Nad Niemnem - czas i miejsce akcji

Autorka opracowania: Marta Grandke.

„Nad Niemnem” to jedno z najbardziej znanych dzieł autorstwa Elizy Orzeszkowej. Jest to także jeden z tekstów reprezentujących epokę pozytywizmu. Autorka opisała w powieści dzieje rodów Korczyńskich i Bohatyrowiczów, a także wskazała wiele zagadnień, jakie były istotne dla współczesnego jej społeczeństwa, na przykład powstanie styczniowe. Bez trudu można wskazać w dziele czas i miejsce jego akcji.

Spis treści

Nad Niemnem – miejsce akcji

Miejsce akcji powieści „Nad Niemnem” jest określone przez autorkę już w jego tytule. Są to bowiem tereny położone właśnie nad rzeką Niemen na Litwie. To właśnie tam jest położony dwór Korczyn, a także zaścianek, gdzie mieszkają Bohatyrowicze. Akcja toczy się też w takich miejscach jak folwark Olszynka, gdzie mieszka rodzina Kirły, czy też pałac Osowce, siedziba pani Andrzejowej Korczyńskiej. Wiele wydarzeń rozgrywa się w plenerze, na przykład przy grobie Jana i Cecylii, a także na mogile powstańczej. Akcja ma miejsce w dwóch przeciwstawnych sobie lokacjach – na dworze i na wsi. W związku z tym mieszkająca w dworze Justyna Orzelska odwiedza na przykład chatę Anzelma Bohatyrowicza. W okolicy znajduje się też kościół, wspomniany jest też majątek Teofila Różyca na Wołoszczyźnie.

Nad Niemnem – czas akcji

Czas akcji również został przez Orzeszkową dość precyzyjnie określony. Autorka zaznacza bowiem, ile lat upłynęło od powstania styczniowego w roku 1863 do wydarzeń, które opisała. Akcja toczy się zatem w drugiej połowie lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. Opisane wydarzenia obejmują okres między czerwcem, a końcem sierpnia, co można poznać po wykonywanych przez bohaterów pracach rolniczych takich jak żniwa.

Autorka czasami jednak porzuca współczesny jej wątek i w retrospekcjach i opowieściach wraca właśnie do powstania styczniowego sprzed ponad dwudziestu lat, w którym brało udział wielu mieszkańców tych okolic. Pojawia się też opowieść o losach Jana i Cecylii, która jest datowana 1549, kiedy Polską rządził król Zygmunt August. Wszystkie te daty i wspomnienia pozwalają określić chronologię powieści. Jakub Domunt wspomina też czasy napoleońskie, kiedy jego brat uczestniczył w wojnie Napoleona z Rosją. Akcja powieści rozgrywa się zatem na różnych planach czasowych, są one jednak wyraźnie oddzielone od siebie i uporządkowane.


Przeczytaj także: Marta Świcka – charakterystyka

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.