„Makbet” to tragedia autorstwa Williama Szekspira opowiadająca o szkockim wodzu, który pod wpływem przepowiedni trzech wiedźm i namowy żony postanawia zabić króla, aby przejąć po nim tron. Historia kończy się porażką Makbeta i chociaż fabuła krąży wokół jego losów, w dramacie pojawiają się także inne postacie, które wpływają na jego działania.
Spis treści
Życie Makbeta zmienia się w momencie, gdy słyszy przepowiednię trzech wiedźm. Dowiaduje się, że w przyszłości zostanie królem Szkocji. Słowa wiedźm sprawiają, że do głosu dochodzi nadmierna ambicja Makbeta. Jednocześnie mężczyzna jest niepewny siebie, obawia się, że przepowiednia się nie spełni, jeśli nie zacznie działać. Makbet cieszy się, że zostanie królem, ale też zaczyna dręczyć go wewnętrzne rozdarcie. Jego postać ukazuje, co dzieje się z człowiekiem o nadmiernej ambicji i zbyt słabym charakterze. Makbet zmaga się z natrętnymi myślami, dotyczącymi przejęcia tronu przemocą. Zaczyna postrzegać Malkolma, najstarszego syna króla Dunkana i następcę tronu, jako swojego bezpośredniego rywala. Nie potrafi również z dawną życzliwością podchodzić do Banka, któremu wiedźmy przepowiedziały, że zapoczątkuje nową dynastię królewską. W duszy Makbeta rodzi się obawa o możliwości dziedziczenia go przez potomków Banka, a nie jego własne dzieci.
Być może Makbet nigdy nie zdobyłby się na zbrodnię, gdyby nie manipulacja jego żony. Pod jej wpływem, Makbet postanawia zamordować Dunkana. Zabija króla sztyletem, ale to jego żona planuje całą zbrodnię. Makbet jest słabszy, a przy tym mniej wyrachowany od kobiety. Jeszcze przed morderstwem pojawiają się u niego pierwsze wyrzuty sumienia. Makbet ma wizję zakrwawionego sztyletu, który wskazuje mu drogę do ofiary. Bohater spełnia jednak swój cel - zostaje królem Szkocji. Makbet nie jest dobrym władcą, skoro poddani nazywają go tyranem. Obsesyjna chęć utrzymania władzy prowadzi do rosnącej frustracji i agresji. Pierwsza zbrodnia pociąga za sobą kolejne. Makbet organizuje zasadzkę, w której ginie Banko. Po śmierci przyjaciela, bohater nie radzi sobie z psychicznym balastem po dokonanej zbrodni. Podczas uczty widzi ducha Banka i wzbudza podejrzenia lordów swoim obłąkańczym zachowaniem. Mimo ogromnych wyrzutów sumienia, Makbet każe zamordować Lady Makduf i jej syna. Mężczyzna osiąga chwilowy spokój po ponownym spotkaniu z czarownicami. Gdy jednak ich słowa się wypełniają, bohater zdaje sobie sprawę, że jego koniec jest bliski. W ostatniej chwili postanawia więc kierować się honorem, woli umrzeć na polu bitwy. Makbet ginie w pojedynku z Makdufem, mężczyzną niezrodzonym z kobiety. Śmierć stanowi dla niego wyzwolenie od obsesji na punkcie władzy oraz wciąż popełnianych zbrodni.
Lady Makbet to okrutna i bezwzględna kobieta, której chorobliwa ambicja i chciwość nie znają granic. Choć sama nie dokonuje morderstwa, jej udział w zabójstwie Dunkana jest kluczowy – podrzuca zakrwawione sztylety strażnikom i plami ich krwią króla, by odsunąć podejrzenia od męża. Usypia strażników winem, aby nie mogli obronić swojego władcy. Przewyższa Makbeta opanowaniem i siłą psychiczną, traktując go z wyższością, a nawet podważając jego męskość, gdy ten waha się przed zbrodnią. Nie odnajduje się w roli spokojnej gospodyni, a Makbet uważa, że ze względu na swój temperament powinna rodzić tylko synów. Początkowo zachowuje zimną krew, gdy Makbet popada w paranoję, ale jej siła ma swoje granice – poczucie winy doprowadza ją do obłędu. Wędruje po zamku, obsesyjnie próbując zmyć krew z rąk, co obrazuje jej wyrzuty sumienia. Ostatecznie popełnia samobójstwo, co jest tragicznym końcem jej destrukcyjnej ambicji.
Dunkan to dobry i sprawiedliwy król Szkocji, którego podeszły wiek sprawia, że nie może już samodzielnie dowodzić wojskiem. Jest jednak spokojny o przyszłość monarchii i wyznacza na swojego następcę syna Malkolma. Dunkan podejmuje sprawiedliwe decyzje, np. skazuje na śmierć tana Kawdoru za zdradę i nadaje jego tytuł Makbetowi jako nagrodę za zasługi wojenne. Nie podejrzewa kuzyna o mordercze zapędy, co staje się jego zgubą – nieświadomy zagrożenia przybywa do zamku w Inverness, gdzie zostaje zabity przez Makbeta. Jego śmierć jest szokiem dla poddanych, którzy uważają go za namiestnika Boga na ziemi.
