„Wyzwolenie” to dramat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, w którym mierzy się on z tematyką narodowego wyzwolenia, a różne postawy społeczne przedstawia charakterystycznymi postaciami.
Spis treści
To główny bohater dramatu, którego postać została oczywiście zaczerpnięta z romantycznego dzieła „Dziady cz. III” autorstwa Adama Mickiewicza. Jego zadaniem jest stoczenie walki o dusze i umysły Polaków, co ma uczynić dzięki władaniu sztuką i prawdą. Sztuka jednak pozostaje w niewoli kłamstw, z których należy ją wyzwolić. Dopóki w nich pozostaje, nie jest traktowana przez innych poważnie. Przez to artysta, jakim jest Konrad, nie jest w stanie dotrzeć ze swoją prawdą do innych, gdyż nie może wykorzystać do tego sztuki, swego głównego atrybutu i narzędzia, jakie otrzymał od Boga. Konrad to bohater, który przybywa z zaświatów i trafia na deski krakowskiego teatru. Muza zachęca go, by stworzył widowisko sceniczne na temat Polski, co Konrad czyni. Konrad krytykuje też przedstawicieli różnych grup społecznych, dzieli się różnymi rozważaniami i spostrzeżeniami na temat narodu, religii, a także sztuki, którą on sam reprezentuje. Konrad szuka swojej prawdy, drogi i sposobu działania, który pozwoli mu wyrwać naród z bezsilności i kłamstwa. Ostatecznie Konrad zdobywa się na gest wypędzenia precz poezji, jednak okazuje się on ułudą, a sam Konrad majaczy samotnie na scenie, dręczony przez Erynie. Konrad to bohater tragiczny, który nie jest w stanie spełnić swojej misji, ale próbuje to zrobić, uwikłany w matnię, bez żadnego wyjścia.
To postać, która nawiązuje do mitologii greckiej, bogini sztuki, która zsyła natchnienie. Towarzyszy ona zatem Konradowi w trakcie tworzenia jego widowiska scenicznego na temat Polski, wzywa go też do realizacji jego przedstawienia. Ostatecznie jednak okazuje się, że Muza to aktorka, która grywa w podrzędnych spektaklach i po zakończeniu sztuki po prostu opuszcza teatr. Wcześniej Konrad rozkazuje wręczyć Muzie nową pochodnię, co w tej sytuacji jest groteską.
W dramacie pojawiają się dwadzieścia dwie maski, z którymi Konrad prowadzi dyskusje filozoficzne na takie tematy jak nacjonalizm, wiara, filozofia, sztuka czy uczucia. Maski to dwoiste byty. Z jednej strony są personifikacją konkretnych postaw społecznych, politycznych i narodowych, a z drugiej mają obrazować duchowe rozterki dręczące Konrada. Maski kryją prawdziwą naturę ludzką, bronią dostępu do prawdy, a także szpiegują Konrada, próbując dociec, czy poznał on już prawdę, czy jeszcze nie.
Robotnik to jeden z członków chóru, ma on czekać na nadchodzącą godzinę swej zemsty. Doświadczył on wiele cierpienia, między innymi był świadkiem śmierci swej siostry.
To przedstawiciele szlachty odziani w saskie stroje. Uważają się oni za reprezentację narodu, podczas gdy w rzeczywistości nie robią dla niego nic, to utracjusze, którzy jedynie bawią się w przebieranki, próbując reprezentować w ten sposób przeszłość, marzą o powrocie do swych dawnych przywar. Zgodnie przeciwstawiają się grupie chłopów. Ich wielkim dokonaniem jest sztuczne i pozorne pojednanie się z chłopami właśnie.
To stańczyk, który patronuje grupie pragnącej się zrzec dawnej pamięci o powstaniach. Poddał się rezygnacji i pogrąża się w marazmie. W młodości cechował się impulsywnością i był porywczy, ale z czasem stał się ugodowy.
To demokrata, który głosi bardzo wzniosłe ideały i hasła, za którymi jednak nie idzie czyn. Deklaruje patriotyzm, ale faktycznie nie robi dla swojej ojczyzny nic.
To postać inspirowana faktycznie żyjącym duchownym. Naucza o miłości i o wzniosłych, ludzkich ideałach, promuje program Geniusza mówiący o wznoszeniu się do nieba.
To również duchowny inspirowany faktycznie żyjącą postacią. Reprezentuje on duchowną godność całych stuleci istnienia Rzeczypospolitej. Powtarza on słowa papieża z „Kordiana”.
To postać, która rozwija mickiewiczowski przekaz do młodzieży mówiący o miłości. W drugiej części przepowiada on przyszłość.
To jedyna postać, która nie dała się zatruć romantycznym ideom.
To człowiek zatruty przez romantyzm i Harfiarkę.
To idealista, który realizuje swój program nieba, przed czym powstrzymuje go Konrad.
To pozostałe postaci, jakie pojawiają się w dramacie Wyspiańskiego i obrazują rozmaite postawy oraz idee.
Aktualizacja: 2025-10-20 09:12:17.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.