„Marta” to pozytywistyczna powieść tendencyjna autorstwa Elizy Orzeszkowej, po raz pierwszy wydana w roku 1873. Porusza temat koniecznego zjawiska emancypacji kobiet, za sprawą przedstawienia losów tytułowej Marty, która po śmierci męża traci źródło utrzymania, ale nie ma żadnych umiejętności, które pozwoliłyby jej się samodzielnie utrzymać.
Spis treści
Główna bohaterka powieści. Jest piękną, młodą kobietą, matką czteroletniej dziewczynki. Traci męża w wyniku jego nagłej choroby i od tej pory musi znaleźć sposób na samodzielne utrzymanie siebie i córki. Rodzice Marty należeli do szlachty i szybko zmarli. Marta nie odziedziczyła po nich majątku, a także nie zdobyła w młodości ani edukacji, ani zawodu, który umożliwiłby jej podjęcie pracy. Marta żyła pod opieką męża, a gdy jego zabrakło, zaczęła starać się o rozmaite posady, na przykład nauczycielki czy szwaczki. Mimo swej ogromnej determinacji i chęci, Marta nie jest w stanie nigdzie zagrzać miejsca, nie posiada bowiem potrzebnych do pracy umiejętności. Mimo trudnej sytuacji życiowej, wciąż walczy i nie poddaje się, żywiąc nadzieję na lepsze jutro. Martę cechuje silny kręgosłup moralny, dlatego mimo biedy nie decyduje się na zostanie utrzymanką. Do kradzieży popycha ją dopiero rozpacz wywołana chorobą córki i chęć zdobycia dla niej leków. Marta poświęca się zatem dla swojego dziecka i w wyniku tej próby kradzieży ginie pod kołami omnibusa. Marta pokazuje, że czasami nawet największa determinacja i odwaga nie wystarczą w starciu z niesprzyjającym losem i zewnętrznymi czynnikami, takimi jak społeczne uprzedzenia czy nietolerancja.
Czteroletnia córeczka Marty i Jana. Bardzo przeżywa śmierć ojca, widzi smutek matki i nie rozumie, czemu ich życie się zmieniło. Przez złe warunki życia dzieckochoruje, a jego matka posuwa się do kradzieży, by zapewnić córce niezbędne leki. Jańcia to dziecko spokojne, miłe i grzeczne.
Młody urzędnik, mąż Marty. Kochał swoją rodzinę i bardzo się o nią troszczył. Nie miał zbyt wielkiego majątku, ale był bardzo pracowity. Zachorował jednak nagle bardzo ciężko i zmarł. Jego odejście sprawiło, że żona i córka Jana straciły jedyne źródło utrzymania, ponieważ to on zarabiał na całą rodzinę. Mężczyzna nie zabezpieczył ich bowiem na przyszłość. Jego śmierć to zatem wydarzenie, które jest źródłem wszystkich innych sytuacji opisanych przez Orzeszkową w powieści.
Właścicielka biura informacyjnego dla nauczycielek. To osoba bardzo formalna, kojarząca się z urzędniczką, która bardzo poważnie traktuje swoje obowiązki. Cechuje ją przyzwoitość, grzeczność i ostrożność. Żmińska prowadzi interes i ocenia odwiedzające ją kobiety pod względem przydatności do zawodu.
Pracodawczyni Marty Świckiej. Wraz z mężem wyznają wartości patriotyczne i chcieli z tego powodu zatrudnić miejscową nauczycielkę francuskiego. Maria to kobieta łagodna, wyrozumiała i wrażliwa, chce pomóc Marcie w jej problemach.
Uczennica Marty. Szybko okazuje się, że dziewczynka zna lepiej francuski niż jej nauczycielka, przez co Marta opuszcza posadę i nie przyjmuje wynagrodzenia.
Wierna służąca Marty, którą ta musiała oddalić po śmierci męża. Mimo to Zosia jest to niej bardzo przywiązana i pomaga Marcie w przeprowadzce do nowego mieszkania.
Właścicielka zakładu krawieckiego, w którym wykorzystuje się ciężką pracę ubogich kobiet. W jej zakładzie szyje się bieliznę, ale nie używa się do tego maszyn.
Dawna przyjaciółka Marty. Również cierpiała z powodu biedy, ale zdecydowała się na nierząd, który przyniósł jej bogactwo, to samo proponuje przyjaciółce.
Kuzyn Marii Rudzińskiej, spędza też czas między innymi w towarzystwie Karoliny.
Aktualizacja: 2024-07-25 17:01:35.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.