Literatura i filozofia wiele miejsca poświęcają rozważaniom na temat tego, jak powinna być traktowana problematyka winy i kary w społeczeństwie. Praktycznie każdy kraj czy społeczność wytwarza swój własny system sprawiedliwości, w którym przewidziane są konsekwencje zachowania, jakie w danym miejscu uznawane jest za przewinienie czy też za zbrodnię. Można więc pokusić się o stwierdzenie, że każda wina powinna zostać w jakiś sposób - proporcjonalny do wagi czynu - ukarana. W takim bowiem systemie ludzkość żyje od zarania swojego istnienia i zdaje się on sprawdzać w praktyce. Innym zagadnieniem jest rodzaj wykonywanych kar, ale sam fakt napiętnowania przewinienia i zadośćuczynienie ofiarom danej zbrodni nie pozostawiają raczej wątpliwości co do swojej słuszności. Przykłady takiego podejścia można znaleźć w wielu dziełach literackich, na przykład w powieści Fiodora Dostojewskiego zatytułowanej „Zbrodnia i kara” oraz w dramacie romantycznym „Balladyna” Juliusza Słowackiego.
Powieść Dostojewskiego „Zbrodnia i kara" to praktycznie studium psychiki mordercy i w całości poświęcona jest ona rozważaniom, czy i jak powinna być karana tytułowa zbrodnia. Główny bohater, Rodion Raskolnikow, uważa bowiem, że ludzie dzielą się na dwie kategorie - tych zwyczajnych i tych wybitnych, wyjątkowych, przeznaczonych do wielkich celów. W myśl jego teorii druga kategoria ludzi moralnie uprawniona jest do mordowania tych pierwszych, jeżeli wymaga tego większy cel czy misja, jaką jednostka ma w życiu.
Zgodnie ze swoim przekonaniem Raskolnikow morduje więc starą lichwiarkę, sądząc, że w ten sposób czyni świat lepszym. Szybko jednak okazało się, że Raskolnikow jest zwykłym człowiekiem, na morderstwo reaguje tak jak wszyscy i zaczyna zmagać się z wyrzutami sumienia i z ukrywanym przestępstwem. Do przyznania się do zbrodni namawia go jego ukochana, Sonia Marmieładowa, próbuje go także nawrócić, co udaje jej się dzięki wspólnemu czytaniu Biblii.
W powieści Raskolnikow powoli przekonuje się do konceptu, że każda zbrodnia zasługuje na karę i on sam także powinien ją ponieść. Ostatecznie bohater przyznaje się do popełnionego morderstwa i zostaje za nie ukarany zesłaniem na Syberię, do ciężkich prac. Jest to dla niego moment, w którym przestają go dręczyć wyrzuty sumienia i nie stoi już na skraju szaleństwa. Kara uwalnia go bowiem od jego tajemnicy i odpowiedzialności, ma on szansę, by odpokutować za swoje czyny. Kara jest więc tu przedstawiona jako coś uwalniającego zbrodniarza, a więc tym samym słusznego i potrzebnego.
Innym przykładem dzieła przekonującego o słuszności kary za grzechy jest dramat romantyczny „Balladyna” autorstwa Juliusza Słowackiego. Główna i tytułowa bohaterka pragnie awansować społecznie i jest gotowa na wszystko, by ten cel osiągnąć. Balladyna zaczyna sięgać po swoje marzenia w momencie morderstwa siostry, Aliny, która stała na jej drodze do małżeństwa z bogatym rycerzem, Kirkorem. Dalej Balladyna dopuszcza się kolejnych zbrodni, takich jak zabójstwo swojego męża, kochanka oraz wygnanie z domu starej matki.
Ostatecznie Balladyna zdobywa koronę i zyskuje upragnioną władzę. W ramach obowiązków z nią związanych musi ona między innymi wydawać wyroki na zbrodniarzy. Przedstawiono jej między innymi jej własne zbrodnie, które królowa musiała uczciwie osądzić, w związku czym trzykrotnie skazała samą siebie na śmierć. Po tym wyroku miejsce miała interwencja siły wyższej i Balladyna ginie od uderzenia pioruna. Sytuacja ta pokazuje, że każda zbrodnia, nawet najlepiej ukryta, zostanie w końcu ukarana, czasami w najmniej spodziewany sposób, w nieoczekiwanym momencie, kiedy zbrodniarz sądzi, że jest już bezpieczny.
Powyższe przykłady z literatury pokazują, że każda zbrodnia powinna zostać ukarana. W ten sposób ludzkość jest w stanie zachować sprawiedliwość na świecie i zachować równowagę między złem a dobrem. Lektura dzieł dawnych epok pokazuje, że wierzono kiedyś nawet, że sprawiedliwość jest wykonywana przez siłę wyższą, jeżeli ludzki system zawiedzie, jak miało to miejsce w przypadku Balladyny i jej zbrodni.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.