Rejent Milczek to jeden z głównych bohaterów komedii Aleksandra Fredry pt. „Zemsta”. Jego nazwisko odzwierciedlać ma cechy osobowości, które prezentuje przed światem - z pozoru Milczek jest człowiekiem cichym, spokojnym oraz skromnym.
Rejent Milczek sprawuje wysoki urząd – jest notariuszem w sądzie. Jako bogaty wdowiec, wychowujący samotnie syna Wacława, jest właścicielem połowy zamku, o który toczy spór ze swoim sąsiadem – Cześnikiem Raptusiewiczem. Zależy mu na tym, by powiększyć swój majątek. Z tego powodu bardzo często stara się wysługiwać swoim synem, szczególnie w kwestii bogatego ożenku.
Milczek to niski, drobny i szczupły mężczyzna. Charakteryzuje się dość dobrym zdrowiem. Zawsze przyjmuje postawę zgarbioną, z rękami ułożonymi jak do modlitwy. Ma to odzwierciedlać jego skromną postawę wobec świata i wielką pobożność.
Bohaterowi zależy przede wszystkim na tym, by ludzie rozpoznawali go jako człowieka wyjątkowo spokojnego i małomównego. Cechy te stanowią zdecydowany kontrast do postawy Cześnika, który posiada naturę choleryka. Rejenta określić można jako flegmatyka. Wszystkie swoje aktywności wykonuje nieśpiesznie, z rozwagą i skupieniem. Chce uchodzić za osobę, którą można obdarzyć zaufaniem. Eksponuje swoją religijność – do jego ulubionych powiedzeń należy: „niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba”. Milczek nie otacza się kosztownościami, nosi skromny kontusz i stroni od kłótni.
Jednak te cechy stanowią tylko zasłonę dla prawdziwej natury Rejenta Milczka. Tak naprawdę jest on osobą przebiegłą i wyrachowaną. Za sprawą swojego fałszywego spokoju nieco lepiej radzi sobie w sporze o zamek niż Cześnik, który ze względu na swój wybuchowy charakter nie ukrywa niczego i wszystko mówi wprost. Rejent stara się przewidzieć każdy ruch swojego rywala i utrudnić mu funkcjonowanie w taki sposób, by ustąpił swoją część zamku. Gdy dowiaduje się o planach Cześnika dotyczących jego małżeństwa z bogatą Podstoliną, od razu decyduje się na aranżowanie ślubu wdowy z Wacławem.
Milczek jest osobą skąpą, manipulantem i oszustem, czego wielokrotnie dowiódł swoim postępowaniem. Oszukał on robotników pracujących przy murze, nie chciał zapłacić im należnej sumy pieniędzy. Równocześnie wśród swojego otoczenia poszukuje świadków, którzy mogliby fałszywie zaświadczyć przeciw Cześnikowi. Jest świadomy tego, że robotnicy jako ludzie prości uwierzą w jego argumenty. Wykorzystuje swoją erudycję do złych celów. Służy mu ona przede wszystkim do zdobycia dominacji nad otoczeniem i Cześnikiem, który zazwyczaj nie przebiera w słowach i mówi to, co myśli. Manipulacje Rejenta widoczne są najbardziej w jego relacjach z Wacławem. Gdy młody mężczyzna dowiaduje się o matrymonialnych planach jego ojca odmawia mu, ponieważ zakochany jest w Klarze. Rejent nie stara się zrozumieć swojego syna – udaje płacz, by wzbudzić w Wacławie wyrzuty sumienia. Nawet przed najbliższymi udaje osobę o wielkim sercu i dobrych zamiarach.
Mimo znaczących różnic pomiędzy Cześnikiem i Rejentem łączy ich jedna wspólna cecha – szlachecki honor. Dla obu bohaterów liczy się przede wszystkim tradycja i wartości, które były ważne w ich rodach. Z tego właśnie powodu, gdy Raptusiewicz wyzywa Milczka na pojedynek, ten stawia się o wyznaczonej porze. Choć wie, że nie uda mu się pokonać silniejszego i lepiej zbudowanego rywala, nie może odmówić, ponieważ uważa, że unikanie konfrontacji wpłynęłoby na jego szlachecki honor. Ta cecha Rejenta znana jest również jego otoczeniu. Gdy Papkin przekonany jest o tym, że Milczek go otruł i zaczyna sporządzać swój testament, uspokaja go Dyndalski, który powołuje się właśnie na tę cechę Rejenta. Przekonuje Papkina, że Milczek nie wziąłby udziału w podobnym spisku, ponieważ byłoby to niehonorowe.
Jednak honor szlachecki to jedyna pozytywna cecha Rejenta Milczka. Bohater jest przede wszystkim hipokrytą. Często wytyka osobom ze swojego otoczenia ich wady, stara się ich życzliwie napominać i pouczać, a sam podejmuje się podobnych lub nawet gorszych czynów. Z tego powodu trudno ocenić Rejenta Milczka jako bohatera pozytywnego. Różni się tym znacząco od Cześnika. Raptusiewicz, choć posiadał wiele negatywnych cech, budzi sympatię czytelnika głównie z powodu swojej szczerości.
Choć konfrontacje z Raptusiewiczem nie należą do najłatwiejszych, zawsze można spodziewać się po nim, jak zareaguje lub jaką decyzję podejmie. Z Milczkiem jest zupełnie inaczej – choć rozmowy z nim są łatwiejsze, a on sam charakteryzuje się pozorowaną życzliwością i spokojem, nie można przewidzieć, jakie są jego prawdziwe zamiary. Jako kłamca i intrygant Rejent nie wzbudza zaufania. Mimo że sam stara się, by był odbierany jako dobry człowiek i godny naśladowania obywatel, nawet krótki kontakt z nim udowadnia, jak bardzo nikczemna to postać. Nieprzewidywalność Rejenta sprawia, że trudno ocenić go jako pozytywną postać. Posiada szlachecki honor i spokój oraz świetnie planuje swoje kolejne działania, jednak wykorzystuje je nie dla dobra społeczności, a przede wszystkim do swoich własnych celów. Nie budzi tym samym zaufania.
Aktualizacja: 2023-03-15 22:23:57.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.