Seneka Młodszy został zapamiętany między innymi jako twórca tragedii antycznej zatytułowanej „Fedra”. Jej fabułę oparto na micie dotyczącym miłości Fedry do Hipolita, jej pasierba i syna Tezeusza. W dziele pojawia się problem zakazanej i odrzuconej miłości, a także sprawiedliwości wymierzanej ludziom przez bogów. W tekście Seneka Młodszy wykorzystał wiele motywów literackich.
Spis treści
Najważniejszy w tragedii jest oczywiście motyw miłości. W tym przypadku mowa o uczuciu zakazanym i nieodwzajemnionym. Fedra pod nieobecność swego męża, Tezeusza, zakochuje się bowiem w swoim pasierbie, Hipolicie. Ten z kolei nienawidzi kobiet, dlatego na wyznanie macochy reaguje obrzydzeniem, a ona oskarża go o gwałt, by ukryć własny występek. Miłość Fedry do Hipolita nie podoba się bogom, przed czym ostrzega ją Piastunka. Niekontrolowana namiętność prowadzi do tragedii — Tezeusz doprowadza bowiem do śmierci syna, a Fedra odbiera sobie życie. Miłość jest w tym świecie pierwiastkiem destrukcyjnym, który potrafi zniszczyć ludzkie istnienia.
Bardzo ważny w tragedii jest także motyw bogów, którzy wpływają na ludzkie życie. Piastunka ostrzega Fedrę, że bóstwa zawsze przyglądają się ludzkim poczynaniom i są gotowe, by interweniować i ukarać nieposłuszeństwo, niemoralność i niewłaściwe zachowanie ludzi. Bogowie mają utrzymywać ład i równowagę w świecie. Tezeusz z kolei korzysta z pomocy Posejdona, który przyrzekł mu spełnienie trzech obietnic. Bóg zabija więc Hipolita na życzenie jego własnego ojca, co sprowadza na bohaterów dalsze nieszczęścia, w tym kolejne śmierci. Bogowie są zatem stale obecni i wpływają na losy ludzi, a człowiek nie ma kontroli nad swoim przeznaczeniem.
W tragedii wiele jej elementów łączy się z motywem śmierci. Fedra grozi samobójstwem, gdy sprawy nie idą po jej myśli, a następnie faktycznie je popełnia, gdy uświadamia sobie, że doprowadziła do śmierci ukochanego Hipolita. Tezeusz pragnie wrócić do krainy umarłych, gdy okazuje się, że w świecie żywych stracił wszystko, co było mu drogie. Śmierć staje się dla bohaterów rozwiązaniem, a także sposobem na odkupienie win i zmazanie grzechów.
W tragedii Seneka Młodszy porusza motyw czystości jako stanu wzniosłego, cenionego i pożądanego, co obrazuje postać Hipolita. Targana namiętnościami Fedra została ukazana jako postać grzeszna, która doprowadza do tragedii. Cnota jest zatem czymś niezwykle ważnym w świecie przedstawionym.
W tragedii pojawia się również motyw kłamstwa. Odrzucona Fedra próbuje przekonać innych, że to Hipolit próbował ją zgwałcić, w co wierzy Tezeusz. Z tego powodu ginie Hipolit, a Fedra popełnia samobójstwo. Kłamstwo jest moralnie złe i ostatecznie zawsze spotyka się z karą.
Aktualizacja: 2025-10-16 17:32:25.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.