„Kamizelka” to jedno z najbardziej znanych dzieł pozytywistycznego autora, Bolesława Prusa. Ukazało się ono w roku 1882 i też jeden z najsłynniejszych przykładów realizacji formy literackiej, jaką jest nowela. Tekst przedstawia losy młodego małżeństwa żyjącego w kamienicy w Warszawie. Niestety mężczyzna choruje śmiertelnie na gruźlicę, przez co chudnie. On i jego żona na zmianę zwężają jego kamizelkę, by ukryć przed sobą postęp choroby. W dziele pojawia się wiele motywów literackich.
Spis treści
Motyw kamizelki spaja ze sobą całą nowelę i jest jednym z najważniejszych jej elementów. Powtarza się we wszystkich częściach tekstu i spełnia funkcję tak zwanego motywu sokoła, części wyróżniającej doskonale skomponowane nowele. Kamizelka należy do mężczyzny, który choruje na gruźlicę, przez co chudnie i ubranie staje się na niego za duże. By nie martwić tym żony, zwęża strój, nie wie jednak, że kobieta także chce go ochronić przed zmartwieniem spowodowanym chudnięciem. Ona także zwęża w tajemnicy kamizelkę. Po śmierci męża kobieta wyprowadza się z miasta, a kamizela trafia do żydowskiego handlarza. Od niego, za pół rubla, kupuje ją sąsiad młodego małżeństwa, który obserwował ich życie. Kamizelka to także ostatnia rzecz, jaką sprzedaje wdowa po śmierci ukochanego męża. To zatem ona otwiera i zamyka nowelę, porządkując wszystkie jej elementy.
Jeden z bohaterów tekstu jest śmiertelnie chory na gruźlicę. Oznacza to zatem obecność motywu śmierci. W tym przypadku nadchodzi ona stopniowo i powoli, zatem bohaterowie mają czas, by oswoić się z myślą o niej. Umiera mąż, a samotna kobieta opuszcza ich dotychczasowe wspólne mieszkanie i kończy ten etap życia. Śmierć to zatem koniec na wielu rozmaitych płaszczyznach. Wiąże się to także z motywem choroby, długotrwałej i wyniszczającej, takiej, która zmienia całe dotychczasowe wspólne życie młodego małżeństwa.
Bohaterów noweli, młode małżeństwo, wiąże ze sobą miłość. To właśnie dlatego tak bardzo wzajemnie troszczą się o siebie każdego dnia, a przykładają do tego jeszcze większą uwagę w trakcie choroby męża, która jest swoistą próbą ich relacji. Wzajemna troska pokazuje, jak ogromną siłę ma łączące ich uczucie, nawet kiedy wiąże się to z licznymi trudnościami do pokonania każdego dnia.
Kiedy małżonkowie w tajemnicy przed sobą zwężają kamizelkę, oszukują się wzajemnie, by ukryć nawzajem przed sobą postęp choroby mężczyzny. Wprowadza to zatem do noweli motyw kłamstwa. Wynika ono jednak z dobrej woli, troski i miłości, chęci tego, by ulżyć ukochanej osobie w cierpieniu i zdjąć z niej choć trochę ciężaru niepokoju, jaki pojawia się w ich codzienności przez chorobę męża. Jest to zatem kłamstwo w imię wyższego celu i dobra, nie wiążące się z chęcią wyrządzenia krzywdy czy ukrycia przed drugą osobą czegoś złego.
Historia rozpoczyna się w kwietniu, a kończy w listopadzie. Występuje więc kontrast między topniejącym śniegiem, symbolizującym wiosnę, a pierwszymi opadami, zapowiadającymi nadejście zimy. Podczas rozmyślań narratora na temat zmarłego sąsiada pada gęsty śnieg, który przykrywa wszystko, co staje się zapomniane.
Zakończenie noweli jest jednak optymistyczne. Narrator widzi święcące za chmurami słońce. Kiedyś znowu będzie ciepło, a śnieg stopnieje. Słońce symbolizuje ludzką dobroć i miłość. Poświęcenie dla drugiego człowieka pozwala przezwyciężyć brutalne zasady, panujące na świecie. Narrator wierzy, że kochające małżeństwo spotka się w niebie, aby wyjaśnić sobie związany z kamizelką sekret.
Aktualizacja: 2025-05-26 20:29:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.