Dramat Zygmunta Krasińskiego zatytułowany „Nie-boska komedia” opowiada o losach hrabiego Henryka, który zmaga się z dramatem rodzinnym, swoimi niespełnionymi ambicjami jako poeta oraz z rewolucją obyczajową. Na czele tego zrywu stoi jeden z głównych bohaterów dzieła, czyli Pankracy. Jego imię jest znaczące, ponieważ w języku greckim oznacza ono „Wszechwładca”.
Pankracy może być określany jako bohater tragiczny. To buntownik, stoi na czele rewolucji i chce zmienić panujący porządek świata, odbierając arystokracji jej pozycję. Pankracy szerzy więc wśród rewolucjonistów swoje ideały, takie jak wolność, sprawiedliwość oraz równość. Jest reprezentantem ludzi poniżonych i wyzyskiwanych, a jego misją jest zbudowanie nowego świata, w którym wszystkim będzie żyło się lepiej.
Pankracy postrzega rewolucję jako dziejową konieczność. Jest człowiekiem charyzmatycznym, potrafiącym porwać ze sobą tłum, jednak nie jest on w stanie go wyedukować. Wypomina mu to hrabia Henryk, twierdząc, że nawet Pankracy nie postrzega prostych ludzi jako równych sobie, wyraża się o nich w sposób pogardliwy i nie jest w stanie się z nimi tak do końca porozumieć. Ani charyzma, ani porywający głos czy piękne idee nie zastąpią poczucia zrozumienia i braterstwa między dowódcą a żołnierzami rewolucji.
Niestety Pankracy nie jest więc w pełni rozumiany nawet przez jego własny obóz rewolucjonistów. Jego walka o szlachetne wartości szybko zmienia się w rzeź i krwawą zemstę, jakiej dokonują w imieniu rewolucji klasy niższe. Zamiast walczyć o równość i wolność, skupiają się one na zaspokojeniu najprostszych instynktów. Prosty lud marzy tylko o dokonaniu zemsty na arystokracji i odebraniu jej dobytku, co absolutnie mija się z założeniami Pankracego. Wódz rewolucji jest więc postacią tragiczną - rozpętał on walki, by do głosu doszły najbardziej szlachetne, znane ludziom idee, a tymczasem zakończyło się to zwykłą jatką, orgiami i próbami zniszczenia starego świata, bez pomysłu na to, jak zbudować nowy.
Pankracy jest więc przywódcą, który ma wizję zmiany świata i tego, jak powinien on funkcjonować, jednak nie dostrzega on, że większość społeczeństwa nie postrzega rzeczywistości w taki sam sposób jak on. Angażując więc lud do walki, Pankracy popełnia błąd, nie zdaje bowiem sobie sprawy z tego, że jego aspiracje są zupełnie inne i doprowadza w ten sposób do krwawej rzezi, zamiast do sprawiedliwej walki o lepsze jutro. Pankracy porywa się też na wartości i systemy większe od niego, tak jak religia chrześcijańska i ostatecznie ginie pod ich naporem. Jego obóz zwycięża w walkach, jednak przegrywa w aspekcie odmiany świata.
Przywódca rewolucjonistów jest więc bohaterem tragicznym, który ginie pod ciężarem własnych decyzji i prób zmiany świata na lepsze, które obracają się przeciwko niemu. Mimo że marzy o wolności i równości wśród wszystkich ludzi, sam nie jest w stanie pozbyć się swoich uprzedzeń, zaś wybrany przez niego prosty lud zmienia się w żądny krwi motłoch, który nie przejmuje się szlachetnymi założeniami rewolucji Pankracego. Mimo że obóz rewolucjonistów ma przeważające siły w tym starciu, to Pankracy ostatecznie ginie i przegrywa walkę z Chrystusem, starym porządkiem i wszystkim, co on sobą uosabia.
Aktualizacja: 2022-08-30 11:32:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.