Aleksander Fredro to znany twórca komedii epoki romantyzmu. Jednym z jego dzieł jest trzyaktowa komedia zatytułowana „Mąż i żona”, którą napisał w roku 1821. Opowiada ona o losach pewnego zdradzającego się małżeństwa, Elwiry i Wacława. Nie wiedzą oni jednak, że ich kochankowie, Alfred i Justysia, także mają ze sobą romans. W dziele Fredro wykorzystał wiele motywów literackich.
Spis treści
Podstawowym elementem tekstu komedii jest motyw małżeństwa. To właśnie ono wiąże ze sobą Wacława i Elwirę, którzy nie pragną ze sobą być. Powstrzymuje ich ono również przed oficjalnym wejściem w inne relacje, zatem małżonkowie zdradzają się nawzajem. Wacław wygłasza też pogląd, że małżeństwo nie jest od miłości, jedynie od innych rzeczy. Wydaje się zatem, że małżeństwo bohaterów jest zagrożone, jednak kiedy wszystko wychodzi na jaw, to właśnie ono zostało uchronione przed skutkami skandalu obyczajowego. Wacław i Elwira zostają zatem ze sobą, a ich małżeństwo trwa mimo wielu problemów. Widać zatem, że mimo wszystko jest ono solidnym fundamentem w życiu postaci i trudno im się go wyzbyć.
W tekście oczywiście ważny jest też motyw zdrady. Elwira zdradza Wacława z Alfredem, Alfred zdradza Elwirę z Justysią, a Justysia zdradza Alfreda z Wacławem, który to z kolei ze służącą zdradza żonę. Zdrada jest tu zatem wielopiętrowa i łączy ze sobą wszystkich bohaterów, wikła ich w swoje sieci, a te zależności sprawiają, że rozwiązanie tej sytuacji bez szkody staje się praktycznie niemożliwe. Ostatecznie prawdziwą ofiarą zdrady jest tylko Justysia, którą wysłano do klasztoru, wszyscy inni zachowują swoje życia i pozycje. Pojawiają się też rozważania na temat moralnego ciężaru zdrady.
Wszystkie nielegalne relacje między bohaterami nie mogą być ujawnione, zatem w tekście pojawia się też motyw tajemnicy. To właśnie sekrety chronią wszelkie grzechy bohaterów i pozwalają im na uniknięcie konsekwencji ich działań. Kiedy wszystko wychodzi na jaw, wtedy należy stawić czoła ich konsekwencjom. Tajemnica jest zatem narzędziem do ukrywania własnych grzechów i podtrzymywaniu całej sytuacji z korzyścią dla niemal wszystkich zaangażowanych.
Fredro wykorzystuje także motyw listu. W korespondencji bohaterowie wyznają swoje uczucia, zatem konieczne jest jej ukrywanie. List staje się bowiem niepożądanym dowodem zdrady i oszustwa.
Komedia wykorzystuje także motyw miłości, pojawiają się też rozważania nad jej naturą i pochodzeniem. Ma ona łączyć ze sobą zdradzających się bohaterów, ale ostatecznie nie jest ona siłą pozwalającą na zmianę sytuacji.
Wykorzystany w dzielemotyw moralności służy do wprowadzenia rozważań na temat cnoty i grzechu, jaki popełniają bohaterowie. Moralność nie jest jednak dla nich istotnym aspektem codzienności, a zdrady okazują się bardziej atrakcyjne.
Aktualizacja: 2025-10-12 12:32:47.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.