Dywizjon 303 – motywy literackie

Autorka listy motywów literackich: Marta Grandke.
Autor Inny

Arkady Fiedler jest znany między innymi jako twórca powieści „Dywizjon 303”. Przedstawia ona losy polskich lotników walczących w utworzonym w Anglii Dywizjonie 303, który brał udział w walkach w trakcie Bitwy o Brytanię. Żołnierze tego dywizjonu wykazali się ogromną odwagą i celnością, dzięki czemu znacznie przyczynili się do odparcia nazistowskich sił nadlatujących nad Anglię. W tym dziele Fiedler wykorzystał liczne motywy literackie, które posłużyły mu do przedstawienia tej niezwykłej historii składającej się na część losów II wojny światowej.

Spis treści

Motyw wojny

Ponieważ akcja dzieła rozgrywa się w roku 1940, w trakcie trwania II wojny światowej, to oczywiście Fiedler wykorzystał motyw wojny jako jeden z najważniejszych elementów swojej powieści. Fiedler ukazał wojnę przez pryzmat dokonań polskich lotników z Dywizjonu 303, ich bohaterstwa i poświęcenia. Sam autor tworzył tekst na gorąco, w trakcie Bitwy o Brytanię, pod wpływem dokonań pilotów, co z pewnością wpłynęło na ostateczny kształt książki. Wojna jest tu opisana dość szczegółowo, bez nadmiernego okrucieństwa, ale też realistycznie i zgodnie z prawdą. Na pierwszy plan wybija się jednak odwaga, poświęcenie i zdolności polskich lotników, którzy znacznie przyczynili się do triumfu aliantów nad wojskami nazistowskimi. W dziele pojawiają się opisy poszczególnych starć, sylwetki pilotów, przedstawienie ich losów, a także konsekwencje ich działań. Tekst stanowi zatem zapis licznych bitew, ich utrwalenie na zawsze w czasie i w historii literatury, przybliżając czytelnikom ich przebieg i emocje, jakie temu towarzyszyły.

Motyw lotnictwa

Ponieważ w czasie Bitwy o Brytanię walki rozgrywały się w powietrzu, to w dziele obecny jest także motyw lotnictwa. Fiedler opisuje, w jaki sposób wyglądały starcia angielskich i polskich lotników z niemieckim lotnictwem. Pojawiają się tu też opisy konkretnych maszyn takich jak Hurricany, Spitfiry czy Messerschmitty. Fielder przedstawia też najważniejszych lotników z okresu Bitwy o Brytanię, ich charaktery, sposoby walki z wrogiem, a także ich losy, na przykład to, w jaki sposób awansowali czy też niekiedy ginęli na polu bitwy. Fiedler pokazuje też niewidoczną pracę mechaników na ziemi, by maszyny mogły się w ogóle wznieść w powietrze. Lotnictwo zostało zatem opisane niezwykle kompleksowo i dokładnie, dzięki czemu czytelnik może sobie szczegółowo wyobrazić, jak takie walki wyglądały.

Motyw poświęcenia

Wojna wielokrotnie stawia człowieka przed trudnymi decyzjami, dlatego też Fiedler uwzględnił w swoim dziele motyw poświęcenia. Lotnicy w powietrzu niekiedy musieli podejmować ciężkie wybory, które decydowały nie tylko o ich życiu, ale też o życiu ich kolegów z dywizjonu. Szybkie reakcje, błyskawiczna ocena sytuacji czy właśnie zdolność do poświęceń to kwestie, które niejednokrotnie decydowały o losach starcia czy też życiu innych pilotów. Żołnierze na frontach II wojny światowej niejednokrotnie dawali dowody swojej ofiarności, co miało miejsce również w Dywizjonie 303.

Motyw śmierci

Wojna niezmiennie od wieków oznacza umieranie. Z tego powodu w powieści „Dywizjon 303” Fiedler przedstawił także motyw śmierci. Za każdym razem, gdy piloci odrywają się od ziemi, mają świadomość, że mogą zginąć w walce. Towarzyszy im ona przy każdym starciu. Na ziemi z kolei groziła im śmierć w bombardowaniu. Śmierć czyhała na każdym kroku, na przykład sierżant Frantiszek panicznie bał się przebywania na ziemi i bezpiecznie czuł się tylko w powietrzu. Zginął jednak w trakcie nieudanego lądowania po zwycięskiej potyczce, kiedy to mógł już czuć się spokojnie po pokonaniu Niemców.

Motyw patriotyzmu

Polscy piloci walczyli nad Anglią, ale mimo to w powieści pojawia się motyw patriotyzmu. Chociaż lotnicy nie walczą w swojej ojczyźnie, to nadal ścierają się z nazistami i chcą ich pokonać, by uwolnić też Polskę i zakończyć okrutny konflikt. To właśnie między innymi patriotyzm kazał im stawać do walki i sprzeciwiać się najeźdźcy.

Motyw wolności

Polscy piloci z Dywizjonu 303 walczyli nie tylko o swoją ojczyznę, ale także o wolność. Była ona dla nich jedną z najważniejszych wartości, jakie wyznawali.


Przeczytaj także: Historia Dywizjonu 303

Aktualizacja: 2025-06-30 12:37:45.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.