„Ojciec Goriot” to powieść Honoré de Balzaka, traktująca o losach mieszkańców dziewiętnastowiecznego Paryża. W powieści przewija się wiele wątków i motywów, które przeplatają się ze sobą. Oś fabuły skupia się głównie na moralnej przemianie człowieka oraz rodzicielskiej miłości.
Rodzicielska miłość została przedstawiona w relacji tytułowego bohatera i jego dwóch córek – Anastazji de Restaud oraz Delfiny de Nucingen. Po śmierci żony mężczyzna przelał swoją miłość na córki, rozpieszczając je do szaleństwa, wręczając drogie podarunki i spełniając każdą zachciankę. Siostry w młodym wieku miały już szafy pełne drogich sukien, własne powozy, dom przypominający pałac, a ich dłonie oraz szyje obleczone były w najdroższą biżuterię. Goriot poświęcił dla nich wszystko i znajdował wyjaśnienia dla każdej złej rzeczy, którą zrobiły, ponieważ idealizował je i nie chciał wierzyć w to, że wyrastają na zepsute, egoistyczne i zaślepione pieniędzmi kobiety.
Wychowywanie córek w tak materialistyczny sposób zemściło się na Goriocie na starość. Anastazja i Delfina bogato wyszły za mąż. Zaczęły brylować na salonach i robić wszystko, by piąć się w górę drabinki społecznej. Pragnęły dostać się do elit paryskich. W związku z tym nie przyznawały się do swojego mieszczańskiego pochodzenia, wstydziły się ojca, który handlował mąką, a także ograniczyły z nim kontakty. Odwiedzały go jedynie wtedy, kiedy potrzebowały kolejnych funduszy na suknie czy bale. A coraz bardziej ubożejący Goriot zdawał się nie dostrzegać wad w swoich córkach, nadal dając im pieniądze na zachcianki, które doprowadziły go do upadku zdrowotnego. Jednak sióstr to nie interesowało, ponieważ nie były nauczone miłości, wdzięczności i odpowiedzialności.
Córki Goriota wykorzystują ojca do tego stopnia, że ten bardzo poważnie podupada na zdrowiu. Będąc na skraju życia i śmierci, nadal chce wspierać córki i wychodzi z domu, by zastawić u lichwiarza ostatni majątek, mimo zakazu opuszczania łóżka. Chęć pomocy siostrom była dla niego ważniejsza. Przypłacił to jednak zdrowiem, a w konsekwencji życiem. Bardzo zależało mu, by pożegnać Anastazję i Delfinę przed odejściem, jednak te nie zjawiły się. Goriot dopiero wtedy rozumie swój wychowawczy błąd. Anastazja przybywa już po odejściu ojca, lecz jest za późno, by ten jej wybaczył. Delfina nie pojawia się wcale. Obie siostry nie zjawiły się również na pogrzebie, ani nie wsparły finansowo pochówku ojca.
Drugim problemem, poruszonym w powieści, jest moralna przemiana Eugeniusza Rastignaca. Był to młody chłopak, pochodzący z ubogiej, wiejskiej rodziny, który przyjechał do stolicy, by studiować prawo. Początkowo jest nieśmiały w kontaktach z innymi ludźmi, żyje skromnie i marzy, by zdobyć pieniądze i wesprzeć swoją rodzinę. Jednak z czasem życie w Paryżu oraz wpływ krewnej, która była najważniejszą paryską arystokratką sprawiły, iż Rastignac sam zachciał należeć do najwyższej klasy społecznej. Opuścił studia i nawiązał romans z Delfiną, która miała pomóc mu zdobyć majątek. Razem z nią chadzał na bale i kolacje, doskonale się bawił, poznawał nowe osoby i grał w kasynie.
Jego dawne ideały odchodzą na bok. Rastignac prawie pozbył się dawnych zasad moralnych, jednak osobą, która wciąż trzymała go w „poprzednim świecie” był Goriot – jego sąsiad, a także przyjaciel. Starszy mężczyzna przypominał mu o uczciwości, moralności, wierności, a także szacunku. Pokazywał, że można żyć skromnie i godnie, a należenie do elit wcale nie jest potrzebne, by mieć udane życie. Jednocześnie Eugeniusz widzi fałsz i obłudę, panującą wśród arystokracji. Jest oburzony, jednak chcąc osiągnąć sukces, musiał się przyzwyczaić.
Rastignac opiekował się Goriotem aż do jego śmierci. Wyprawił mu także skromny pogrzeb. Po odejściu przyjaciela już nic nie trzymało chłopaka w „starym świecie”, gdzie należało postępować moralnie i zgodnie z wartościami. Zaczęły się dla niego liczyć wyłącznie pieniądze, sława i uznanie ze strony arystokracji. Nie miał już żadnych hamulców i postanowił zdobyć Paryż, całkowicie odrzucając dawne postrzeganie świata.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.