Bolesław Prus to pisarz epoki pozytywizmu, a przy tym autor powieści historycznej zatytułowanej „Faraon”. Po raz pierwszy została ona wydana w roku 1897. Jak już na to wskazuje sam tytuł, akcja dzieła została osadzona w realiach starożytnego Egiptu. Sama historia dotyczy zaś rządów młodego faraona, Ramzesa XIII, który pragnie wprowadzić w upadającym państwie reformy, ale równocześnie zmaga się z wpływowym kapłaństwem, na czele którego stoi arcykapłan Herhor. Miał on ogromny wpływ na ojca Ramzesa, ale młody władca buntuje się przeciwko niemu. W powieści pojawia się wiele bardzo rozbudowanych wątków, które doskonale przedstawiają daną historię.
Spis treści
Głównym wątkiem powieści „Faraon” jest kwestia przejmowania władzy, a ściślej mówiąc, nierównej walki o nią między Ramzesem XIII a Herhorem. Pierwszy jest nieplanowanym następcą tronu Ramzesa XII, który dochodzi do decyzyjności z powodu choroby starszych braci, natomiast drugi, Herhor, od lat utrzymuje się na wpływowej pozycji blisko faraona, manipulując nim i perswadując dogodne dla siebie rozwiązania, by realizować cele własnego stanu. Wszyscy kapłani od lat umiejętnie wykorzystywali swoje zdolności do tego, by ich klasa była wyróżniona i uprzywilejowana. Tę potęgę dostrzegał Ramzes i próbował ją ograniczyć, co niestety mu się nie udało. Faraon pragnął bowiem mieć władzę całkowitą i nie słuchać niczyich rad. Widział potencjał w wojnie, dzięki której dowiódłby swojej potęgi. Kapłanów bardzo to niepokoiło, zwłaszcza że Ramzes był młody, porywczy i lubiany wśród ludu. Ostatecznie konflikt zostaje rozwiązany. Ramzes nie może naruszyć zasobów Labiryntu, zatem próbuje przejąć świątynię. Chce oskarżyć kapłanów o zdradę stanu. Kapłani jednak wykorzystują zaćmienie słońca, aby zmylić ciemny lud. Herhor staje się nowym faraonem po śmierci Ramzesa i żeni się z jego matką, co ostatecznie pieczętuje porażkę głównego bohatera.
Jedną ze słabości Ramzesa XIII są kobiety. Faraon wiąże się między innymi z Żydówką o imieniu Sara, z którą ma jednego syna. Ramzes zakochuje się w niej od razu dzięki jej wspaniałej urodzie, a Sara dla niego łamie zasady dotyczące jej obyczajowości czy religii. Związkowi nie są przychylni królowa Nikotris i Herhor, a książę odbiera to jako ograniczenie swojej wolności i niezależności. Niestety Ramzes szybko nudzi się piękną Sarą i porzuca ją dla Kamy, kapłanki fenickiej. Jest ona jednak matką jego pierworodnego syna, zatem mieszka w jego pałacu otoczona opieką. Sara z godnością zniosła odsunięcie ze względu na Kamę, jednak ostrzegała Ramzesa przed nią. Z miłości wzięła też na siebie winę za śmierć ich syna, ponieważ sądziła, że dziecko zostało zamordowane przez faraona. Dopiero jej śmierć spowodowała, że Ramzes zrozumiał, jak szlachetną osobę stracił.
Kolejny wątek dotyczy Fenicji. Fenicjanie bowiem w Egipcie zajmowali bardzo ważną pozycję. Posiadali oni bowiem wielkie majątki i byli bardzo przebiegli, co sprawiało, że mogli swobodnie udzielać innym znacznych pożyczek. Były one udzielane na wysoki procent i zyskiwali w ten sposób ziemię w dzierżawę. W pewnym momencie kapłani zdecydowali, że zostanie zawarty traktat między Asyrią a Egiptem, co spowodowało, że Fenicja została oddana Asyryjczykom. Wtedy to Hiram wykorzystał Ramzesa do tego, by udaremnić podpisanie takiego traktatu. Przekonał go do tego, by wątpił on w intencje kapłanów i uświadomił go, że chcą oni jedynie odebrać mu władzę. To Fenicjanie doprowadzili do zapoznania Ramzesa z Kamą i porzucenia dla niej Sary. Zdawali sobie bowiem sprawę, że faraon ma słabość do pięknych kobiet, co z łatwością wykorzystali. Kama zaś była sprytna i z łatwością wpływała na swojego kochanka. To dzięki temu Fenicja nie zostaje uwzględniona w traktacie zawartym już w trakcie panowania Herhora.
Kapłani w społeczeństwie egipskim zajmowali wysoką pozycję, której Ramzes XIII pragnął ich pozbawić, by z nikim nie dzielić się władzą. Chcieli oni także uchronić państwo przed niebezpieczeństwem, zawarli zatem umowę z kapłanem chaldejskim. Dotyczyła ona traktatu między Asyrią a Egiptem. Kapłani zobowiązali się do tego, że za wszelką cenę doprowadzą do podpisania układu, a następnie do egzekwowania zawartych w nim warunków. Kapłani działali też na szkodę Ramzesa. Ich tajne stowarzyszenie wraz z przychylnymi ich interesom dostojnikami świeckimi zebrało się, by naradzić się w jego sprawie. Podpisano umowę o odsunięciu Ramzesa od władzy, ponieważ powszechnie sądzono, że faraon jest niepoważny lub nawet obłąkany.
Przez większość powieści pojawia się też wątek rywalizacji Herhora i Ramzesa XIII. Obaj mają osobne wizje co do tego, jak powinno działać państwo, a Herhor doradzał wcześniej ojcu Ramzesa. Buntownicza natura faraona każe mu jednak wyzwolić się spod wpływu kapłana i traktować go jak wroga. Herhor jest jednak bardzo przebiegły i ubiega Ramzesa w wielu działaniach. Ostatecznie to Herhor zostaje faraonem i bierze za żone matkę Ramzesa. Wciela też w życie planowane przez niego reformy. Przynoszą one Herhorowi opinię doskonałego, mądrego władcy, a także powszechną miłość i uznanie ze strony ludu.
Aktualizacja: 2024-12-24 23:13:06.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.