Autor Molier
Autorką opracowania jest: Adrianna Strużyńska.

Harpagon jest głównym i tytułowym bohaterem komedii Moliera „Skąpiec”. Pieniądze stają się dla niego prawdziwą obsesją. Nie zważa na nikogo ani na nic, zdaje się nie posiadać żadnych uczuć. Jest zamożnym paryskim mieszczaninem, ale stara się oszczędzać w każdy możliwy sposób, przez co naraża się na śmieszność. Mimo zgromadzonego majątku, zajmuje się lichwą, uznawaną za niemoralny sposób zarabiania pieniędzy. Jest wdowcem, mieszka z synem Kleantem i córką Elizą. Jego relacje z dziećmi są bardzo złe. Zmusza je do małżeństwa z rozsądku, aby pozbyć się syna i córki z domu.

Harpagon ma ponad sześćdziesiąt lat, ale chce poślubić młodą Mariannę, ukochaną swojego syna. Uroda dziewczyny ma dla niego mniejsze znaczenie, niż jej posag. Gdy znika szkatułka, w której ukrył dziesięć tysięcy talarów, wpada w rozpacz. Utrata majątku jest dla niego największą tragedią. W końcu zgadza się na ślub Kleanta z Marianną oraz Elizy z Walerym, ponieważ Anzelm ma pokryć wszelkie koszty. Harpagon jest zainteresowany wyłącznie odzyskaniem swojej szkatułki.

Kleant to syn Harpagona. Zakochuje się w pięknej, ale ubogiej Mariannie. Ma odwagę zbuntować się przeciwko ojcu, chociaż Harpagon bije go i wyrzuca z domu. Kleant chciałby prowadzić życie młodzieńca z dobrego domu. Nie ma jednak nawet pieniędzy na stroje, dlatego zaciąga długi. Decyduje się na pożyczkę od anonimowego lichwiarza, którym okazuje się Harpagon. Nienawidzi ojca i życzy mu śmierci, ponieważ wtedy spłaci wszystkie swoje zobowiązania i odzyska wolność. Wchodzi w posiadanie szkatułki Harpagona, dzięki czemu może go szantażować. Jego losy kończą się szczęśliwie, otrzymuje zgodę na ślub z ukochaną Marianną.

Eliza jest córką Harpagona. Podobnie jak brat, odczuwa niechęć do ojca. Prowadzi nudne, samotne życie. Stanowczo protestuje, gdy Harpagon chce wydać ją za wdowca Anzelma. Jej szansą na uwolnienie się od ojca jest związek z Walerym. Tajemniczy młodzieniec uratował ją przed utonięciem, a następnie objął posadę rządcy w domu jej ojca, aby zakochani mogli być razem. Eliza zdaje sobie jednak sprawę, że Harpagon nie zgodzi się na ślub. Dziewczyna podejmuje kontrowersyjną decyzję. Potajemnie podpisuje z Walerym przyrzeczenie małżeństwa. Losy Elizy również kończą się szczęśliwie. Może poślubić ukochanego Walerego i uwolnić się od władzy ojca.

Marianna żyje z matką nieopodal domu Harpagona. Z wzajemnością zakochuje się w Kleancie, chociaż początkowo nie zna nawet jego nazwiska. Jest naiwną i posłuszną dziewczyną. W przeciwieństwie do Kleanta i Elizy, nie buntuje się przeciwko decyzjom rodziców. Gdy matka każe jej wyjść za Harpagona, zgadza się, chociaż czuje do swojego narzeczonego wyłącznie niechęć. Marianna jest bierna, pozwala, aby inni ludzie decydowali o jej losie. Pomyślny splot wydarzeń sprawia jednak, że jej historia kończy się szczęśliwie. Dostaje zgodę rodziców na ślub z Kleantem.

Prawdziwa tożsamość Marianny wychodzi na jaw dopiero w finale komedii. Okazuje się, że Marianna jest córką don Tomasza d'Alburci. Razem z matką ocalała z tonącego statku, na którym znajdowała się cała rodzina. Kobiety trafiły na dziesięć lat w niewolę u korsarzy. Gdy wróciły do rodzinnego Neapolu, ich majątek był już sprzedany. Wyjechały więc do Paryża, gdzie prowadziły skromne życie. Pod koniec utworu dochodzi do zjednoczenia zagubionej rodziny, a wszystkie problemy Marianny i jej matki się rozwiązują.

