„O życiu człowieka decyduje człowiek” – słowa niemieckiego pisarza Bertolta Brechta, autora m.in. „Dobrego człowieka z Seczuanu”, wyrażają ideę, że człowiek jest odpowiedzialny za swoje życie i sam kształtuje swój los. Według tego stwierdzenia to jednostka decyduje o tym, co jej się przydarza, podejmując świadome decyzje i działania. Niemniej, istnieje wiele przykładów literackich i życiowych, które dowodzą, że ta idea nie zawsze znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Człowiek może bowiem stać się ofiarą sił zewnętrznych, takich jak wydarzenia historyczne, presja społeczna, czy okoliczności niezależne od jego woli.
Spis treści
W powieści „Lalka” Bolesława Prusa Stanisław Wokulski jest postacią, która na początku zdaje się urzeczywistniać ideę samodzielnego kształtowania swojego życia. Dzięki determinacji i pracy, bohater zdobywa majątek, osiągając sukces w handlu zagranicznym. Wokulski jawi się jako osoba ambitna, która potrafi przekuć swoje umiejętności i wysiłki w konkretne osiągnięcia. Jednak jego życie nie toczy się tak, jak zaplanował. Na drodze do szczęścia stają czynniki, które nie są zależne od niego. Między innymi jest to niechęć arystokracji wobec nowobogackich. Jego uczucie do Izabeli Łęckiej okazuje się zgubne. Izabela, reprezentantka arystokracji, gardzi Wokulskim ze względu na jego pochodzenie i brak odpowiedniego statusu społecznego. Zakochany Wokulski nie potrafi zmienić jej nastawienia ani dostosować się do norm, które są mu narzucane. W rezultacie jego życie, mimo początkowych sukcesów, ulega ruinie, a on sam traci chęć do dalszego działania. Historia Wokulskiego ukazuje, że człowiek nie zawsze jest w stanie pokierować swoim losem, szczególnie gdy ograniczają go bariery społeczne i emocjonalne.
Cezary Baryka, bohater „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego, jest przykładem postaci, która mimo swoich aspiracji nie może w pełni kontrolować swojego życia. Młody Baryka zmaga się z burzliwymi wydarzeniami historycznymi, takimi jak zabory Polski, rewolucja w Baku, wojna polsko-bolszewicka czy odzyskanie przez Polskę niepodległości. Wydarzenia te determinują jego los, sprawiając, że zamiast realizować własne plany, musi dostosowywać się do zmieniających się warunków. Nawet jego decyzje osobiste są często uzależnione od działań innych ludzi, takich jak rodzice, władze czy uczestnicy konfliktów. Życie Cezarego to ciągła walka o przetrwanie w niespokojnym świecie, w którym jednostka ma niewielki wpływ na bieg wydarzeń. Historia Baryki podkreśla, że wydarzenia historyczne i społeczne mogą znacznie ograniczyć autonomię człowieka w kształtowaniu swojego życia.
Gustaw-Pustelnik, bohater czwartej części „Dziadów” Adama Mickiewicza, także doświadcza, jak bardzo życie człowieka może być zależne od czynników zewnętrznych. Jego los zostaje naznaczony odrzuceniem przez ukochaną kobietę, która wybiera bardziej majętnego i lepiej urodzonego mężczyznę. To doświadczenie prowadzi Gustawa do cierpienia, a w końcu do samobójstwa. Życie bohatera kształtują także wpływy epoki romantyzmu, w której się wychował. Literatura romantyczna, pełna wielkich ideałów i tragicznych miłości, kształtuje jego postrzeganie świata i podejście do życia. Gustaw staje się więźniem swoich uczuć i romantycznych wyobrażeń, które nie znajdują odzwierciedlenia w rzeczywistości. Jego historia pokazuje, że życie człowieka może być determinowane nie tylko przez relacje międzyludzkie, ale także przez kontekst kulturowy i historyczny, w którym egzystuje.
Przytoczone przykłady literackie dowodzą, że życie człowieka rzadko jest wyłącznie wynikiem jego działań i decyzji. Na los jednostki wpływa wiele czynników, takich jak wydarzenia historyczne, bariery społeczne, epoka, w której żyje, czy też ludzie, których spotyka na swojej drodze. Stanisław Wokulski, Cezary Baryka i Gustaw to bohaterowie, którzy, mimo swojej determinacji i wysiłków, nie byli w stanie w pełni decydować o swoim losie. Ich historie przypominają, że człowiek nie jest całkowicie autonomiczną istotą, a jego życie to wypadkowa wielu zależności i okoliczności. W ten sposób słowa Bertolta Brechta mogą być zrozumiane jako idealistyczne, ale niekoniecznie odzwierciedlające rzeczywistość.
Aktualizacja: 2024-12-16 11:05:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.