Dziady cz. III jako dramat romantyczny

Autor opracowania: Piotr Kostrzewski.

Trzecia część „Dziadów” Adama Mickiewicza określana jest mianem dramatu romantycznego. Jest tak ze względu na rozliczne cechy tego typu utworów, do których możemy zaliczyć:

Spis treści

Otwarta kompozycja

Dramat Mickiewicza nie stosuje się do starożytnej zasady jedności czasu, miejsca i akcji. Widz obserwuje wydarzenia mające miejsce w klasztorze ojców bazylianów, Warszawie i Lwowie. Prolog i ostatnią część dramatu dzielą zaś prawie rok czasu akcji.

Synkretyzm gatunkowy i rodzajowy

Na łamach dramatu Mickiewicza możemy dostrzec połączenie kilku gatunków. Chociażby Pieśń Zemsty stanowi wtrącenie nie zupełnie innego gatunku, a mimo to znalazła się na łamach dramatu Adama Mickiewicza. Relacje więźniów z męczeństwa Polaków mają zaś charakter epiki, a więc są jeszcze innego gatunku. Słynna Wielka Improwizacja nosi zaś cechy liryki. W antycznym lub klasycystycznym dramacie nie miałoby miejsca takie wymieszanie.

Luźna struktura

W „Dziadach” występują wątki poboczne, niezwiązane z głównym. Za takowy możemy uznać wydarzenia ze sceny IV, czy chociażby historię Cichowskiego.

Złamanie zasady decorum

Mickiewicz nie stosuje zasady zgodności języka utworu z jego formą. Mimo wzniosłej tematyki, bohaterowie Dziadów potrafią mówić prosto, czasami nawet ostro i dobitnie.

Kreacja głównego bohatera

Konrad to typowy bohater romantyczny typu byronicznego. Jest totalnym indywiduum, skonfliktowaną ze światem jednostką wybitną. Przejawia zarazem ogromną miłość do ojczyzny i zdolność do poświęcenia dla jej dobra. Otaczający bohatera ludzie nie przejawiają zrozumienia dla jego postępowania.

Wątki nadprzyrodzone

Pojawiające się w wielu scenach duchy anielskie i diabelskie są typowymi przedstawicielami wątków nadprzyrodzonych w dramacie romantycznym. Do takowego możemy również zaliczyć niezwykle ważną wizję księdza Piotra. Ma ona istotne znaczenie dla przedstawianej na łamach „Dziadów” idei polskiego mesjanizmu.

Asceniczność dramatu

Ze względu na swoje cechy, wszystkie części „Dziadów” są niezwykle trudne do wystawienia na scenie. Wielokrotnie podejmowano się co prawda ich interpretacji, zawsze wymaga to jednak od reżysera ogromnej elastyczności. Chociażby wątki nadprzyrodzone, czy wielowątkowość akcji są ogromnym wyzwaniem dla sceny teatralnej.


Przeczytaj także: Dziady cz. III jako arcydramat polski

Aktualizacja: 2023-07-05 21:45:11.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.