Walery jest ukochanym Elizy. Obejmuje posadę rządcy w domu Harpagona, aby być blisko dziewczyny. Próbuje zdobyć przychylność jej ojca, przyznając mu we wszystkim rację i podkreślając na każdym kroku konieczność oszczędzania. Wchodzi w konflikt z Jakubem, pełniącym w domu rolę kucharza i stangreta. Służący mści się na nim, oskarżając go o kradzież szkatułki. Walery opowiada wtedy o swojej miłości do Elizy oraz wyznaje, że potajemnie podpisali przyrzeczenia małżeńskie. Młodzieniec jest tajemniczą postacią. W finale komedii na jaw wychodzi jego prawdziwa tożsamość. Jest synem don Tomasza d'Alburci i uratował się z tonącego statku, razem ze starym służącym. Został wychowany przez hiszpańskiego kapitana, a gdy dorósł, sam wstąpił do armii i zaczął poszukiwać ojca. Przez przypadek dochodzi do pojednania całej rodziny. Walery otrzymuje od odnalezionego ojca zgodę na ślub z Elizą.

Anzelm to zamożny wdowiec, za którego Harpagon chce wydać Elizę. W finale komedii na jaw wychodzi jego prawdziwa tożsamość. Jest don Tomaszem d'Alburci, ocalałym z katastrofy statku z całym majątkiem. Bohater ceni rodzinę bardziej od pieniędzy. Zgadza się więc na małżeństwa Walerego i Elizy oraz pokrycie wszelkich związanych z nimi kosztów.

Frozyna zarabia na życie pośrednictwem i swataniem par. Dzięki niej, dochodzi do zaręczyn Marianny i Harpagona. Zmusza dziewczynę do małżeństwa, mimo jej wyraźnych protestów. Frozyna jest przekonana, że otrzyma od Harpagona hojne wynagrodzenie, ale nawet ona nie jest w stanie wydostać pieniędzy do skąpca. Postanawia więc się na nim zemścić i staje po stronie młodych zakochanych.

Simon jest pośrednikiem handlowym. Kontaktuje Strzałkę, reprezentującego Kleanta, z anonimowym lichwiarzem, którym okazuje się Harpagon. Ucieka, gdy dowiaduje się, że pośredniczył między ojcem a synem.

Jakub pełni w domu Harpagona rolę kucharza i stangreta. Mówi prawdę, chociaż zostaje za to ukarany przez swojego pana. Byłby w stanie odpowiednio wykonywać swoje obowiązki, gdyby nie skąpstwo Harpagona. Kocha konie i nie może znieść ich krzywdy. Mimo wszystkich upokorzeń, darzy Harpagona ciepłymi uczuciami. Wchodzi w konflikt z Walerym i próbuje się na nim zemścić, niesłusznie oskarżając go o kradzież.

Strzałka jest lokajem Kleanta. Dochowuje wierności swojemu panu, ale całkowicie lekceważy Harpagona. Udaje mu się znaleźć szkatułkę z pieniędzmi, dzięki czemu umożliwia Kleantowi negocjacje z ojcem.

Ździebełko jest służącym w domu Harpagona. Jego zadaniem jest jak najskromniejsze dolewanie wina gościom. Zwraca uwagę na swój poplamiony uniform, ale Harpagon każe mu zasłaniać brudne miejsca.

Szczygiełek również pełni rolę służącego. Podobnie jak Ździebełko, ma usługiwać gościom. Zauważa, że jego uniform jest podarty. Przypadkowo przewraca Harpagona, przez co zostaje oskarżony o zamach na życie swojego pana.

Pani Claude jest gospodynią w domu Harpagona. Skąpiec poucza ją, że nie powinna za mocno wycierać mebli, aby się nie zniszczyły. Pełni rolę świadka, gdy Eliza i Walery potajemnie podpisują przyrzeczenia małżeńskie.

Komisarz prowadzi śledztwo w sprawie skradzionej szkatułki. Pojawia się na miejscu, aby sporządzić protokół, za który domaga się zapłaty. Towarzyszy mu jego pomocnik.


Przeczytaj także: Skąpiec – kompozycja, styl, język

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.