Banko jest najlepszym przyjacielem Makbeta i doświadczonym dowódcą wojsk szkockich. Wiedźmy przepowiadają mu, że jego potomkowie zasiądą na tronie, co staje się kluczową przepowiednią dla całej dynastii Stuartów. Banko jednak podchodzi do wróżby z dystansem, tłumacząc ją możliwą halucynacją po spożyciu zatrutych roślin. W przeciwieństwie do Makbeta nie próbuje spełnić przepowiedni siłą. Jest wierny i lojalny, nie zdradza nikomu prawdy o spotkaniu z wiedźmami. Makbet, obawiając się jego rodu, decyduje się zlecić jego zabójstwo. Banko ginie w zasadzce, ale jego syn Fleance ucieka, dając nadzieję na spełnienie wróżby. Po śmierci powraca jako duch, aby dręczyć sumienie Makbeta.
Makduf to tan Fife i wierny wasal Dunkana, który jako pierwszy odkrywa jego martwe ciało. Od początku jest podejrzliwy wobec Makbeta i nie uczestniczy w jego koronacji, co sugeruje jego spryt i nieufność. Zależy mu na przyszłości Szkocji, dlatego udaje się do Anglii, by nakłonić Malkolma do walki o tron. Staje się największym zagrożeniem dla Makbeta, który z zemsty każe zamordować jego żonę i syna. Makduf przysięga zemstę i pokonuje Makbeta w pojedynku, ujawniając, że nie został „zrodzony z kobiety”, lecz przyszedł na świat przez cesarskie cięcie, co spełnia przepowiednię wiedźm i czyni go katem samego dotychczasowego tyrana.
Malkolm to starszy syn Dunkana i prawowity następca tronu. Po śmierci ojca ucieka do Anglii, gdzie szuka schronienia na dworze króla Edwarda. Jest inteligentny i ostrożny – zanim zaufa Makdufowi, testuje jego lojalność, udając niezdolnego do rządzenia. Ostatecznie zbiera angielskie wojska i rusza do Szkocji, by odebrać władzę Makbetowi. Po zwycięstwie planuje przywrócenie stabilności – zamierza sprowadzić z wygnania wszystkich poddanych, którzy uciekli przed rządami tyrana.
Donalbein to młodszy syn Dunkana, który po zamordowaniu ojca ucieka do Irlandii, chroniąc się przed możliwymi zamachami na swoje życie.
Fleance to syn Banka, który jako jedyny uchodzi z życiem z zasadzki Makbeta. Dzięki jego ocaleniu przepowiednia o dynastii królewskiej Banka ma szansę się spełnić.
Siward to pan Northumberland i angielski generał, który wspiera Malkolma w walce z Makbetem. Jest człowiekiem honoru, który stawia odwagę i obowiązek ponad uczucia. Kiedy jego syn, Młody Siward, ginie w walce z Makbetem, nie rozpacza, lecz uważa jego śmierć za godny, żołnierski koniec.
Lady Makduf to żona Makdufa, która nie interesuje się polityką i nie zdaje sobie sprawy z zagrożenia. Uważa, że mąż zdradził ojczyznę, uciekając do Anglii, choć tak naprawdę chciał ocalić kraj. Jest kochaną matką, skupioną na rodzinie, ale nie podejmuje decyzji o ucieczce, mimo ostrzeżenia. Zostaje zamordowana wraz z synem na rozkaz Makbeta, co jest jednym z najbardziej brutalnych momentów dramatu.
Wiedźmy są przedstawione groteskowo – przypominają kobiety, ale mają brody i mówią w rymowanych zagadkach. Choć wydają się infantylne, w rzeczywistości są potężne i niebezpieczne. Za pomocą przepowiedni manipulują Makbetem, popychając go do zbrodni. Ich rola nie jest jednoznaczna – mogą być po prostu figlarnymi istotami, które bawią się ludzkimi losami, a nie wysłanniczkami fatum. Ich słowa mają jednak olbrzymi wpływ na Makbeta, choć to on samodzielnie podejmuje decyzje o morderstwach, co podkreśla jego wolną wolę.
Bogini ciemności, czarów i magii. Wpada w gniew, ponieważ wiedźmy nie zaprosiły jej do intrygi, związanej z Makbetem. Postanawia przygotować eliksir, który doprowadzi bohatera do obłędu. Hekate nie może patrzeć na zadufanie Makbeta, myślącego że uniknie kary.
Aktualizacja: 2025-03-06 09:27:57.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.