„Przypadki Robinsona Crusoe” to dzieło autorstwa Daniela Defoe, które opowiada o losach głównego i tytułowego bohatera, który w wyniku katastrofy morskiej trafia na bezludną wyspę. Spędza na niej ponad dwadzieścia osiem lat i musi nauczyć się sam sobie radzić, zdobywać jedzenie, hodować zwierzęta, czy wykonywać proste przedmioty. Powieść ukazuje zatem historię przetrwania zdeterminowanego człowieka, a sam Defoe zawarł w niej wiele ciekawych motywów literackich.
Spis treści
Najważniejszy w dziele wydaje się motyw podróży morskich, na których opiera się cała fabuła. Od młodości Robinson Crusoe pragnął żeglować, zatem wsiadł pewnego dnia na statek bez wiedzy rodziców. Początkowo nie szło mu zbyt dobrze, wielu rzeczy musiał się nauczyć, na przykład nawigacji i pracy na pokładzie. Nie zniechęca się jednak do tego i wreszcie znajduje prawdziwego mentora. Ciągła chęć podróżowania po morzach sprawia wreszcie, że Robinson trafia na bezludną wyspę, na której spędza ponad dwadzieścia osiem lat. Potem udaje mu się wrócić do Anglii, gdzie wiedzie spokojne życie. Jednak chęć przeżywania przygód okazuje się silniejsza i mężczyzna ostatecznie znowu wraca na statek.
Wraz z podróżami morskimi pojawia się motyw bezludnej wyspy, na której Robinson Crusoe spędza aż dwadzieścia osiem lat. Jest ona odizolowana od świata, od jego wygód i odkryć. Robinson zatem ją eksploruje w poszukiwaniu schronienia i pożywienia. Z czasem okazuje się, że wyspa dostarcza mu wszystkiego, co niezbędne i że nie jest na niej tak do końca sam. Przypływają tam bowiem ludożercy, a z czasem okazuje się, że wyspa leży w pobliżu odkrytych przez Europejczyków terenów. Dzięki temu Robinson ostatecznie ją opuszcza i wraca do Anglii.
Robinson nie ma na wyspie towarzystwa przez długi czas, zatem w dziele pojawia się motyw samotności. Doskwiera ona bardzo Robinsonowi, dlatego korzysta on z okazji, by ją odgonić i spisuje swoje dzienniki, kiedy tylko trafia na papier, pióro i atrament we wraku statku obok wyspy. Samotność prowokuje go też do wielu rozważań dotyczących ludzkiej natury i duchowości. Jest to jeden z problemów związanych z pobytem na wyspie, których Robinson nie jest w stanie samodzielnie rozwiązać.
Gdy na wyspie zjawia się Piętaszek, do dzieła trafia również motyw przyjaźni. Między mężczyznami rozwija się ona stopniowo, ponieważ Robinson to biały Europejczyk, a Piętaszek to tubylec z Nowego Świata. Zatem ich relacja początkowo przypomina taką między panem a poddanym, ale z czasem Robinson zaczyna ufać Piętaszkowi, uczy go nowych rzeczy i przywiązuje się do niego. Ich znajomość zatem rozwija się, a kiedy Piętaszek ginie, Crusoe szczerze go opłakuje.
Ze względu na epokę, w jakiej rozgrywa się akcja powieści, istotny jest w niej także motyw kolonializmu. Europejczycy zdobywają Nowy Świat, osiedlają się w nim, oszukują tubylców, handlując z nimi bezwartościowymi rzeczami i przywłaszczają sobie zasoby naturalne innych krajów.
W trakcie pobytu na bezludnej wyspie Robinson zmaga się z naturą, która jest okrutna i potrafi na przykład pozbawić go pożywienia czy schronienia. Jest ona siłą, z którą zdecydowanie należy się liczyć.
Samotność popycha Robinsona do licznych refleksji na temat moralności czy postępowania, czyta on także Biblię. W dziele pojawia się zatem istotny motyw duchowości głównego bohatera.
Aktualizacja: 2025-08-26 13:42:16.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.