swojemu wasalowi — królowi Markowi.

    Motyw podróży

    Tristan podejmuje się wyprawy, mającej na celu odnalezienie dla króla Marka żony — właścicielki włosa, który przyniosła mu jaskółka. Gdy podejmuje decyzję o ostatecznym rozstaniu z Izoldą, również wyrusza w podróż. Poszukiwaniem przygód pragnie ukoić ból po stracie ukochanej.

    Motyw walki

    Walka jest nieodłącznym elementem utworu. Tristan należy do stanu rycerskiego i wielokrotnie staje w szranki z różnymi przeciwnikami. Do najznamienitszych walk należy pojedynek z Morhołtem, pokonanie smoka czy olbrzyma Urgana Włochatego. Bohater bierze też udział w pustoszącej Bretanię wojnie, stając po stronie diuka Hoela.

    Motyw fantastyczny

    Najważniejszym elementem fantastycznym w utworze jest napój miłosny, sporządzony przez królową Irlandii dla Izoldy i Marka. Wypicie magicznego eliksiru pociąga za sobą wszystkie późniejsze tragedie. Oprócz nich świat przedstawiony pełen jest fantastycznych stworzeń. Tristan spotyka na swojej drodze smoka i olbrzyma Urgana Włochatego. Za zabicie tego ostatniego otrzymuje w nagrodę magicznego psa Milusia.


    Przeczytaj także: Dzieje Tristana i Izoldy - bohaterowie

    Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.