Literatura odgrywała ważną rolę w życiu Wertera. Goethe opisał go jako człowieka oczytanego, czerpiącego przyjemność ze słowa pisanego. Jako marzyciel szukający ucieczki od rzeczywistości, bohater korzystał również z literatury jako formy ukojenia. Chłonął kolejne dzieła literackie na łonie natury, będącej dla niego również miejscem wytchnienia. W czasie trwania powieści aktualne zamiłowania literackie Wertera oddają jego stan emocjonalny, towarzyszy mu też podczas próby samobójczej.
Spis treści
Poniekąd zamiłowanie do książek połączyło ikoniczną parę. Lotta, podobnie jak tytułowy bohater, również kochała literaturę i często sięgała po nowe dzieła. Budzi to niemniej duże zainteresowanie Wertera, co jej osobowość. Pożyczają więc sobie nawzajem książki, zachwycają poezją. Znamiennie ostatnią rzeczą, jaką razem robią, jest czytanie „Pieśni Osjana”, które Werter specjalnie przetłumaczył dla Lotty. Oboje płaczą wtedy rzewnymi łzami. Czytane przez bohatera fragmenty oddają sytuację, w której oboje się znaleźli. Jest wśród nich również ustęp będący zawoalowanym oddaniem decyzji Wertera o samobójstwie.
Jak nietrudno zauważyć, Werter dobiera literaturę w zależności od swojego stanu emocjonalnego. Sam przyznaje Wilhelmowi, że szuka niejako dzieła pasującego obecnie do jego ducha, a podstawą ukształtowania się u niego takiej osobowości stały się “książki zbójeckie”, czyli między innymi dzieła Schillera. W toku akcji zmieni swoje zamiłowania z homeryckich dzieł i sięgnie po słynne „Pieśni Osjana”. Odnajdzie w nich bowiem kolejno bezkompromisową postawę wobec świata oraz mroczny, fatalistyczny wyraz rozpaczy.
Dzieła starożytnego poety, „Iliada” i „Odyseja” to doskonałe opisanie stanów emocjonalnych oraz duchowych rozterek ludzi. Wachlarze bezkompromisowych bohaterów, w tym tytułowego Homera, muszących zmagać się z przeciwnościami losu oraz siłami nadprzyrodzonymi doskonale odpowiada wewnętrznym przeczuciom Wertera. Jako jednostka wybitna widzi w herosach pokrewne dusze. Cieszy się, gdy może uszczknąć dla siebie nieco ich „patriarchalnych szczegółów życia” - odetchnąć tym samym od konwenansu, poczuć utraconą na rzecz społeczeństwa wolność.
Według legendy napisana przez średniowiecznego barda Osjana (a naprawdę w XIX wieku przez Jamesa Macphersona) mroczna „opowieść zbójecka”. Opiewa ona krwawą historię Szkocji, jej walki z ludami ościennymi i losy dzielnego Fingala — wodza Morwenu. Dzieło przesiąknięte jest sentymentalizmem, fatalizmem i ponurą atmosferą średniowiecznej ojczyzny Szkotów. Werter sięgnął po nią kiedy porzucił pracę w poselstwie, a Lotta wyszła za Alberta. Zaczytywał się wtedy w jej fragmenty, odnajdując tam odbicie własnych emocji. Wilhelmowi pisał, że Osjan całkowicie wyparł Homera z jego serca. Tu znajduje bowiem fragmenty o rozpaczy po utracie ukochanej osoby – tak podobną do jego własnego cierpienia. Właśnie fragment tego utworu tłumaczy też specjalnie dla Lotty i czyta, podczas ich ostatniego spotkania. Tej samej nocy popełnia samobójstwo.
Ta niezwykle popularna w czasach Goethego sztuka autorstwa Gottholda Ephraima Lessinga. Jej tytułowa bohaterka wybiera śmierć, ponieważ nie zgadza się na podporządkowanie woli pragnącego jej księcia. Egzemplarz tej książki znaleziony zostaje na biurku Wertera, kiedy ten popełnia samobójstwo. Ta sama sztuka leżała w tym samym miejscu podczas odnalezienia ciała Carla Wilhelma Jerusalema – przyjaciela Goethego, na którego akcie samobójczym autor wzorował koniec Wertera.
Aktualizacja: 2024-12-01 15:21:09.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.