„Władca Pierścieni” to jedno z najbardziej znanych dzieł brytyjskiego pisarza, jakim był John Ronald Reuel Tolkien. W dziele tym opisał losy Drużyny Pierścienia, grupy śmiałków, których celem było zniszczenie potężnego artefaktu należącego do Saurona, władcy Mordoru, czyli tytułowego Jedynego Pierścienia. W dziele tym Tolkien zawarł przy okazji bardzo wiele interesujących motywów literackich, które budują tę opowieść.
Spis treści
Tolkien w swoim dziele przede wszystkim realizuje klasyczny i znany motyw walki dobra ze złem. W powieści pojawiają się dwie strony konfliktu: jedna reprezentowana przez Drużynę Pierścienia oraz władców Zachodu, takich jak Théoden, Gandalf, Aragorn, hobbici, Legolas i inni, definitywnie stojący po stronie dobra i pragnący ocalić Śródziemie. Z kolei Sauron, władający Mordorem, i jego słudzy, tacy jak czarodziej Saruman i orkowie, stoją zdecydowanie po stronie zła i pragną zagarnąć oraz zniszczyć Śródziemie. Walka toczy się zatem o przyszłość świata i o to, czy zostanie on opanowany przez ciemność, czy raczej zwycięży światło, a życie dalej będzie tu możliwe.
W dziele pojawia się motyw pierścienia, który łączy ze sobą wszystkie księgi. Chodzi oczywiście o Jedyny Pierścień, potężny artefakt wykuty w tajemnicy przez Saurona, który dawał mu nieograniczoną władzę. Sauron był jednak przedstawicielem zła, zatem pierścień mógł służyć jedynie do wprowadzania terroru i chaosu. Pierścień stał się obiektem poszukiwań wszystkich stron konfliktu i szybko stało się jasne, że należy go zniszczyć. Wokół tego wątku skupia się cała fabuła powieści, a pierścień jest przedmiotem pożądania wielu bohaterów.
W dziele obecny jest motyw sielanki, a to za sprawą istnienia takiej krainy jak Shire. Jest ona opisywana jako idealne miejsce do życia, gdzie wszystko jest łatwe, a natura piękna i sprzyjająca mieszkańcom tych terenów. Tę właśnie sielankę musi opuścić Frodo, by zniszczyć pierścień. Musi to również zrobić po to, by tę bajkową, rajską krainę ochronić przed złem. Po Wojnie o Pierścień okazuje się jednak, że powrót do poprzedniego, arkadyjskiego stanu nie jest w pełni możliwy.
Tolkien zastosował również motyw wojny, który służy realizacji wątku walki dobra ze złem. Bohaterowie walczą zatem w wielu bitwach i odbywają mnóstwo pojedynków właśnie z powodu wojny. Wojna jest zagrożeniem dla Śródziemia i jego mieszkańców, ale z drugiej strony jest ona koniecznością, ponieważ służy pokonaniu sił zła i ocaleniu świata przed sługami Mordoru. Wojna została ukazana w całej swojej brutalności i okrucieństwie.
W tekście pojawia się motyw słabości. Pierścień wywiera bowiem wpływ na ludzi i kusi ich swoją potęgą. Osoby o słabym charakterze, takie jak Gollum czy Boromir, dają mu się złamać, ale silniejsi, przykładowo Frodo, Gandalf, Aragorn czy Galadriela, nie ulegają wizji władzy i potęgi, jaką roztacza przed nimi pierścień. Stanowi on zatem swoistą próbę charakteru dla bohaterów.
Powieść Tolkiena zawiera także motyw władzy i potęgi. To właśnie o nie chodzi siłom zła. Sauron pragnie rządzić Śródziemiem i je sobie podporządkować; władza jest jego celem, dlatego musi zostać pokonany. Z kolei Aragorn nie pragnie władzy, lecz staje się prawowitym królem Gondoru.
W tekście obecny jest motyw śmierci. Bohaterowie giną z różnych powodów, na przykład Boromir czy Gandalf, którzy poświęcili się dla swoich towarzyszy. Śmierć może być tu wyrazem ofiary złożonej dla innych, oddaniem życia w bitwie, co jest czynem heroicznym. Umiera również Gollum, niszcząc jednocześnie pierścień.
W dziele Tolkiena bardzo ważny jest motyw poświęcenia się dla innych. Frodo poświęca się, by zanieść pierścień do Mordoru, Gandalf poświęca się, by drużyna ocalała, a Boromir oddaje życie za hobbitów, by mogli oni przeżyć.
Pierścień i jego działanie powodują, że w tekście powraca motyw obsesji na jego punkcie. Jest on przedmiotem pożądania i sprawia, że istoty tracą rozum, czego przykładem jest Sméagol i jego obsesja na punkcie pierścienia, która kosztowała go życie.
W powieści Tolkiena motyw bohaterstwa odgrywa niezwykle ważną rolę. Bohaterowie zdobywają się na bohaterskie czyny, dzięki którym możliwe jest pokonanie sił zła.
W tekście Tolkien podkreślił, jak ważny pozostaje motyw przyjaźni, ponieważ to właśnie ona pozwala bohaterom dokonywać niezwykłych rzeczy.
Tolkien wykorzystał motyw miłosierdzia, pokazując, jak zlitowanie się nad Gollumem zmieniło historię Śródziemia.
Aktualizacja: 2025-12-18 20:51:55.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.